Verlangen naar het goede leven 1.1

Luister even naar dit korte voicebericht:

1.1 Inleiding

Welkom bij de online cursus ‘Verlangen naar het goede leven’!

De cursus gaat over de vraag hoe we vandaag vorm en inhoud kunnen geven aan kerk zijn en christen zijn. De cursus gaat terug op het gelijknamige boek dat ik in 2016 schreef. De hoofdstukken van dat boek zijn nu ‘lessen’ geworden. De tekst is grotendeels hetzelfde (met her en der kleinere of grotere aanpassingen met het oog op de cursusvorm).

Dus als je deze cursus uiteindelijk helemaal hebt gevolgd, heb je in elk geval een boek uit.😃

Laten we beginnen!

Kerk

Ik ben voorganger van wat genoemd wordt een klassieke stadskerk. De Plantagekerk in Zwolle herbergt een geloofsgemeenschap van ruim duizend leden. De gemiddelde leeftijd is laag: ongeveer 27 jaar. De doorstroming is hoog, want veel mensen zijn niet veel langer dan een aantal jaren lid van de gemeente. Dan gaan ze weer ergens anders wonen. De dynamiek is ook groot: veel visie, veel verlangen, veel verschillen, veel vrijheid, veel vormen, veel veranderingen. Het is niet eenvoudig om daar nog een lijn in te ontdekken of een koers uit te zetten. Misschien moet je dat ook wel helemaal niet meer willen: een lijn ontdekken of een koers uitzetten.

Jezusruimte

In elk geval geloof ik zelf dat het nodig is om terug te gaan naar de basis. Voorbij alle discussies en ideeën over kerk zijn in deze tijd moet er toch een plek te vinden zijn waar alles samen komt? Ja. Die plek is er. Ik noem die plek graag: de Jezusruimte.

Dat is de ruímte (want het is er niet benauwd) die gekleurd wordt door de inspirerende, genadige, uitnodigende, genezende, verlichtende aanwezigheid van Jezus en zijn Geest. En ik heb ook een beetje ontdekt dat er drie dingen zijn die je in die Jezusruimte vooral moet doen: samen lezen, samen delen, samen eten. En dat is het dan wel. Meer is niet nodig. Drie dingen is al veel.

Natuurlijk zou ik in deze inleidende les ook uit een heel ander vaatje kunnen tappen. Want deze cursus gaat wel over de kerk. Daar kun je ook in hoog verheven en theologische termen over spreken. De kerk als ambtelijk gestructureerde gemeente van Jezus Christus (als dat je wat zegt). De kerk als onderdeel van een denominationeel kerkverband.

Precies op het moment dat ik deze zin aan het schrijven was, kwam er een mail in mijn mailbox binnen met de titel: ‘Acta en bijlagen Particuliere Synode’. Ik telde 24 bijlagen. Samen ruim 8 Megabyte groot. Het waren notulen, verslagen, brieven, afspraken, teksten, woorden, woorden en nog eens woorden van een kerkelijke vergadering die een tijd geleden plaats vond. En ik dacht : wat moet ik hiermee? Ik nam een besluit: de mail ging ongelezen naar de archiefmap in mijn mailbox (ik durfde de mail nog net niet meteen te vernietigen, want je weet maar nooit). Hier wilde ik niks mee. Hier kon ik niks mee. Dit was de kerk als vergadercircuit. En dat staat zo ver af van waar het in de kerk en in de kern om draait.

Kerkboeken

Maar het gaat in deze cursus dus wel over de kerk. Daar worden veel boeken over geschreven. Diepgravende, theologische en wat mij betreft zeer inspirerende boeken. Vaak gaan ze ook over missionair kerk zijn. Discipelschap spreekt soms ook een woordje mee. Ik heb best veel van die boeken gelezen en er erg van genoten. Boeken ook met mooie titels: Vreemdelingen en priesters. De wind steekt op. Een huis voor de ziel. Waar blijft de kerk? Voor de verandering. Vertrouwen en verlangen. Levend lichaam. Een kerk met karakter. Oefenruimte.

Maar het boek dat ik graag wil schrijven (en dat jij nu in cursusvorm tot je neemt) past niet in dat rijtje. Ik kies voor een eenvoudiger insteek. Ik wil graag dat wat ik schrijf jou heel direct helpt en inspireert om te ontdekken hoe je wat je leest in de praktijk kunt brengen. Dus geen grote theologische verhalen. Geen lange bijbelse lijnen. Geen nieuwe missionaire ecclesiologie (ecclesiologie is: leer van de kerk). Geen diepgravende studie. Maar een naar ik hoop toegankelijk verhaal om je nieuwe inspiratie te bieden om kerk te zijn op de plek waar je nu bent en zoals je nu bent.

DNA

Eigenlijk probeer ik in dit boek aan te bieden wat ik zie als het DNA van de kerk. Ik wil datgene aanwijzen wat volgens mij in alle vormen van kerk zijn en in alle ontmoetingen die iets met kerk zijn te maken hebben terug is te vinden. Daarover gaat het dus. Ik vertel er nog wel wat meer over in de tweede les. Nu wil ik alleen nog dit zeggen:

Wie kerk zegt, zegt Jezus.

Want om hem draait het altijd weer. Naar hem moeten we altijd weer terug. Op hem kunnen we altijd weer vertrouwen als we zoeken naar wijsheid rond kerk zijn. Zonder Jezus kan de kerk geen kerk zijn.

En dit wil ik ook zeggen:

Wie kerk zegt, zegt Geest.

Zonder de heilige Geest gaat het niet. Waar hij niet waait, valt alles stil. Waar zijn vuur niet brandt, wordt het koud. Waar hij ons niet verlicht, wordt het donker. Waar zijn adem niet is, raken we achter adem. En dat is nu net wat er niet mag gebeuren in de kerk.

Kerk zijn is: in de buurt van Jezus zijn en blijven en dankzij de Geest op adem komen.

Hoop

Ik hoop en bid dat iets daarvan zal doorklinken in deze cursus.

Ik hoop en bid dat je nieuwe inspiratie ontvangt voor jouw plek in de kerk.

Ik hoop en bid dat we samen toegroeien naar Jezus.

Ik hoop en bid dat de Geest de letters, de woorden en de zinnen van de cursus levend maakt!

Reflectievragen

Vanuit welk verlangen begin je aan deze cursus? Probeer dat verlangen in woorden uit te drukken. En bid ook of de Geest dit verlangen wil vervullen.
Wat zijn je eigen eerste gedachten bij ‘kerk’? Wat vind je mooi aan ‘kerk’? Wat vind je moeilijk aan ‘kerk’?
Hoe belangrijk is ‘ruimte’ voor je? Ervaar je veel ruimte in je leven als christen?

Extra materiaal

1.

In deze les stip ik kort het begrip ‘Jezusruimte’ aan. Het komt in de cursus niet heel uitgebreid terug, maar vormt wel een belangrijke achtergrond van mijn eigen denken over en ervaren van kerk zijn en christen zijn. Wil je er meer over horen? Luister dan onderstaande podcast. (De School voor Spiritualiteit Podcast leidt overigens inmiddels een slapend bestaan.)

De citaten over de Jezusruimte uit het boek van Benoît Standaert kun je via onderstaande link teruglezen:

Benoît Standaert over de Jezusruimte

2.

Een mooi lied om te luisteren over kerk-zijn:

3.

Voor het geval dat je onderstaande intro in de cursus nog had gemist, dan kun je daar nu alsnog naar kijken. Het gaat om het gedeelte dat specifiek over deze cursus ging tijdens het Startwebinar van de School voor Spiritualiteit dat ik woensdagavond 31 augustus 2022 gaf.