Afgelopen vrijdag ben ik naar de plaatselijke boekhandel in Zwolle gegaan (Goedhart). Ik ging er speciaal naartoe om het nieuwe boek van Stefan Paas te kopen: ‘De weg van vrede. Een rondleiding door het christelijk geloof’. 

Feest

Ik was heel blij met Stefans vorige boek ‘Vrede op aarde’ en dus erg benieuwd naar zijn nieuwe boek, dat opnieuw de vrede centraal stelt. En het mag gezegd: het lezen van dit boek is een feest! 

Recht, verzoening, vreugde

Dat past ook goed bij de thematiek van het boek. Want Stefan Paas laat zien dat vrede een gelaagd begrip is waarin drie dimensies een grote rol spelen, namelijk: recht, verzoening en vreugde. Deze drie keren door het hele boek heen steeds opnieuw terug.

“Vrede is in de bijbel dus het rechtvaardig, verzoend en feestelijk samenleven van heel de schepping met God en met elkaar dankzij Jezus Christus, de vredevorst. Dat is een groot visioen. (…) Hoe welkom is de vreugdebode () die redding aankondigt en () zegt: je God is koning.” (blz. 35).

Koningschap van Jezus

Wat mij opvalt in het boek is de grote nadruk op het koningschap van Jezus: Hij is de vredevorst van het vrederijk. Dat resoneert sterk bij mij. Dat leidde er ook toe dat ik een aantal andere boeken uit mijn boekenkast pakte (zie de foto): drie boeken van Tom Wright en twee boeken van Brian McLaren. Ook in hun boeken gaat het voortdurend over het koninkrijk van God op aarde zoals in de hemel en over Jezus als koning. Ook in hun boeken gaat het steeds om het vinden van een nieuwe taal: een taal om de dingen van het christelijk geloof nieuw te zeggen.

Toen ik bij Goedhart zocht naar het nieuwe boek van Stefan Paas, viel mijn oog ook op een nieuw boek van Tom Wright en Michael Bird met als titel: ‘Het koninkrijk en de staat. Christen zijn in een turbulent politiek landschap’. Ook daar de grote nadruk op het koningschap van Jezus: Jezus is onze koning, de vredevorst van het vrederijk.

Abraham Kuyper: Pro Rege

Als je goed op de afbeelding hebt gekeken, zag je daar ook drie heel oude boeken staan: de drie delen van het grote werk ‘Pro Rege’ van Abraham Kuyper. Die drie delen gaan over het koningschap van Christus en verschenen in 1911-1912. Ik ben vrij intensief met die drie delen bezig, en dat heeft veel te maken met het gegeven dat ik binnenkort predikant word in Emmeloord van een kerk die de naam Pro Rege heeft: Voor De Koning. En ik merk dat ik, als ik aan het lezen ben in de boeken van Tom Wright en Brian McLaren en nu ook Stefan Paas, steeds denk: dit heb ik ergens anders ook gelezen! Ik lees het bij Abraham Kuyper. En dat bedoel ik vooral als een aanbeveling van zowel het werk van Abraham Kuyper als dat van Tom Wright, Brian McLaren en Stefan Paas.

Vreugdevolle resonantie

Het roept vreugdevolle resonantie bij mij op als ik zie dat al deze auteurs alle nadruk leggen op Jezus als Koning. Abraham Kuyper bijvoorbeeld zegt in zijn eindeloze reeks artikelen die gebundeld zijn in de drie delen van Pro Rege steeds opnieuw dat wij Jezus Christus zeker moeten kennen als onze Hoogste Profeet en Leraar en enige Hogepriester, maar toch vooral als onze Eeuwige Koning. Eérst is Jezus Koning, en pas in dat kader is Hij ook onze profeet en priester. 

Roepstem voor de Koning

In de woorden van Abraham Kuyper: “Pro Rege draagt deze artikelenreeks ten titel, wat zeggen wil dat we een roepstem willen doen uitgaan voor de eer van onze Koning. (…) Voor onze koning willen we daarom getuigen, voor onze koning willen we een roepstem doen uitgaan” (Pro Rege, Deel I, blz. 8-9).  In wezen zegt Kuyper daarmee hetzelfde als wat Tom Wright niet moe wordt te benadrukken: ‘Het draait in het christelijk geloof er niet om dat Jezus aan het kruis is gestorven voor onze zonde en dat wij door geloof in zijn offer naar de hemel kunnen, het gaat erom dat God in Jezus opnieuw koning wordt.’

Hoe God koning werd

Dat koningschap staat vanaf het begin ook centraal in het nieuwe boek van Stefan Paas. “De christelijke boodschap zegt: Jezus is die nieuwe koning. Hij is de vredevorst, de messias / Christus, de gezalfde” (blz. 72). Daarin hoor ik ook de hoofdboodschap van Tom Wright in zijn boek ‘Hoe God Koning werd. De kern van het evangelie herontdekt’.

Een gedeeld verlangen dus om Jezus als koning te kennen en te eren – dat is wat ik zie en wat zo sterk bij mij resoneert. In het woord vooraf van hun boek ‘Het Koninkrijk en de staat’ schrijven Tom Wright en Michael Bird: “In dit boek () hebben wij één doel: verkondigen dat Jezus koning is” (blz. 15). En in de inleiding die aan het boek vooraf gaat, geschreven door Roel Kuiper, kom ik deze zin tegen: “De bijbelse overwegingen over de concrete betekenis van het koninkrijk van God zijn ook ontwikkeld in Nederland. (…) Abraham Kuypers Pro Rege (voor de Koning) is qua inhoud en strekking niet ver verwijderd van de theologie van het koninkrijk van Wright en Bird” (blz. 12).

Christelijk geloven nu

Kortom: christelijk geloven betekent vandaag opnieuw en misschien wel meer dan ooit (tegen de achtergrond van alle geopolitieke ontwikkelingen) geloven in het koningschap van Jezus. En om Stefan Paas het laatste woord te geven: 

“De vredevorst is filosoof, bevrijder, rechter, coach, strijder, gezagsdrager, rolmodel, therapeut. (Of, in bijbelse taal: hij is niet alleen koning, maar ook priester, profeet en wijze.) Hij is degene die de deur opent naar de toekomst van vrede en die vrede zelf binnendraagt in onze wereld” (blz. 33).

(En voor wie nieuwsgierig is naar de reden waarom ik ‘De alchemist’ van Paulo Coelho ook bij de boeken op de foto heb geplaatst: in dat verhaal speelt een wijze koning een centrale rol. Ik ervaar dat boek als een krachtige oefening in het verlangen naar de schat van het koninkrijk.)