De verborgen boodschap van Jezus

1. De schatkamer

We gaan al een beetje richting het einde van de cursus. Aan het begin heb ik gezegd: “Alle lessen en alle onderdelen van de lessen (maar ook de preken en de onderwijsavonden) vormen steeds weer een nieuwe element dat bijdraagt aan de inrichting van de schatkamer waar je, als de schatkamer eenmaal gevuld is, op alle mogelijke manieren heen en weer kunt gaan.”

Ik hoop dat je het tot nu toe ook zo ervaart: dat de schatkamer steeds gevulder raakt. Aan de andere kant kun je soms ook het overzicht misschien wat kwijt raken (daar krijg ik zelf een beetje last van😀). Daarom even dit onderdeel in deze eerste van de zes laatste lessen.

Ik geef in een aantal stellingen weer wat het belangrijkste is in de cursus tot nu toe:

Als we het evangelie vandaag willen verwoorden en vertolken, kunnen we dat beter niet langer doen in termen van zonde-en-genade maar in termen van koninkrijk-en-bekering.
De basis hiervoor is de fundamentele uitspraak van Jezus in Marcus 1:15: “De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij: kom tot inkeer en geloof dit goede nieuws.”
De Bergrede van Jezus is de meest krachtige en praktische uitwerking van deze boodschap van koninkrijk-en-bekering (of: basileia-en-metanoia).
De gelukkigprijzingen vormen de kern-boodschap van Jezus voor het leven van een christen: hier komen basileia en metanoia helemaal bij elkaar.

2. Mystiek en politiek

In de drie lessen van deze week focussen we op de ‘innerlijkheid’ van het koninkrijk. In de laatste lessen van volgende week op de praktische uitwerking op één specifiek gebied: de klimaatcrisis, de noodzaak om duurzamer te leven, de broodnodige ecologische bekering.

Nog iets anders geformuleerd: het koninkrijk van God dat nabij is heeft een mystieke dimensie en een politieke dimensie.

Mystiek: het is een geheim in ons hart; het vraagt om verborgen omgang; we kunnen niet zonder de binnenkamer; contemplatie is de weg waarlangs het koninkrijk steeds dichterbij komt en belangrijker wordt voor ons; het gaat om een innerlijke transformatie door de heilige Geest.

Politiek: het gaat ook over de maatschappelijke en ethische implicaties van Gods heerschappij in deze wereld; over het bijdragen aan een rechtvaardiger samenleving; over een levensstijl die past bij het koninkrijk van God; over actief deelnemen in het sociale en economische leven (politiek gaat hier dus niet over Haagse politiek, maar over het samenleven als mensen in de maatschappij).

Herken je het onderscheid tussen mystiek en politiek?
Bij welke dimensie voel je je het meeste thuis?

3. In u is het koninkrijk

Een bekende uitspraak van Jezus over het koninkrijk is: “De komst van het koninkrijk van God laat zich niet aanwijzen, en men kan niet zeggen: ‘Kijk, hier is het!’ of: ‘Daar is het!’ Maar weet wel: het koninkrijk van God ligt binnen uw bereik.”

De zin ‘het koninkrijk van God ligt binnen uw bereik’ wordt ook wel zo vertaald: ‘het koninkrijk van God is binnenin u’. In onderstaande video kun je een preek terugkijken en luisteren die ik op 30 april 2023 hield in de Plantagekerk. Twee vragen staan centraal: 1. Wat is nu dat koninkrijk? 2. Waar is dat koninkrijk?

Je kunt de preek ook als podcast beluisteren.

4. Taizé-lied

Luister naar dit Taizé-lied over het koninkrijk van God waarin Romeinen 14:17 tot klinken komt: “want het koninkrijk van God is een zaak van gerechtigheid, vrede en vreugde door de heilige Geest.”

5. Citaat Thomas a Kempis

Een mooi citaat van Thomas á Kempis (waarin in de preek hierboven ook naar wordt verwezen):

‘Het rijk van God is in uw binnenste’ (Luc. 17:21) [Regnum Dei intra vos est], zegt de Heer. Keer u met heel uw hart tot de Heer (vgl. Joël 2:12) en laat deze armzalige wereld; dan zal uw ziel rust vinden. Leer de uiterlijke dingen versmaden en u wijden aan de dingen van binnen: dan zult u het rijk van God in u zien komen. Want dat rijk van God is vrede en vreugde in de Heilige Geest (vgl. Rom. 14:17), en het wordt niet gegeven aan de onvromen. Christus zal tot u komen en zijn vertroosting schenken, wanneer u Hem in uw binnenste een waardige woning hebt bereid. Al zijn schoonheid en heerlijkheid is van binnen (vgl. Ps. 45:14), en daar vindt hij zijn welbehagen. Veelvuldig bezoekt Hij de innerlijke mens, en zoet zijn dan de gesprekken met Hem, aangenaam zijn vertroosting, overvloedig zijn vrede, bovenmate wonderlijk zijn gemeenzaamheid.