Jezus aanbidden in de praktijk
Veertig keer een overdenking en een gebed om iets van de glorie van Jezus Christus te leren zien zodat ik hem kan aanbidden. Wat stelt het eigenlijk voor? Heel weinig. Het is zo minimaal, zo klein nog. Daar ben ik me heel erg van bewust. Maar het is wel een begin, in elk geval voor mijzelf, en ik hoop ook voor jou als lezer: een begin van een leven waarin meer plaats is voor de aanbidding van Gods schitterende Zoon.
Hoe doe je dat nu in de praktijk? Ik benadruk nogmaals dat heel ons leven – ook ons werken, ons spreken, ons rusten, ons ontspannen – aanbidding van Jezus kan zijn. Maar tegelijk is het ook nodig om momenten te creëren waarop je je specifiek oefent in de aanbidding van de Heer Jezus. Daarvoor moet je tijd reserveren. Alleen, of samen met anderen. Doe dat vanuit het verlangen dat dit gebed door het werk van de heilige Geest in je leven in vervulling mag gaan:
Moge hij vanuit zijn rijke luister uw innerlijke wezen kracht en sterkte schenken door zijn Geest, zodat door uw geloof Christus kan gaan wonen in uw hart, en u geworteld en gegrondvest blijft in de liefde.
Efeziërs 3:16-17
Ook de volgende Bijbelwoorden bergen een belofte in zich die in vervulling gaat als we in gehoorzaamheid aan Gods Woord ruimte maken voor het aanbidden van de glorie van Christus:
Ikzelf leef niet meer, maar Christus leeft in mij.
Galaten 2:20
Blijf in mij, dan blijf ik in jullie.
Johannes 15:4
Wanneer iemand mij liefheeft zal hij zich houden aan wat ik zeg, mijn Vader zal hem liefhebben en mijn Vader en ik zullen bij hem komen en bij hem wonen.
Johannes 14:23
Uiteindelijk gaat het hier om de beoefening van een christocentrische spiritualiteit: een leven door de Geest waarin Christus steeds meer centraal komt te staan. Dat is dan ook echt het werk van de Geest. Maakbaar is het niet. Maar dat betekent niet dat er geen weg is die we biddend kunnen bewandelen onder de zegen en de leiding van de heilige Geest
Over die weg wil ik hier nog een aantal praktische dingen zeggen, om je te helpen en om je te bemoedigen. Ook om je uit te dagen een keuze te maken. Want geestelijk leven, leven met Jezus in het midden, komt je niet vanzelf aanwaaien. Het vraagt oefening, discipline en volharding. Uiteindelijk gaat het om gehoorzaamheid die de Geest in ons hart wil werken. Vier wegen van aanbidding wil ik wijzen die je kunt gaan vanuit je verlangen dat Christus groter wordt in je leven.
Weg 1: dit online leestraject
Je kunt ervoor kiezen dit leestraject gedurende langere tijd te gebruiken om je te oefenen in de aanbidding van Jezus. Je kunt dat alleen doen. Maar ik geloof dat je er heel veel steun aan zou hebben als je in tweetallen of drietallen afspreekt om veertig dagen lang telkens een dag te nemen om iets van de glorie van Jezus te zien en op je in te laten werken.
Daarbij is herhaling een kracht: je kunt de veertig dagtitels uit je hoofd leren en ze regelmatig doorbidden.
Je kunt als volgende stap ook zelf bijvoorbeeld tien andere woorden van Jezus uitkiezen om die een tijdlang te gebruiken voor je eigen oefening in de aanbidding van zijn glorie.
Weg 2: het Jezusgebed
Ik heb zelf in de loop van de jaren de waarde van het zogenaamde Jezusgebed ontdekt. Dat is een kort gebed dat zo luidt:
‘Heer Jezus Christus,
Zoon van God,
ontferm u over mij.’
Je kunt dit gebed op elk willekeurig moment en waar je ook maar bent in je hart bidden.
Ik kan vaak geen woorden vinden. Ik heb nog vaak het gevoel dat bidden betekent dat je volzinnen moet formuleren en vragen moet stellen aan God. Maar bidden is ten diepste: in Gods tegenwoordigheid zijn, het gelaat van Jezus zoeken, bij hem tot rust komen. Dan is het Jezusgebed een krachtig hulpmiddel om je te concentreren op zijn liefdevolle nabijheid.
Het gebed kan zelfs nog korter zijn: alleen de naam Jezus. ‘Jezus’. In zijn naam komt hij zelf naar je toe, waar je ook bent, hoe je je ook voelt. Geen enkel tijdstip is ongeschikt om zijn naam te bidden.
Weg 3: voorbede met Jezus’ naam
Voorbede doen ervaar ik zelf vaak als nogal vermoeiend. Dat komt omdat ik voorbede toch vooral zie als het in gebed benoemen van de problemen van mensen waarvoor ik God dan vraag om er in zijn genade iets aan te doen. Maar in Henri Nouwens boek De woestijn zal bloeien. Gids voor hedendaags spiritueel pastoraat las ik iets wat me op andere gedachten bracht en wat me naar een andere praktijk van voorbede leidde.
“De discipline om al onze mensen met al hun strijd binnen te leiden in het zachtmoedige en eenvoudige hart van God is de discipline van het bidden en evenzeer de discipline van het pastoraat. Zolang pastoraat niet meer betekent dan dat wij ons veel zorgen maken om mensen en hun problemen, zolang het een eindeloze hoeveelheid activiteiten inhoudt die we nog maar nauwelijks kunnen coördineren, zolang zijn we nog altijd erg afhankelijk van ons eigen bekrompen en bezorgde hart. Maar als onze zorgen naar het hart van God worden geleid en daar tot gebed worden, worden pastoraat en gebed twee manifestaties van een en dezelfde omvattende liefde van God.”
Deze gedachten gecombineerd met de praktijk van het Jezusgebed en de noodzaak om in het gebed een veelheid van woorden te vermijden, brachten me tot de ontdekking dat mijn voorbede voor concrete mensen hierin mag bestaan: het noemen van de naam van de persoon voor wie ik wil bidden, en vervolgens het noemen van de naam van Jezus. Dat kan eventueel met behulp van je ademhaling:
Inademen: de naam van degene voor wie je wilt bidden.
Uitademen: de naam van ‘Jezus’.
Zo wordt voorbede doen: de ander verbinden met Christus, en zo met alles wat we in hem vinden: rust, genezing, kracht, moed, liefde, gehoorzaamheid en geborgenheid en nog zoveel meer. Want alles wat we nodig hebben en wat de ander nodig heeft, vinden we in Jezus.
Weg 4: de vrucht van de Geest en Jezus
Ten slotte is er nog een eenvoudige gebedsoefening die je kan helpen om het leven van Jezus als het ware in te ademen. Daarbij is de bekende tekst uit Galaten 5 vers 22 en 23, waar de vrucht van de Geest wordt benoemd door Paulus, een belangrijk hulpmiddel. Ook hierbij kun je het ritme van je ademhaling gebruiken:
Jezus – uw liefde in mij.
Jezus – uw vreugde in mij.
Jezus – uw vrede in mij.
Jezus – uw geduld in mij.
Jezus – uw vriendelijkheid in mij.
Jezus – uw goedheid in mij.
Jezus – uw geloof in mij.
Jezus – uw zachtmoedigheid in mij.
Jezus – uw zelfbeheersing in mij.
Ik hoop dat deze vier wegen je inspireren om zelf de weg te zoeken die voor jou begaanbaar is om onder de zegen van de heilige Geest te groeien in Christus.