Iemand zei eens: ‘Bidden is gevaarlijk, want je kunt er zomaar door veranderen. Dus weet waar je aan begint als je gaat bidden!’

Iets dergelijks geldt ook voor gastvrijheid. Gastvrijheid betekent (en ik schrijf daar nu over in de context van de christelijke kerk) dat je ruimte schept voor de ander die anders is, anders denkt, anders doet. Dat is voor veel kerken heel moeilijk. Want in veel kerken ligt wel zo ongeveer vast hoe je moet zijn, hoe je moet denken, hoe je moet doen. Als er dan iemand anders als gast binnenkomt, bestaat de neiging dan ook al snel om zo iemand zo spoedig mogelijk een beetje in de goede richting te duwen: ‘zo zijn onze manieren’. En dat is dus niet gastvrij. Het is zelfs de snelste weg om vrij van gasten te worden (met een leuke woordspeling: een gastvrije gemeente kan ook een gemeente zijn die van gasten vrij is).

Afgelopen woensdagavond hadden we in de Fonteinkerk een inspiratieavond over gastvrijheid. We hebben naar twee filmpjes gekeken over gastvrijheid: een filmpje van Opwekking 705 en een filmpje van Lebbis over gastvrijheid. Daarna hebbe we in de groep over doorgepraat. Heel inspirerend.

Eén van de thema’s die toen ter sprake kwam was: hoe verhoudt gastvrijheid zich tot identiteit? Is het gevaar van gastvrij zijn niet dat je je identiteit kunt verliezen? Ruimte maken voor andere ideeën, andere levensstijlen heeft (op den duur) toch ook effect op wie je zelf bent?

Robert Vosloo wijdt hier in zijn boek Engelen als gasten’ ook wat woorden aan. De belangrijkste gedachte vond ik deze:

Gastvrijheid vraagt ten diepste dat wij onszelf openstellen voor de ander en zijn anders-zijn; dat wij goed zullen zien dat openheid voor de ander niet betekent dat wij onze eigen identiteit prijsgeven, maar die juist verruimen.

Gastvrijheid is in voor de christelijke kerk dus niet een trucje, niet een beleefdheidsvorm, niet alleen maar een poging om aansluiting te zoeken met potentiële nieuwe kerkleden. Gastvrijheid betekent voor de christelijke kerk dat je werkelijk open staat voor en ruimte geeft aan wie anders denkt, anders doet, anders is. Dat is dus ook heel spannend. Helemaal als je niet zo heel goed weet wat je identiteit is.

Je kunt ook zeggen: als kerk inzetten op gastvrijheid is onlosmakelijk verbonden met een open gesprek over je identiteit. En dat is best gevaarlijk, want daar kun je anders uit te voorschijn komen dan je van tevoren had gedacht.