Verlangen naar het goede leven 5.5

5.5 Geloven is doen

“Breng een pan met ruim water aan de kook. Kook de mie in circa 5 minuten gaar. Giet de mie af en spoel af onder de kraan. Pel de knoflook, schil de gember en stamp ze fijn in de vijzel. Schil en snijd de bleekselderij in stukjes. Halveer de prei over de lengte en snijd de prei in halve ringen van circa 1 cm. Snijd de kipfilets in blokjes en bestrooi met de koenjit, zout en peper. Verhit een scheutje olie in een wajang of wok en bak het spek circa 5 minuten. Voeg kurkuma, ketoembar en gember toe en roer goed door. Voeg de kip toe en bak de kip om en om goudbruin. Voeg ui, bleekselderij, wortel, prei en doperwten toe en bak circa 3 minuten mee. Schenk de sojasaus en bouillon erbij. Voeg de mie toe zodra de bouillon bijna weg gekookt is. Splits de eieren en gaar de eiwitten in een koekenpan. Kluts de dooiers met room en voeg ze toe aan de eiwitten.”

Recept

Als je tot hier hebt gelezen, zou je kunnen denken dat je opeens in een kookcursus verzeild bent geraakt. Met allemaal recepten. Dat is dus niet het geval. Maar zo’n tekst voor een recept helpt me om tegen het einde van deze cursus nog iets duidelijk te maken. Namelijk dit: het lezen van een recept voor een overheerlijke rijsttafel is nog niet hetzelfde als het daadwerkelijk bereiden van die maaltijd en het samen eten ervan.

Nu ben ik zelf een echte lezer: ik lees graag boeken om nieuwe gedachten nieuwe ideeën en nieuwe inspiratie op te doen. Ik schrijf ook graag boeken (hoewel: ik vind het heerlijk als ik een boek geschreven heb, achteraf dus, het schrijven zelf is vaak nog een hele worsteling). Maar er is een gevaar bij het lezen (en schrijven) van veel boeken: dat je niet in praktijk brengt wat er in staat. Ik heb het recept dat hierboven staat gevonden op internet en het via knippen-en-plakken een plek in deze les gegeven. En ik heb de tekst zelfs gelezen. Maar ik zal niet snel de bami goreng gaan maken waar het recept over gaat als onderdeel van een complete rijsttafel. Ik ben namelijk niet echt een koker.

Maar mijn punt zal nu wel duidelijk zijn, een punt dat raakt aan een van de grootste problemen waar veel kerken mee te maken hebben: dat we eindeloos lezen, praten, preken en schrijven maar dat we niet in de praktijk brengen wat we lezen, waarover we praten en preken en schrijven. We praten maar we doen niet.

Doen is het nieuwe praten

Laatst las ik in een boek over veranderingsprocessen een boeiende slogan: ‘doen is het nieuwe praten’. Die slogan gaat over een probleem dat in veel organisaties voorkomt: eindeloos praten over stappen die gezet moeten worden, maar die stappen niet daadwerkelijk zetten omdat er altijd weer redenen zijn om dat uit te stellen. ‘Doen is het nieuwe praten’ staat voor een beweging die zegt: ga gewoon aan de slag. Doe wat je hand vindt om te doen. Ga vuurtjes stoken in plaats van brandjes blussen. Zet door iets kleins te doen iets groters in beweging.

Het mooie van de drieslag samen lezen, samen delen en samen eten is dat het geen grote dingen zijn. We doen het gelukkig al heel veel. Maar we kunnen er ook nieuwe stappen in zetten en we kunnen ook met een vernieuwde kijk ermee bezig zijn. De weg die ik in deze cursus wijs kun je vanaf vandaag gaan door concrete keuzes te maken rond ‘lezen’, ‘delen’, ‘eten’ en ‘samen’.

‘Geloven is doen’ staat er boven deze les. Ik heb het nu niet meer speciaal over ‘samen eten’ maar over de rechterkolom uit het schema dat eerder in de cursus al langs kwam en dat ik hier nog een keer herhaal:

Samen lezen	Samen delen	Samen eten
de preek	de doop	de maaltijd
mentaal	emotioneel	fysiek
hoofd	hart	handen
lege (lees)	ora (bid)	labora (werk)

Nu gaat het me speciaal om die ‘handen’. Die staan voor het doen. En ik herinner me opeens dat Jezus daar eens een krachtig verhaal over vertelde (Matteüs 7:24-27):

‘Wie deze woorden van mij hoort en ernaar handelt, kan vergeleken worden met een verstandig man, die zijn huis bouwde op een rots. Toen het begon te regenen en de bergstromen zwollen, en er stormen opstaken en het huis van alle kanten belaagd werd, stortte het niet in, want het was gefundeerd op een rots. En wie deze woorden van mij hoort en er niet naar handelt, kan vergeleken worden met een onnadenkend man, die zijn huis bouwde op zand. Toen het begon te regenen en de bergstromen zwollen, en er stormen opstaken en er van alle kanten op het huis werd ingebeukt, stortte het in, en er bleef alleen een ruïne over.’

Een echo daarvan hoor ik in deze woorden van de broer van Jezus (Jacobus 2:14):

‘Broeders en zusters, wat heeft het voor zin als iemand zegt te geloven, maar hij handelt er niet naar? Zou dat geloof hem soms kunnen redden?’

Nu is mijn bewering natuurlijk niet dat de woorden die ik in deze cursuslessen geschreven heb dezelfde status hebben als die van Jezus. Maar ik denk wel dat ‘geloven is doen’ een zinvolle vertaling is van wat Jezus en Jacobus bedoelen te zeggen. Het gebeurt nog te vaak dat we in kerkelijke samenkomsten met elkaar lezen, praten, uitleggen en luisteren zonder het gehoorde om te zetten in de praktijk. We lezen en delen recepten. Maar we bereiden de maaltijd niet.

Duurzaamheid en gerechtigheid

Rond de thematiek van samen eten is het trouwens ook nog mogelijk om op een heel andere manier praktisch en concreet te worden. Daar zal ik het nu niet uitgebreid over hebben, maar die manier is wel van belang, juist ook als het om het doen en de praktijk gaat. Het thema eten kunnen we namelijk verbinden met thema’s als duurzaamheid en gerechtigheid. Wat eten we eigenlijk? Waar komt ons voedsel vandaan? Hoe is het geproduceerd? Duurzaam? Eerlijk? Fair? En daarmee komt rond het samen eten ook een hele levensstijl mee waar christenen voorop zouden kunnen en moeten lopen. Heel praktisch dus. Ik schrijf daar hier niet verder over. Anderen kunnen dat veel beter dan ik.

Handvatten

Overigens kun je wel op onderstaande pagina terecht als je meer handvatten wilt hebben om wat je nu gelezen hebt in de cursus te vertalen naar de praktijk. Hulp dus om van geloven naar doen te komen, van droom naar werkelijkheid, van hoofd en hart naar handen:

Handvatten voor de praktijk

Geloven is doen. Misschien is het goed om nog één keer die gedachte te herhalen die toch min of meer aan de basis van dit boek ligt:

geloven is niet allereerst
het hebben van een set christelijke overtuigingen,
geloven is allereerst
het participeren in een set christelijke praktijken.

Reflectievragen

‘Dat we eindeloos lezen, praten, preken en schrijven, maar dat we niet in de praktijk brengen wat we lezen, waarover we praten en preken en schrijven. We praten, maar we doen niet.’ Zie jij dat ook als een van de grootste problemen van de kerk?
Hoe spreekt Jezus jou aan in de woorden van Matteüs 7:24-27?
Wat vind je na het hele boek gelezen te hebben van de basisgedachte: ‘Geloven is niet allereerst het hebben van een set christelijke overtuigingen, geloven is allereerst het participeren in een set christelijke praktijken’?