logo-kerk-onderweg1-300x213Morgen hoop ik als deelnemer bij het congres te zijn dat in Veenendaal wordt gehouden: ‘Kerk onderweg naar morgen. Diaconaat en disicpelschap in een veranderende samenleving’. Mooi dat er gekozen is om vanuit navolging en discipelschap te kijken naar de toekomst van de kerk. Ik ben daarom heel benieuwd naar alles wat er te horen en te zien zal zijn en verwacht dat het een heel inspirerende dag zal worden!

Bekijk de site: Kerk onderweg naar morgen.

Zo’n dag biedt ook de kans om weer even te reflecteren. Waar moeten we in de kerk mee bezig zijn? In dit verband zie ik regelmatig het woord ‘identiteit’ langs komen. Wat is onze identiteit als kerk? En iets specifieker: wat is de identiteit van de GKV in de 21e eeuw?

Ik merk dat ik van die vraagstelling minder enthoiusiast word. Dat heeft te maken met dat woord identiteit, gekoppeld aan GKV-zijn. Want zodra je die vraag stelt in verbinding met de naam van een kerkverband, kom je volgens mij terecht op een te smal spoor. Alsof de GKV op een andere manier kerk zouden moeten zijn dan bijvoorbeeld de PKN of een evangelische gemeente.

Ik zie het zelf zo dat we niet zozeer over de identiteit van de kerk moeten spreken, maar over de missie (mission) van Gods gemeente op aarde. En ik vind het eerlijk gezegd niet zo moeilijk (meer) om te zeggen wat die missie is: discipelen maken (met iets meer woorden: mensen bij Jezus brengen en hen tot zijn leerlingen maken). Meer niet. Discipelschap en navolging dus als dé kernbegrippen van de toekomst van de kerk.

In wezen gaat dat niet over de toekomst van de kerk maar over het verleden van de kerk. Iets preciezer: dat gaat over de Vroege Kerk. Toen wisten ze nog wat discipelschap was en wat discipelen maken betekende. Want hoe kan het dat de kerk in die periode groeide als kool? Omdat het toen elke dag (zeven dagen per week) ging om Jezus navolgen en discipel zijn en discipelen maken. Dát was de missionaire kracht van de Vroege Kerk.

Nu zijn de vragen die met de identiteit van een kerk(verband) samenhangen niet helemaal irrelevant. Maar ik zou dan liever niet over identiteit spreken, maar over bedding (of eventueel: traditie). In welke bedding willen in dit geval de GKV zich bewegen als ze bezig zijn met wat de kern van kerk zijn is: meebewegen in Gods missie en dus discipelen maken?

Dan moeten we wellicht opnieuw in gesprek gaan over wat het nu precies betekent om gereformeerd te zijn en wat het hebben van specifieke belijdenisgeschriften betekent in de praktijk en welke accenten er in bijvoorbeeld liturgie en onderwijs gezet worden. Maar dat is allemaal pas belangrijk op de tweede plaats. Mijn waarschuwing is dus: pas een beetje op met bezinning op je identiteit.

Want op de eerste plaats staat: hoe kunnen de goede richting (weer) inslaan? Dat doen we door discipelschap tot de kern te maken van kerk zijn. We doen dat in elk geval niet door ons als GKV te bezinnen op onze identiteit-als-GKV (lees ook: De GKV in transitie. Maar welke kant op?)

Hoe dan ook, ik zie uit naar de dag van morgen. Het zal dan vooral gaan over discipelschap in diaconaal perpectief. Wellicht dat er in de toekomst ook bezinningsdagen komen over discipelschap in pastoraal perpsectief, in spiritueel perspectief en in missionair perspectief. Want die vier perspectieven heb je volgens mij nodig om het totale discipelschapsplaatje in beeld te krijgen (lees bijvoorbeeld: Vierdimensionaal kerk zijn).