Afgelopen vrijdag 14 november is mijn recentste boek verschenen (zie de foto): ‘Als uw woorden opengaan. Mediterend Bijbellezen’. Het is een herziene uitgave van het boek ‘Op het spoor van meditatie. Biddend luisteren naar Gods Woord’ dat in 2002 verscheen als een gedeeltelijke popularisering van mijn proefschrift ‘Veni Creator Spiritus. De meditatie en het preekproces’ uit 2002.
Het verschijningsmoment markeerde een situatie die er de afgelopen 8 jaren niet is geweest: er zit geen boek in de pijplijn. Ik heb nog geen concrete plannen en ook geen toezeggingen gedaan aan de uitgever (Kok Kampen, straks Utrecht). Bewust ook niet, om niet de constante druk te hebben van een boek dat is aangekondigd en dat dus ook moet verschijnen.
Maar de uitgever stuurde toch even een mailtje om me te attenderen op deze situatie. En komende donderdag hebben we een gesprek over de vraag: zitten er nieuwe boeken in? Ik heb wel wat ideeën. Ik zou wel een boek willen schrijven over kerk zijn onder een titel als ‘Op Adem komen’ of ‘Adem halen in de kerk’. Want ik denk dat heel veel christenen de kerk tegenwoordig ervaren als een plek waar je eerder achter adem raakt vanwege alles wat er moet gebeuren dan een plek waar je Adem kunt halen. Ook zou ik nog een boekje willen publiceren waarin ik een aantal preken verwerk die enkele jaren geleden hield over een tekst die me na aan het hart ligt: 2 Korintiërs 3 vers 18. Dat boekje zou dan gaan over veranderingsprocessen in de kerk, maar dan wel over die veranderingsprocessen die er werkelijk toe doen: dat mensen veranderen door de heilige Geest, doordat ze kijken naar de glorie van Jezus en daar intens van genieten. ‘Wij allen die met onbedekt gezicht de luister van de Heer aanschouwen, zullen
En nu ik zo intensief bezig ben met het thema van de doop heb ik de indruk dat daar toch ook een boek uit geboren zou kunnen worden. In de kerken waarbinnen ik mijn plaats heb zijn de (voor zover ik weet) drie recentste boeken: ‘Het logo van het geloof. Over de doop’ van Jakob van Bruggen (Kok Kampen 2004, in 1997 verschenen onder de titel ‘Het diepe water van de doop’), ‘Eenmaal gedoopt. Spiritualiteit van de doop’ van Peter van der Laan (De Vuurbaak 1998) en ‘Over dopen’ van Adrian Verbree (De Vuurbaak 2009). Ik heb het laatstgenoemde boek kortgeleden gelezen, in de verwachting dat het boek in alle helderheid en genuanceerdheid een betoog over dopen zou geven waar niet alleen kinderdopende maar ook geloofsdopende christenen goed mee uit de voeten zouden kunnen, maar dat bleek niet het geval. Het boek is een glashelder betoog dat een zeer eenduidige uitkomst heeft: de kinderdoop is de juiste, de volwassendoop wordt afgewezen, zonder dat er naar mijn smaak echt recht is gedaan aan alle Bijbelse gegevens die er pro-volwassendoop zijn te geven.
Volgens mij is er dus wel ruimte voor een boek waarin meer genuanceerd het totaalbeeld van de doop wordt neergezet en waarin de zaak van de doop niet op de spits wordt gedreven. Jakob van Bruggen heeft dat in zijn boek ‘Het logo van het geloof’ wat mij betreft overigens op uitmuntende wijze gedaan! Maar ik denk dat mijn manier van schrijven en benaderen dermate anders is dat nog een boek over de doop, ook omdat het thema erg actueel blijft, zeker op zijn plaats is.
Het zou een soort mozaïek moeten worden, een verzameling reflecties waarin zoveel mogelijk recht wordt gedaan aan alle aspecten van de werkelijkheid van de doop, zonder de hele thematiek direct te versmallen tot de vraag of je nu voor de kinderdoop of voor de geloofsdoop bent. Want dat hebben de voorstudies tot nu toe me wel duidelijk gemaakt: dat is een heilloze weg.
Mocht je mee willen denken over toekomstige boeken of zelfs wensen hebben, laat dan rustig een berichtje achter! Dan kan ik dat nog meenemen komende donderdag in het verkennende gesprek met de uitgever.
16/11/2010 op 21:02
Hoi Jos,
Ik wil wel meedenken over toekomstige boeken. Door jouw preken over 2 Kor. 3 : 18 is het een bijzondere tekst voor mij geworden. Een kerntekst uit de Bijbel. Een tekst die richting geeft aan de vraag op welke manier wij op Jezus kunnen gaan lijken. Een boekje over deze tekst zou mij zeer welkom zijn.
Ook je indruk dat een evenwichtig en genuanceerd boek over de doop in een behoefte zal voorzien, kan ik onderschrijven. In onze gemeente heeft strijd over de doop de nodige (diepe) sporen nagelaten. Een strijd met nogal vooringenomen standpunten waardoor een gesprek over de doop nagenoeg onmogelijk is.
Ik ben benieuwd wat het gaat worden. Hartelijke groet.
16/11/2010 op 21:37
Hallo Jos,
Ikzelf ben in twijfel over welke doop nou goed is. Wat wil God dat wij doen en hoe? Het boek van Adrian Verbree heb ik ook gelezen en geeft een duidelijk uitleg over Hoe je de bijbel zou moeten lezen, en welke doop daaruit voort komt. Maar tegelijk ben ik niet geheel overtuigd, maar kwam eerder met meer vragen te zitten. Dus ik wacht in spanning op het nieuwe boek dat komen gaat.
Met vriendelijke groet,
Roelien
17/11/2010 op 11:15
Jos,
Ouweneel heeft ook een boek over de doop geschreven. Heb je dat al gelezen?
Ik vond het zelf een heel goed boek.
Groet, Talina
17/11/2010 op 14:30
Hallo Talina,
Mooi dat je even attendeert op het boek van Ouweneel. Ik wist wel van het bestaan maar ken de inhoud nog niet. Ik zorg dat ik het te pakken krijg.
Hartelijke groeten,
Jos
17/11/2010 op 11:29
Ik snap de druk van de uitgever. Maar waarom niet een tijdje geen boek schrijven, als er niet iets vanzelf boven komt borrelen?
Wat betreft een boek over dopen: ’t Zou interessant kunnen zijn. En misschien iets kunnen toevoegen aan het boek van Van Bruggen. (Wat?) Tegelijk is vragen wat nu de goede doop is inderdaad een heilloze weg. Zowel aan gereformeerde kant (verbond) als aan baptistenkant (geloofsdoop) is hier veel te veel een shibolet van gemaakt. Met alle gevolgen… Hoeveel energie is hiermee niet naar binnen getrokken? Energie die je niet meer kunt besteden aan de gerichtheid naar buiten.
Dus wat mij betreft volstaat een aanbeveling van het boekje van Van Bruggen. 🙂
17/11/2010 op 14:35
Hoi Theodoor,
Dank voor het meedenken! Het is inderdaad wel een spanningsveld: de druk van een uitgever aan de ene kant en spontane, gegroeide inspiratie bij mijzelf aan de andere kant. Maar soms kan druk een bijdrage leveren aan het sneller gaan stromen van die inspiratie;-). Zo gaat het nu ook rond deze blogposts over de doop. Mijn primaire bedoeling was alleen: voorstudies voor een prekenserie. Het idee van een boek had ik tot nog toe (als te spannend ook) terzijde geschoven.
Het boekje van Van Bruggen is erg goed, een aanbeveling is altijd op haar plaats;-) Maar de spannende dingen blijven bij Van Bruggen wel wat impliciet: zichtbaar voor de goede lezer en ook niet voor misverstand vatbaar, maar ik denk té impliciet om daadwerkelijk een rol te spelen in het steeds voortgaande gesprek rond de doop. Ik hoor ook nooit iemand verwijzen naar ‘Het logo van het geloof’.
Hartelijke groet!
Jos
17/11/2010 op 13:58
Ik heb een diepe wens: dat jij de gemeente van Christus dient met een studie over een dooppraktijk die passend is bij het leven van christenen in de 21e eeuw. Waarin belangrijke elementen van het leven met God een plaats hebben: de belofte van God, het begraven worden in de dood van Christus en met hem wandelen in het nieuwe leven.
Luisterend naar je Heer, naar de gemeente, naar de maatschappij zal het boek op zijn tijd verschijnen 😉
En ik spreek over dit denkproces zijn shalom uit.
17/11/2010 op 14:37
Dag Mieneke,
Ik ben dankbaar voor wat je schrijft en voor de shalom die je uitspreekt!
Hartelijke groet, in Hem,
Jos
18/11/2010 op 11:52
Dag Jos,
Als je gaat werken aan een boek als een verzameling reflecties, dan is het misschien een goed idee om één van de moziekstukjes te gebruiken voor een reflectie op het verbond.
Zonder direct een conclusie te trekken over de juistheid van kinderdoop of geloofsdoop, zijn de beelden over het verbond nauw verbonden aan de kinderdoop.
‘Het verbond’ en de plaats van ‘ons’ ten opzichte van ‘het oude verbondsvolk Israël’ is een interessant thema dat nieuwe invalshoeken biedt, richting onszelf de kerk en Israël.
Zo wordt het verbond met Abraham en het Oude Verbond gesloten op de Sinaï vaak onder één noemer geschoven. Als dan het Nieuwe Verbond in de plaats van het Oude Verbond is gekomen, dan is het ook logisch om aan te nemen dat dit ook voor het verbond met Abraham geldt. Maar is dat wel terecht? Wat betekent die vraag voor onze positie ten opzichte van “’t verbond met Abraham zijn vrind”. Ik ben benieuwd naar jouw reflectie op dat onderwerp.
Een kleurrijk mozaïek gewenst!