Ik ken niemand die indringender heeft geschreven over pastoraat, verbondenheid en de kracht van een spirituele gemeenschap dan Larry Crabb. Zijn belangrijkste boeken daarover:

  • Connecting (Verbondenheid);
  • Soultalk (Recht uit je ziel);
  • Real Church (De ideale kerk);
  • Becoming a True Spiritual Community (niet vertaald).

De vraag die Crabb stelt in het laatst genoemde boek is: Hoe kun je spirituele gemeenschap creëren? In grote lijnen gaat het in een spirituele gemeenschap om een pastorale gemeenschap: mensen die zich van binnenuit met elkaar verbinden. Crabb stelt eerst dat alles begint bij gebed (blz. 165-167):

Spiritual community is always a miracle. Spiritual community starts with prayer.

Ook stelt Crabb dat het biddend zoeken naar spirituele gemeenschap moet gebeuren vanuit drie fundamentele overtuigingen (blz. 121-130 en 167-168):

Growth is a mystery. Spiritual community is a work of the Spirit.

Personal holiness counts for more than  trained skill. We best promote another’s holiness by pursuing our own. Our private choices affect the kind of influence we have on people.

Every felt desire is, at root, a longing for God, though often unrecognized as such. A safe place to own and trace our desires to their source will put us in touch with our hunger for God.

Op basis hiervan (en nog veel meer) komt Crabb dan tot een beschrijving van het proces waarin spirituele gemeenschap tot stand komt (en daarbij stel ik me voor dat je het onderstaande leest vanuit het perspectief van iemand die deelneemt aan een samenzijn van een kleine groep of van een pastor in een pastoraal gesprek):

1. Aanvaarden (Enter). We gaan het leven van de ander met vreugde binnen en met deze boodschap: ik aanvaard jou!

2. Aanschouwen (See). We zien bij de ander wat er zich onder de oppervlakte afspeelt, wat er zou kunnen zijn en wat er daadwerkelijk is, zowel  aan goede dingen als aan slechte dingen. We communiceren deze boodschap: ik geloof in je en ik onderscheid zowel het werk van de Geest als het werk van het vlees in je leven.

3. Aanraken (Touch). We raken de ander aan met het leven van Christus. We geven vrijuit datgene waartoe de Geest ons  aanspoort, terwijl we elkaar beginnen te kennen. Onze boodschap is: ik geef jou alles wat de Geest in mij opwekt om met je te delen.

Drie ‘stappen’ dus die we kunnen zetten op de pastorale weg waarlangs de Geest spirituele gemeenschap wil creëren tussen mensen die zich met elkaar verbinden: (1) de ander in zijn of haar leven volledig aanvaarden, (2) met geestelijk onderscheidingsvermogen zien wat er zich aan goede en slechte dingen afspeelt in het leven van de ander, en (3) de ander aanraken met het leven van Christus dat in je is door je af te stemmen op wat de Geest binnen in je teweegbrengt.

Waarom is spirituele gemeenschap zo’n zeldzaamheid? Omdat we onze vooroordelen hebben en onze oordelen al klaar hebben. Omdat we onvoldoende geestelijk onderscheidingsvermogen (en geduld) hebben om oprecht te zoeken naar wat er bij de ander echt aan de hand is. Omdat we het leven van Christus in ons zelf nauwelijks kennen en niet gewend zijn om ons van binnen af te stemmen op de Geest die immers de Schepper is van spirituele gemeenschap.

Is dit allemaal niet wat ‘vaag’ en ‘spiritueel’? Ik heb er zelf ook aan moeten wennen om de dingen zo te zien en te beleven. Maar ik geloof dat dit vóór alles heel pastoraal is. Ten diepste draait het daarom: dat er pastoraat gebeurt, zielzorg, liefdevolle aandacht zonder vooroordeel.