Preek over Romeinen 6:4 Pasen 2025 (Belijdenisdienst)
- Naar de liturgie
- Onder de uitgeschreven preek staan gespreksvragen
Luister de preek als podcast:
INLEIDING
De bijbeltekst die de inspiratiebron vormt voor de preek die ik ga houden, kwam naar boven toen we als groep een paar weken geleden daar in de consistorie de dienst aan het voorbereiden waren.
Een zin uit de brief van Paulus aan de Romeinen, hoofdstuk 6 vers 4.
Het is een tekst die past
bij Pasen – het feest van de opstanding
bij belijdenis doen – het feest van geloof
bij de doop – feest van Gods liefde.
Jullie belijden vandaag je geloof en zeggen: ik ben gedoopt toen ik zelf nog geen ja kon zeggen, dat deden mijn ouders toen. Nu wil ik het zelf zeggen.
Wij zijn door de doop
in zijn dood met Hem begraven
om, zoals Christus
door de macht van de Vader
uit de dood is opgewekt,
een nieuw leven te leiden.
Ik vat de preek vast samen: Zeg ja! Sta op! Leef nieuw!
Nog een keer de tekst:
Wij zijn door de doop
in zijn dood met Hem begraven
om, zoals Christus
door de macht van de Vader
uit de dood is opgewekt,
een nieuw leven te leiden.
1 ZEG JA!
We zijn hier vandaag met heel veel mensen, omdat we blij zijn met jullie. Omdat jullie ja gaan zeggen. Dat is moedig. Dat is mooi. Dat is ook een hele stap. Ja zeggen tegen God.
Maar er zijn veel momenten in ons leven waarop we ja zeggen. Het komt elke dag voor. Je zegt ja tegen een nieuwe uitdaging: een nieuwe studie, een stage, een partner. Je zegt ja tegen iemand die om hulp vraagt. Je zegt ja tegen een uitnodiging die je krijgt.
Ja zeggen is een positieve keuze, daar zit energie in. Zeg maar ja tegen het leven.
God heeft ook ja gezegd. Ja tegen jouw leven. Ja tegen wie jij bent. Ja bij je doop.
God zei ja tegen de wéreld, waarin zoveel nee klinkt. God zei ja toen Hij zijn Zoon zond – niet om te oordelen, maar om te redden. Hij zei ja tegen mensen die struikelen, twijfelen, zoeken. Ja tegen mensen met littekens. Ja tegen mensen met dromen. Ja tegen jou.
Gods ja staat als een huis. Je kunt er in wonen. Je kunt er in schuilen Je kunt er in thuiskomen.
Ons ja, het ja dat jullie zeggen, het ja dat ik zeg, het ja dat wij allemaal zeggen, in welke situatie dan ook, staat niet altijd als een huis. Ons ja wordt omgeven door twijfels, door vragen waar we nog geen antwoord op hebben, door pijn uit het verleden, door onzekerheid over de toekomst. Ons ja lijkt vaak op een kaarsvlammetje in de wind. Het kan maar zo uitwaaien.
En als jullie straks ja zeggen – en we kunnen ons allemaal ook andere situaties voorstellen waar we ja willen zeggen maar ook onze twijfels hebben – dan kun je je tegelijkertijd toevertrouwen aan de macht van de Vader. Dat is niet een macht die dwingt of overweldigt. Dat is een liefdevolle macht, een bewogen macht – het de macht waarmee de Vader Jezus uit de dood heeft opgewekt.
Zeg dus ja. En doe dat in het besef dat jouw ja wordt voorafgegaan en gevolgd, gedragen en omgeven door het ja van God. Zeg maar ja tegen het leven, want God zegt ja tegen jouw leven.
En voor jullie allemaal een vraag – want Pasen is het feest van ja-zeggen: is er iets of iemand waartegen jij vandaag ja wilt zeggen? Ja tegen een nieuwe stap die je spannend vindt? Ja tegen je verlangen naar rust? Ja tegen eerlijkheid? Ja tegen iets wat je al langer voelt, maar steeds hebt uitgesteld? Waar ga jij vandaag ja tegen zeggen? (…)
2 STA OP!
Wij zijn door de doop
in zijn dood met Hem begraven
om, zoals Christus
door de macht van de Vader
uit de dood is opgewekt,
een nieuw leven te leiden.
We zijn vanmorgen allemaal al opgestaan. We werden wakker en kwamen ons bed uit. Opstaan is een zeer alledaagse bezigheid. En straks in de dienst staan we ook nog een aantal keren op.
Dat alledaagse opstaan is tegelijk geladen met diepe betekenis. Opstaan is: niet langer bij de pakken neerzitten. Opstaan is: in opstand komen tegen onrecht in de wereld. Opstaan is: je rug rechten, je stem laten horen, je hart openen voor wat goed is. Opstaan is wakker worden in Gods nieuwe wereld vol liefde, genade en vreugde.
Opstaan in de bijbelse betekenis vooronderstelt dat je op een plek bent waar dood heerst, dat je daar weer tot leven komt. De doop is zo’n plek. Paulus zegt er dus over:
“Wij zijn door de doop
in zijn dood met Hem begraven.”
Dat is een diepe betekenis die hij hier laat zien. Paulus had daarbij de doop door onderdompeling in gedachten: dat je helemaal kopje onder gaat in het water. En je kunt best even onder water zijn. Maar het is zaak dat je met je hoofd weer boven water komt, anders ga je dood. Zo hangen doop en dood met elkaar samen.
Christus is de dood in gegaan. En geloven betekent dat je de weg van Jezus volgt. Met Hem sterven en begraven worden. Dat klinkt niet fijn en dat is het ook niet altijd. Maar nieuw leven begint altijd in het donker: een zaadje dat in de grond valt en na verloop van tijd ontkiemt en groeit en een plant wordt of een bloem of een boom; een baby in de baarmoeder, maandenlang verborgen om pas na negen maanden het licht te zien; Jezus in het graf, drie dagen lang in het duister, en dan de opstanding in het licht.
Bij het volgen van de weg hoort ook dat je achterlaat wat bij het oude leven hoort, wat niet werkt, wat geen vrede brengt, wat je gevangen houdt, gewoontes die je geen goed doen. Het moet afsterven en begraven worden. Want alleen dan kun je opstaan.
En we kúnnen opstaan. Dat is de betekenis van Pasen.
“Zoals Christus
door de macht van Vader
uit de dood is opgewekt.”
De opstanding van Jezus was een uniek gebeuren, zeker. Maar beslist niet eenmalig. Wel uniek, niet eenmalig: zijn opstanding vermenigvuldigt zich in onze levens telkens wanneer wij gehoor geven aan de oproep: Sta op!
Hoor je die stem? Het is een uitnodiging: Sta op! En elke ochtend speelt dat ritueel zich in onze levens af. Opstaan. (Zie je het voor je?) Je wordt wakker (omdat de wekker gaat). Je doet je ogen open. Je komt overeind. Je zwaait je benen uit het bed. Je zet je voeten op de grond. Je komt in beweging!
In die zin is opstaan ook niet iets exclusief christelijks. We worden allemaal uitgenodigd om op te staan. Om wakker te worden voor wat belangrijk is. Om keuzes te maken die leven brengen. Om ons los te maken van wat ons klein houdt. Om op te staan voor liefde, voor waarheid en voor recht. Sta op!
3 LEEF NIEUW!
Wij zijn door de doop
in zijn dood met Hem begraven
om, zoals Christus
door de macht van de Vader
uit de dood is opgewekt,
een níeuw léven te leiden.
Daar gaat het God dus om. Leef nieuw! Dat klinkt als iets radicaals, en misschien is dat het ook wel, maar het begint heel eenvoudig. Een nieuw leven leiden is niet een totaal ander mens worden, het is kiezen voor een andere richting.
Niet meer leven vanuit jezelf, vanuit je angst, vanuit je verleden. Maar leven vanuit Christus, die opgestaan is, en die jou uitnodigt om met Hem te leven.
Nieuwe leven is leven in de Géést van Jezus. Want altijd als er in de Bijbel gesproken wordt over nieuw, over iets nieuws, moet je denken aan de heilige Geest. Pasen is ook niet af zonder Pinksteren. Zeker: Pasen is het hoogtepunt – Jezus is opgestaan. Maar Pinksteren is het toppunt – wij ontvangen de Geest om een nieuw leven te leiden. Daar is het God om te doen.
Dat nieuwe leven is geen prestatie. Niet iets wat wij voor elkaar moeten boxen, wat wij moeten fiksen. Het is een proces waarin we toegroeien naar Christus, een vormingsproces waarin de liefde, de vreugde en de vrede steeds meer de overhand gaan krijgen op de liefdeloosheid, de vreugdeloosheid en de gewelddadigheid die zo vaak het leven kleuren.
Nieuwe leven is elke dag opnieuw zeggen: ik wil anders kijken, anders denken, anders doen. Daar is een mooi Grieks woord voor waar ik het vaak over heb gehad tijdens de belijdeniscatechisatie. Metanoia. Omdenken. Anders kijken. Nieuw gedrag vertonen.
Je ogen openen voor wat écht telt.
Je oren spitsen om naar de ander te luisteren.
Je handen openen on je naaste te helpen.
Je hart openen voor de Geest van Jezus.
En je zult merken dat je nieuwe wegen vindt bij allerlei praktische dingen in je leven zoals je studiekeuze, de burn-out waar je misschien tegenaan zit, sociale druk, klimaatstress, zingeving en noem maar op.
Nieuw leven betekent dat je niet blijft wie je was, maar dat je steeds meer wordt wie je ten diepste al bent: een geliefd kind van God, geschapen om te leven in vrede, vrijheid en vreugde.
Dus: leef nieuw. Niet morgen. Niet ooit. Maar vandaag. Want het nieuwe leven is al begonnen.
SLOT
De drie korte zinnetje, lieve mensen, ik hoop dat we ze allemaal meenemen vanuit dit Paasfeest.
En om ze nog iets meer te laten landen stel ik voor dat we ze samen hardop zeggen.
Het vak rechts van mij zegt zo: Zeg ja!
Het middenvak zegt: Sta op!
Het vak links van mij zegt: Leef nieuw!
En we doen dat twee keer.
ZEG JA! STA OP! LEEF NIEUW!
ZEG JA! STA OP! LEEF NIEUW!
De Heer is waarlijk opgestaan! Amen.
Gespreksvragen
ZEG JA
- Waar in jouw leven heb je recent bewust ‘ja’ tegen gezegd? Wat maakte die keuze lastig of juist vanzelfsprekend?
- Hoe ervaar jij dat God ‘ja’ zegt tegen jou? Is er een moment of ervaring waarin je dat sterk hebt gevoeld?
- Wat houdt jou soms tegen om voluit ‘ja’ te zeggen tegen het leven of tegen God? Welke angsten of twijfels spelen daarbij mee?
STA OP
- Wat betekent het voor jou om ‘op te staan’ in je dagelijks leven? Zijn er situaties waarin jij zou willen ‘opstaan’ maar dat moeilijk vindt?
- De preek noemt opstaan als verzet tegen wat je klein houdt. Wat houdt jou persoonlijk soms ‘in het graf’ of ‘onder water’?
- Welke concrete stap zou jij willen zetten om op te staan voor liefde, waarheid of recht in jouw omgeving?
LEEF NIEUW
- Wat is voor jou de kern van ‘nieuw leven’ leiden? Hoe verschilt dat van ‘gewoon leven’?
- Op welk gebied in jouw leven verlang je naar vernieuwing of verandering? Hoe zou dat eruit kunnen zien?
- De preek noemt het woord ‘metanoia’ – omdenken, anders leven. Wat is een manier waarop jij op dit moment anders wilt kijken, denken of handelen?
Geef een reactie