Hoe mooi zou het zijn als elke kerk een ‘school van de liefde’ werd! Een plek waar we samen, als leerlingen van Jezus, leren om lief te hebben. We moeten het léren, want het is vaak best moeilijk. Maar we kúnnen het leren, anders zou Jezus ons niet oproepen om lief te hebben.

In de maanden januari tot en met maart 2019 staat deze thematiek centraal in mijn blogposts. Tegelijk spreek ik er ook over in de kerkdiensten in de Plantagekerk. En ik hoop dat er een proces op gang komt waarin we samen iets beginnen te zien en te proeven van de kerk als school van de liefde.

Hieronder volgt de tekst van de samenvatting van de preek (het onderwijs) van gistermorgen (zondag 6 januari 2019). Via de volgende links kun je die preeksamenvatting (PreekKracht) downloaden of de preek naluisteren:

Onderwijs: Blijf in mijn liefde

De kerk als huis van gebed is ook school van de liefde: een oefenplek waar we leren liefhebben, omdat dat ons niet altijd gemakkelijk afgaat. Gebed en liefde liggen dicht bij elkaar: ‘Echt en volledig gebed is niets anders dan liefde’ (Augustinus).

Liefdevol samenleven

Alleen al omdat liefde het grootste en belangrijkste gebod is, is het de moeite waard om hier aandacht en tijd aan te geven. Maar het is ook meer dan relevant in een samenleving die steeds meer gekenmerkt wordt door: verhuftering, polarisatie en radicalisering, eenzaamheid en onverbondenheid. Zien we iets daarvan niet ook in de kerk terug? Goed is het ook omdat ons gemeentemotto is ontleend aan Efeziërs 4:15 waar ook nog staat: ‘Dan zullen we, door ons aan de waarheid te houden en elkaar lief te hebben, samen volledig toe groeien naar hem die het hoofd is: ​Christus.’

Liefde?

Tegelijk zijn er ook wel hindernissen om de liefde ter sprake te brengen. Is liefde niet soft, cliché en oppervlakkig (softe liefde)? Is liefde niet te eenzijdig (ja-maar-liefde)? Is liefde niet te veel gesexualiseerd (‘second love’)? Met oog voor de valkuilen is het toch fundamenteel om liefde in het centrum te plaatsen van christen zijn en kerk zijn. Liefde is het grootste gebod en liefdeloosheid dus de grootste zonde! Welke liefde? De liefde (agapè) als

  1. de (transformerende) kracht van God
  2. de (navolgenswaardige) passie van Jezus
  3. de (zuiverende) vlam van de Geest

Woorden die we ook kunnen gebruiken: genade, barmhartigheid, mildheid, compassie, goedheid, vrede, verzoening, geweldloosheid en vriendschap.

Een goede plek om te beginnen is wat Johannes (de apostel van de liefde) schrijft in zijn eerste brief, die je als bijlage zou kunnen lezen bij zijn evangelie, met name hoofdstuk 14-17.

1 Johannes

De ‘brief’ (handout, notitie) – die het waard is herhaaldelijk gelezen te worden gedurende een langere periode – heeft drie kernen:

  • God is licht (1:5)!
  • God is Vader (3:1)!
  • God is liefde (4:8,16)!

Onze Vader in de hemel is één en al Licht en Liefde! Over de liefde zijn er ook drie kernpassages: 2:3-11 en 3:11-24  en 4:7-5:4. Liefde is alles waar het om draait in het leven van leerlingen van Jezus. En de kerk is een ‘school van de liefde’, de plek waar we erkennen dat we niet in staat zijn om lief te hebben maar dat het wel kan in Jezus.

Liefde vraagt om onderwijs. Liefde vraagt om ontmoeting in kwetsbaarheid. Liefde vraagt om oefening. Een mooie les voor vandaag: ‘We kunnen niets doen waardoor God meer van ons gaat houden. En we kunnen ook niets doen waardoor God minder van ons gaat houden.’ En dat geldt ook voor de ander, onze naaste, onze vijand, onze broeder, onze zuster.

Blijf in mijn liefde

1 Johannes 4:16 kun je lezen als een commentaar bij Johannes 15:9. Johannes geeft woorden aan de intieme en liefdevolle ‘inelkaarheid’ van God en zijn kinderen. Waar God-in-ons en wij-in-God elkaar raken is de liefde als de kracht van God, de passie van Jezus en de vlam van de Geest. Liefde is niet zonder de geboden van Jezus. Maar pas op met te denken dat er liefde is maar óók nog geboden. Nee, liefde is het éne gebod (dat om talloze praktische uitwerkingen vraagt). Gods gebod is niets anders dan liefde (voor de naaste, jezelf, de aarde, God).

Het liefdegebod

Laat dit elke dag een keer gebeuren: dat Jezus je liefdevol aankijkt, zonder oordeel, en zegt: ‘Ik heb je liefgehad, blijf in mijn liefde’. En dat je daar dan een minuut of langer stil van wordt…