kruisstilleweekHet is volbracht.
(Johannes 19:30)

beluister deze overdenking (8’48”)

Laten we het ons voorstellen. Het is donker. Jezus hangt aan het kruis. De andere twee gekruisigden vlakbij hem kreunen van de pijn. Het gespot en het gevloek is gestopt. Misschien wordt er gehuild. Misschien wordt er gefluisterd. Misschien is het helemaal stil.

En dan haalt Jezus diep adem. Hij duwt zijn vastgespijkerde voeten tegen het kruishout aan. Hij roept het uit: Het is volbracht!

In de taal die Jezus spreekt is het maar één woord. Het ís ook een moment waarop een mens ook niet echt meer dan één woord kan zeggen. Maar het klinkt krachtig. Jezus heeft net wat gedronken. En met het laatste restje kracht in zijn lichaam roept hij het uit. VOLBRACHT! Het is geen diepe zucht. Het is geen zachte fluisterstem. Het is geen zakelijke constatering. Het is een proclamatie. Het is een overwinningskreet. Jezus proclameert de overwinning! VOLBRACHT!

Maar wát is volbracht?

En nu moeten we oppassen. Oppassen dat we het niet te smal maken. Dat gevaar lopen we wel een beetje in zo’n stille week. Dat we stil staan bij onze zonde die Jezus voor ons wilde dragen. Dat onze beleving alleen maar gekleurd wordt door deze diepe woorden uit Jesaja 53:

Om onze zonden werd hij doorboord,
om onze wandaden gebroken.

En dan trek je al snel de conclusie: ‘Het is volbracht wil zeggen: voor onze zonden is nu betaald.’ Nu is er geen haar op mijn hoofd die eraan denkt om te zeggen dat dat niet waar zou zijn. Jezus sterft aan het kruis om onze straf te dragen. Jezus is het lam dat de zonden van de wereld wegdraagt. Jezus is verlaten aan het kruis opdat wij nooit meer verlaten zouden worden. Maar er is meer! Het is grootser. Het is wijder.

We komen op dat spoor als we kijken hoe dit ene woord dat Jezus uitroept op andere plaatsen in het Johannes evangelie gebruikt wordt.

In het gesprek met de Samaritaanse vrouw zegt Jezus: “Mijn voedsel is: de wil doen van hem die mij gezonden heeft en zijn werk voltooien” (Joh. 4:34). Voltooien, volbrengen. Hetzelfde woord! Dat is nu dus gebeurd. Het is tot een goed einde gebracht. De wil van de Vader. En die wil omvat dit: dat Jezus het koninkrijk op aarde brengt. Je zou het de missie van Jezus kunnen noemen, zoals hij daar zelf over spreekt (Luc. 4:18-19):

Om aan armen het goede nieuws te brengen
heeft hij mij gezonden,
om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken
en aan blinden het herstel van hun zicht,
om onderdrukten hun vrijheid te geven,
om een genadejaar van de Heer uit te roepen.

Met het oog op dat alles roept Jezus het nu uit: VOLBRACHT!

En er is nog een plaats in het Johannesevangelie. In het hogepriesterlijk gebed bidt Jezus “De Zoon heeft van u macht ontvangen om iedereen die u hem gegeven hebt het eeuwige leven te schenken. Het eeuwige leven, dat is dat zij u kennen, de enige ware God, en hem die u gezonden hebt, Jezus Christus. Ik heb op aarde uw grootheid getoond door het werk te volbrengen dat u mij opgedragen hebt.”

Jezus heeft het eeuwige leven gebracht op aarde. Jezus heeft de grootheid van zijn Vader getoond. Jezus heeft de Vader laten zien. Jezus heeft aan God een gezicht gegeven. Jezus heeft ons de Vader geopenbaard zodat wij hem kunnen kennen. Ook dat klinkt mee als Jezus roept: VOLBRACHT!

Maar we kunnen ook met dat zesde kruiswoord van Jezus helemaal naar het begin van de Bijbel teruggaan. Naar de schepping. Daar wordt dit woord ook een keer gebruikt:

“Zo werden de hemel en de aarde in al hun rijkdom voltooid. Op de zevende dag had God zijn werk voltooid, op die dag rustte hij van het werk dat hij gedaan had” (Gen. 2:1-2).

In de Griekse vertaling van het Oude Testament wordt daar precies hetzelfde woord gebruikt: voltooid. VOLBRACHT! En zo zien we een verbinding met de schepping. Op de zesde dag van de week was God klaar met scheppen. En zie het was zeer goed. En ook de Vrijdag waarop Jezus sterft is de zesde dag van de week. God de Vader was op de zesde dag klaar met zijn werk. En ook God de Zoon was op de zesde dag klaar met zijn werk.

Zou God ook nu niet hebben gezegd, nu zijn Zoon op aarde riep: het is VOLBRACHT! – zou God niet hebben gezegd in de hemel: ‘Zie, het is goed, het is zeer goed!’?

Want Jezus’ woord klinkt niet alleen in onze oren. Het klinkt misschien wel allereerst in de oren van God. Ja uit die hemel waaruit aan het begin deze worden klonken: ‘ Dit is mijn zoon, mijn geliefde, in hem vind ik vreugde!’ – uit die hemel klinken nu de woorden: ‘ Zie, het is goed, het is zeer goed!’

Het is feest in de hemel omdat het koninkrijk op aarde nu definitief gestalte kan krijgen. De satan is verslagen. De schuld is betaald. De boodschap van het koninkrijk is verkondigd. De Vader is getoond. Het rijk van de duisternis is gebroken omdat het rijk van het licht heeft gezegevierd.

En als we God in de hemel horen zeggen dat het goed was, ja zeer goed, wat zeggen wij dan?

Ik hoop dat er in jouw hart een dankbaar gevoel opwelt, en dat je instemt met God en dat je het ook zegt: ‘Ja, Heer Jezus, het is goed, het is zeer goed wat u voor ons hebt gedaan.’

Jezus, dank u voor uw kruisdood die voor ons leven betekent. Dank u dat u alle slechtheid van deze wereld droeg om goedheid aan ons te kunnen uitdelen. Dank u voor uw koninkrijk van vergeving en bevrijding, van licht en eeuwig leven. Dank u, Heer, dat u alles, ja alles hebt volbracht. Amen.