Vanaf vandaag heb ik een studieretraite van 50 dagen.

Stilte en studie

Het thema van mijn studieretraite wordt gevormd door deze vraag: ‘Wat is de betekenis van stilte en contemplatie voor christen zijn en kerk zijn vandaag?’ Gedurende de zeven weken van de studieretraite hoop ik zoveel mogelijk in stilte en studie met die thematiek bezig te zijn. Op de foto zie je een boekenstapel: allemaal boeken die ik in de periode van het studieverlof (deels) hoop te lezen of te herlezen.

De aanleiding voor deze studieretraite is mijn naderende 50e verjaardag (27 juli 2018). Vijftig worden is een goede reden om me eens wat langer te bezinnen op vragen als: Wat wil ik nu eigenlijk in mijn predikantschap? Hoe ziet mijn bediening er de komende jaren uit? Wat geeft me energie?

De kerkenraad gaf me ruimhartig toestemming voor deze retraite en daar ben ik heel blij mee, ook omdat de kerkenraad gelooft dat het voor zowel mij als voor de gemeente vruchtbaar zal zijn om zo’n periode van studie en stilte te hebben. Daarnaast ben ik dit jaar ook 20 jaar predikant: ook een goede aanleiding om terug te blikken en vooruit te kijken. Verder speelt ook mijn verlangen naar een School voor Spiritualiteit een belangrijke rol: hoe zou die eruit kunnen zien naast en in het verlengde van mijn predikantschap?

De studieretraite heeft zoals gezegd inhoudelijk een duidelijke vraagstelling: ‘Wat is de betekenis van stilte en contemplatie voor christen zijn en kerk zijn in deze tijd?’ De studie zal uitmonden in een uitgebreide notitie over en voor het gemeenteleven in de Plantagekerk. Ik ga er vanuit dat de notitie ook voor andere kerken interessant is en gebruikt kan worden. Na de periode zal ik de kerkenraad en de gemeente ook laten delen in persoonlijke reflecties naar aanleiding van deze studieretraite.

‘Kloostercel’

Ik zal in deze periode gewoon thuis in Zwolle zijn (ik ga dus niet het klooster in of iets dergelijks). Wel zal ik in deze periode gebruik maken van de ruimte van het oude kerkelijke bureau achter de Plantagekerk aan de Spoelstraat. Deze ruimte zal dan ingericht zijn als een soort ‘kloostercel’ die de randvoorwaarden schept voor rust en stilte, onder andere door het ontbreken van een internetverbinding.

Als je me in deze periode probeert te bereiken, zul je merken dat dat lastig is;-). Is er toch iets wat dringend aandacht nodig heeft, dan kun je een mail sturen die vervolgens automatisch wordt beantwoord met een mail waarin vermeld wordt bij wie je met een eventuele dringende vraag terecht kunt.

Ruimte en stilte

In een boekje van Anselm Grün kwam ik kort geleden enkele uitspraken tegen die heel goed verwoorden waar het me in de periode van zeven weken studieretraite om gaat:

In ieder van ons is een plaats waar het helemaal stil is,
een plaats vrij van luidruchtige gedachten,
vrij van zorgen en verlangens.
Het is een plek waar we helemaal bij onszelf zijn.
Op deze plaats van zwijgen moeten we zien te komen.

De mystici zeggen dat in ieder van ons
een afgegrensd gebied is,
een heilige ruimte,
een ruimte voor de stilte,
waar onze gedachten en emoties geen toegang hebben.
In dit innerlijk heiligdom woont God in ons.

Het is het innerlijk heiligdom waar Jezus over spreekt als hij zegt (in de Bergrede, Matteüs 6 vers 6):

Maar als jullie ​bidden,
trek je dan in je huis terug,
sluit de deur
en ​bid​ tot je Vader,
die in het verborgene is.
En jullie Vader,
die in het verborgene ziet,
zal je ervoor belonen.

Zelf noem ik die plek ook graag: de Jezusruimte.