Dag 25 De Geest en de waarheid

Het werk van de Geest wordt door veel gelovigen direct in verband gebracht met ervaring en gevoel: ‘Als je de Geest ontvangt, als je vol raakt van hem, dan ga je de mooiste dingen meemaken!’ En dat geloof ik ook van harte: als je vervuld bent met de Geest, gaan er in je leven gevoelens stromen, die je eerder niet kende. Want de Geest maakt je gevoel vrij zodat er emoties loskomen van verdriet en vreugde en van liefde die je ervaart in de intieme nabijheid van Jezus.

Maar vandaag gaan we het hebben over de Geest en de waarheid. Dat lijkt zo op het eerste gezicht niet zo heel logisch om die twee te verbinden. Zijn waarheid en gevoel niet onverzoenlijk? Sluiten waarheid en liefde elkaar niet uit?

In de Bijbel wordt naast de liefde ook de waarheid heel nauw verbonden met de Geest van Christus. Zo zegt Jezus, als zijn afscheid dichterbij komt: ‘Ik heb jullie nog veel meer te zeggen, maar jullie kunnen het nog niet verdragen. De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle waarheid. Hij zal niet namens zichzelf spreken, maar hij zal zeggen wat hij hoort en jullie bekendmaken wat komen gaat’ (Johannes 16:12-13). En al eerder had hij gezegd: ‘Dan zal ik de Vader vragen jullie een andere pleitbezorger te geven, die altijd bij je zal zijn: de Geest van de waarheid. De wereld kan hem niet ontvangen, want ze ziet hem niet en kent hem niet. Jullie kennen hem wel, want hij woont in jullie en zal in jullie blijven’ (Johannes 14:16-17).

De Geest van Christus is dus de Geest van de waarheid. Er bestaat onder christenen wel eens de neiging om eigen gevoelens en ervaringen voor waar te houden omdat die gevoelens en ervaringen zo liefdevol zijn. En vergis je niet: in Christus geloven brengt liefdevolle gevoelens en ervaringen met zich mee! Want de God van ons leven heeft zeker geen specifieke voorkeur voor onze verstandelijke vermogens. Evenmin als hij dat trouwens heeft voor ons gevoelsleven of voor onze daadkracht. God spreekt en raakt door de Geest van Jezus ons hele mens-zijn aan, om alle aspecten te vernieuwen tot zijn eer.

Daarbij gaat het er dus ook om dat iets waar is: dat het overeenstemt met Gods openbaring. Want Gods Woord is de waarheid. Zo kan Jezus bidden voor ons, zijn volgelingen: ‘Heilig hen dan door de waarheid. Uw woord is de waarheid’ (Johannes 17:17).

In een tijd waarin er veel aandacht is voor het gevoel (en daar is naast veel slechts ook veel goeds over te zeggen), is het van wezenlijk belang dat we elkaar ook steeds weer willen meenemen naar het Woord van de waarheid, dat we samen ook steeds weer bidden om de vervulling met de Geest van de waarheid en dat we samen ontdekken dat Jezus de waarheid in eigen persoon is Alleen zijn woorden zijn de volle waarheid. Via het krachtige en liefdevolle werk van de Geest mogen we deze waarheid in ons hart sluiten.

Dat vraagt dus ook om denkwerk, om onderscheidingsvermogen, om Schriftonderzoek, om de houding die we aantreffen bij de christenen in Berea. Van hen wordt getuigd dat zij welwillender waren dan de gelovigen in Tessalonica ‘want ze luisterden vol belangstelling naar de verkondiging van het evangelie en bestudeerden dagelijks de Schriften om te zien of het inderdaad waar was wat er werd gezegd’ (Handelingen 17:11). 

In het koninkrijk van Jezus Christus zijn waarheid en ervaring geen tegenstellingen. De waarheid kan ervaren worden en onze ervaringen moeten waar zijn, willen we ze kunnen bestempelen als ervaringen die de Geest van Christus ons geeft. En dat dat allemaal zo is, heeft ten diepste weer te maken met wie Jezus is. Hij zegt: ‘Ik ben de waarheid’ (Johannes 14:6). En zijn verschijning is vol waarheid: ‘Het Woord is mens geworden en heeft bij ons gewoond, vol van goedheid en waarheid, en wij hebben zijn grootheid gezien, de grootheid van de enige Zoon van de Vader’ (Johannes 1:14). ‘Goedheid en waarheid zijn met Jezus Christus gekomen’ (Johannes 1:17). Het zijn niet onze ervaringen en gevoelens, hoe liefdevol en authentiek ook, die ons vrij maken. Want Jezus zegt: ‘Wanneer u bij mijn woord blijft, bent u werkelijk mijn leerlingen. U zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u bevrijden’ (Johannes 8:31-32).

Ik hoop daarom dat je in je nieuwe leven met Jezus en door zijn Geest ook zult groeien in de waarheid. En dat je steeds meer verliefd wordt op het Woord van Christus en op de leer van Christus. Niet om keurige denksystemen te ontwikkelen (want die houden het toch niet uit, ondanks hun schijn van kloppendheid) maar om in de Geest van Jezus een ware christen te zijn, in alle opzichten. 

Want: de liefde ‘vindt vreugde in de waarheid’ (1 Korintiërs 13:6).

Om te doen

Kies hieronder het rijtje woorden waarbij je je het meeste thuis voelt. Wat zegt je keuze over jouw manier van geloven?

Om te leren

Ik heb jullie nog veel meer te zeggen, maar jullie kunnen het nog niet verdragen. De Geest van de waarheid zal jullie, wanneer hij komt, de weg wijzen naar de volle waarheid.

Johannes 16:12-13

Om te bidden

Heilige Geest, wilt u ons de weg naar de volle waarheid wijzen. Geef dat we met heel ons hart geloven en in de praktijk brengen dat de waarheid van het Woord kostbaar is, een schat om van te genieten en zuinig op te zijn. Help ons om onze ervaringen te toetsen aan uw Woord. En geef dat we voor alles willen geloven in hem die de waarheid in eigen persoon is, Jezus Christus. Amen.