Zin in bidden #13 – Luisteren | Oratio

Onderaan deze pagina vind je extra input.

Reflectie: Luisteren

‘Waarom zouden we bidden als God nooit spreekt?’

Die vraag kwam ik ergens tegen en het is ook mijn eigen vraag geworden.

Als bidden spreken is (en dat is het ook) dan moet gebed toch ook gesprek zijn? En in een gesprek zijn er altijd twee aan het woord. Anders wordt het een monoloog. Veel gebed is misschien wel alleen maar monoloog en daarom zo onbevredigend. Een monoloog van een praterige bidder in de aanwezigheid (of afwezigheid) van een zwijgzame God.

Maar bidden is niet bedoeld als monoloog. Bidden is dat een mens en God in elkaars aanwezigheid zijn en dat ze beide luisteren en spreken, spreken en luisteren. Het ‘hoor mijn gebed, Heer’ moet steeds worden afgewisseld met het ‘spreek, Heer, ik luister’.

Bidden is dus ook luisteren. Gods stem verstaan. Tijd nemen om te ontdekken wat God wil zeggen. Belangrijk is dan om te weten (en te geloven) dat God allereerst spreekt door zijn woord. Ik kom wel eens mensen tegen die heel nieuwsgierig zijn naar wat God tegen hen wil zeggen, maar niet echt op het idee gekomen zijn om dan gewoon hun bijbel open te doen.

Maar God spreekt ook op andere manieren. Hij spreekt ook door de omstandigheden waarin je verkeert en door gebeurtenissen die je overkomen. Het vraagt onderscheidingsvermogen om dat op te merken: aandachtig kijken en luisteren naar wat er is en God vragen: ‘Heer, wat wilt u door deze dingen zeggen?’

God spreekt ook door mensen. Een woord van bemoediging, een woord van vermaan, een woord van inzicht dat je wordt aangereikt: probeer steeds meer te ontdekken dat God zo ook sprekend in je leven aanwezig is.

Bidden is dus ook luisteren. Gods stem verstaan.

Praktijk: Oratio

De lectio divina vindt als geheel plaats in de sfeer van gebed. Zonder leiding van de Geest gaat het niet, ook de lectio en de meditatio niet.

Maar in de oratio (bidden) als derde stap krijgt het gebed nog meer eigen ruimte. Het overdenken gaat over in een dialoog. De tekstwoorden worden tot gebed. Je vraagt en smeekt, je dankt en looft, je twijfelt en gelooft. Je geeft reactie op wat je Gods Geest door de woorden van de tekst heen hoort zeggen.

“Jullie hebben niet mij uitgekozen,
maar ik jullie,
en ik heb jullie opgedragen
om op weg te gaan
en vrucht te dragen,
blijvende vrucht.”

Luisterend naar deze woorden van Jezus kun je danken. ‘Dank u, Heer, dat u mij hebt uitgekozen, en samen met mij zoveel andere leerlingen.’ Je kunt vragen: ‘Laat me toch zien, Heer, welke weg ik moet gaan.’ Je kunt je twijfel uitspreken: ‘Heer, ik zie zo weinig vrucht in mijn leven. Geef toch dat ik meer vrucht mag dragen.’

Je kunt woorden van de tekst zelf ook omvormen tot gebedswoorden. Bijvoorbeeld zo: ‘Heer Jezus, ik heb u niet uitgekozen, maar u mij. U hebt mij opgedragen om op weg te gaan. Wijs mij uw weg en geef me de moed om die te gaan. U verlangt ernaar dat ik vrucht draag. Heer, laat me vrucht dragen, blijvende vrucht, voor u.’

Zo wordt de lectio divina in deze stap tot gebed, direct gericht tot God. Tegelijk kun je ook het gevoel krijgen dat je de tekst toch nog niet voldoende tot je hebt laten doordringen. Dan ga je gewoon weer terug naar de lectio en de meditatio om nog meer te ontdekken.

Gebed: Jezus

In de naam van Jezus is alles wat we nodig hebben.

Zoek je wijsheid? Vind wijsheid bij Jezus. Zoek je rust? Vind rust bij Jezus. Zoek je kracht? Vind kracht bij Jezus. Zoek je liefde? Vind liefde bij Jezus. Zoek je geborgenheid? Vind geborgenheid bij Jezus. Zoek je vergeving? Vind vergeving bij Jezus. Zoek je genezing? Vind genezing bij Jezus. Zoek je bevrijding? Vind bevrijding bij Jezus. Zoek je hoop? Vind hoop bij Jezus. Zoek je inspiratie? Vind inspiratie bij Jezus. Zoek je geduld? Vind geduld bij Jezus. Zoek je ontferming? Vind ontferming bij Jezus.

Dat alles en nog veel meer komt samen in de ene naam en in dat ene Jezusgebed dat je al eerder als praktijk bent tegengekomen. Hier bied ik het je nog een keer aan. Een gebed om voortdurend te bidden. Zo vaak dat het als het ware vanzelf in je opborrelt. Dit gebed kan je helpen om je elk verloren moment dat je gebruikt om te bidden te laten vinden door de Heer.

“Heer Jezus Christus,
Zoon van God,
ontferm u over mij.”

Ik vond ook nog twee variaties op dit Jezusgebed: een Vadergebed en een Geestgebed.

“Almachtige Vader,
maker van hemel en aarde,
richt uw koninkrijk op
onder ons.”

“Heilige Geest,
adem van de levende God,
vernieuw mij
en de hele wereld.”