Les 3
In deze derde les hoort staat hoofdstuk 3 van Deel 1 centraal, waar het gaat over wat er grondig mis is: de haastziekte.
✦ 3 citaten om bij stil te staan
Lees onderstaande citaten rustig door en neem de tijd om de betekenis ervan tot je door te laten dringen.
1
Twee definities van de ‘haastziekte’: “Een gedragspatroon dat wordt gekenmerkt door een voortdurende haast en onrust.” Nog een: “Een onbehaaglijke gemoedstoestand, waarbij iemand het gevoel heeft chronisch tijdgebrek te hebben, en daarom elke taak sneller uitvoert en zenuwachtig wordt als er enige vorm van vertraging optreedt.” (blz. 56)
2
“Haast is de doodsteek voor relaties. Liefde kost tijd, en haast heeft geen tijd. Het is de doodsteek voor dankbaarheid, waardering, en vreugde. Mensen die haast hebben, nemen niet de tijd om te genieten van het moment. Het is de doodsteek voor wijsheid. Wijsheid ontspruit in stilte en kalmte. Het heeft een eigen tempo. Wijsheid laat op zich wachten. Als het stormt in je hoofd, moet je wachten tot de storm gaat liggen en je de zachte, innerlijke stem van de wijsheid weer kunt horen. Het is de doodsteek voor alles wat ons lief is: spiritualiteit, gezondheid, huwelijk, familie, zorgzaamheid, vrijgevigheid – wat je ook maar belangrijk vindt. Het is een seriemoordenaar die vrije speelruimte heeft in onze samenleving.” (blz. 61-62)
3
“Haast heeft niet alleen te maken met een ontregelde agenda. Haast komt voort uit een ontregeld hart. Maar al te vaak is haast een teken van iets anders. Iets wat dieper zit. Meestal zijn we ergens voor op de vlucht – een vaderwond, een jeugdtrauma, je achternaam, een diepgewortelde onzekerheid of gebrek aan eigenwaarde, faalangst, een onvermogen om de beperkingen van het mens-zijn te accepteren, of gewoon de saaiheid van je comfortabele leven.” (blz. 64-65)
✦ 2 reflectievragen
Neem de tijd om stil te staan bij onderstaande reflectievragen. Het kan helpen om er wat over op te schrijven of op je laptop of smartphone een document met aantekeningen bij te houden.
1
In hoeverre herken jij bij jezelf het gedrag of de gemoedstoestand die wordt beschreven als ‘haastziekte’? Wat zijn bij jou tekenen dat je misschien te veel in een haastmodus leeft?
(Deze vraag is een uitnodiging tot persoonlijke reflectie over symptomen zoals voortdurende onrust, chronisch tijdgebrek en de diepere oorzaken van haastgedrag zoals innerlijke onrust of vluchtgedrag.)
2
Welke waardevolle aspecten van je leven (zoals liefde, dankbaarheid, wijsheid of geestelijke diepgang) komen onder druk te staan door haast? Wat zou er veranderen als je bewust vertraging zou inbouwen in je leven?
(Deze vraag helpt je om een link tussen haast en het verlies van wat wezenlijk belangrijk is voor een vervuld leven.)
✦ 1 oefening
Hieronder vind je een oefening die je kunt gebruiken. Voel je vrij om de oefening aan te passen.
Kies voor vandaag en het weekend elke dag een activiteit uit die je minder gehaast en dus langzamer doet dan anders. Je kunt bijvoorbeeld denken aan:
- Koffie of thee zetten (en drinken)
- Wandelen terwijl je geen doel hebt
- Vijf minuten eerder dan je gewend bent vertrekken zodat je rustiger kunt lopen, fietsen of rijden
- Afwassen of de vaatwasser uitruimen
Blik ook terug als je zo’n oefening gedaan hebt. Hoe was de ervaring van het langzamer aan doen?
📎 Extra
“Als de apostel Paulus een definitie van de liefde geeft, is het eerste kenmerk dan ook: ‘geduldig’.” (blz. 35)
- Lees langzaam en aandachtig 1 Korintiërs 13:4-7
- Lees of luister deze les (eerder is deze les een preek geweest) of luister de podcast over geduld die je vindt op onderstaande pagina (als deel van een eerdere cursus van de School voor Spiritualiteit over ‘Je bent een mooi mens’
