In pastorale gesprekken komt het thema verandering op vele manieren aan de orde. Mensen vragen hulp bij die verandering (bijvoorbeeld in een vastgelopen relatie, in het verlangen naar geestelijke groei, in een situatie van verdriet, in de spirituele wens om minder oordelend te zijn). Tegelijk blijkt ook vaak dat er rond de gewenste verandering ook een hoge mate van ambivalentie hangt: ‘Ik wil wel veranderen, maar ik wil eigenlijk ook niet veranderen.’ Hoe kun je dan op een zinvolle manier het pastorale gesprek aangaan?

In de voorbije periode las ik het boek ‘Motiverende gespreksvoering. Een methode om mensen voor te bereiden op verandering’. Als predikant en pastor voer ik veel gesprekken en het is heerlijk om dan ook weer eens wat meer vanuit de reflectiemodus te kijken wat er eigenlijk (niet) gebeurt. Het boek levert een groot aantal begrippen op die me helpen om op een meer bereflecteerde manier te kijken naar een pastoraal gesprek: ambivalentie, reparatiereflex, discrepantie, motivatie, verandertaal, vertrouwenstaal, reflectief luisteren etc.

Ook worden me een paar mooie metaforen aangereikt voor pastorale gespreksvoering. Bijvoorbeeld: niet worstelen maar dansen. ‘Motiverende gespreksvoering lijkt meer op dansen: in plaats van tegen elkaar te strijden, bewegen de partners samen op een soepele manier. Dat een van he leidt is iets subtiels, wat een buitenstaander niet hoeft te merken. Goed leiden is vriendelijk, attent en fantasierijk’ (blz. 45-46).

Nog een voorbeeld, als de auteurs richting een definitie van motiverende gespreksvoering gaan: ‘Een beeld dat wij gebruiken is dat van twee mensen die bij elkaar zitten, bladerend door een familiealbum. De een vertelt verhalen, de ander luistert met vriendelijke en persoonlijke belangstelling. De verteller slaat de pagina’s om. De luisteraar wil leren begrijpen en stelt af en toe een beleefd vraag over een speciale foto, of over een nog niet niet genoemd detail.

Kortom: een waardevol, betekenisvol en vernieuwend boek voor iedereen die regelmatig pastorale gesprekken voert.

Lees ook wat de uitgever van dit boek (Bert Bakker van Ekklesia) in Nederland er zelf over schrijft: Motiverende gespreksvoering heeft pastoraat veel te bieden.