Hans Eschbach heeft een grote evangelisatiecampagne geïnitieerd: op alle deurmatten in Nederland een mooie glossy, speciaal voor spirituele zoekers, en dan daar omheen heel veel media-aandacht en events. Met als doel: heel Nederland praat over de vraag: ‘Is er MEER?’
Er wordt al druk over gediscussieerd, bijvoorbeeld hier. Journalist Daniël Gillissen schreef er in het ND een goede opiniërende bijdrage over: Alleen een glossy door de bus, dat werkt niet.
Meer informatie over de campagne is te vinden op de site www.kerk.nl of www.isermeer.nl. De proefeditie van de glossy is onlangs verschenen en hier te bekijken.
Mijn primaire reactie op deze campagne is dat ik in de keuze Ja/Nee voor de Nee ga. Waarom?
- Een dergelijke breed uitgerolde evangelisatieactie doet onvoldoende recht aan wat de laatste jaren toch gemeengoed is geworden in het missionaire denken: mensen leren Jezus niet kennen via grootse acties maar via persoonlijke relaties. ‘Local community is the hermeneutic of the gospel!’
- Ik vind de actie veel te ‘glossy’ (wat dat ook precies mag betekenen).
- Het distribueren van de glossy via postcodegebieden is een onpersoonlijke manier van ‘evangeliseren’ en zal er bovendien toe leiden dat het overgrote deel van de glossies ongelezen in de papierbak zal verdwijnen.
- Deze actie betekent dat er ongelooflijk veel geld wordt gestoken in papier, terwijl het volgens mij de voorkeur heeft beschikbare missionaire financiën in ménsen te investeren.
Maar ik ga er vanuit dat deze campagne al niet meer te stoppen is. Daarnaast kan ik het zeer waarderen dat in deze campagne heel veel passie, enthousiasme en geloof wordt geïnvesteerd. Bovendien vind ik het erg goed dat de campagne een duidelijke doelgroep heeft: spirituele zoekers. Ik denk dat zo’n glossy hen zal aanspreken (mij spreekt zo’n glossy niet aan, maar ik behoor dan ook niet tot de doelgroep). Ook vind ik de campagne een heel goede mogelijkheid voor kerken en christenen om zich te oefenen in het hebben van oprechte aandacht voor de vele spirituele zoekers die onze samenleving rijk is.
Als ik dat op me in laat werken, is er eigenlijk maar één reden waarom ik in de keuze Ja/Nee niet toch voor de Ja ga. Deze reden: ik vind het echt geen goed idee om de distributie op de onpersoonlijke manier van de postcodegebieden te laten plaats vinden. Het staat haaks op wat we – om het even toe te vertalen naar onze eigen situatie als kerk – als Fonteinkerk in Haarlem enige tijd geleden als beleid hebben gekozen: we willen al onze missionaire liefde en inspanning richten op onze natuurlijke netwerken, op mensen dus die we al kennen, niet op mensen die toevallig in een bepaald postcodegebied wonen. Op basis daarvan is de keuze om mee te doen vrij helder: de campagne past niet binnen ons missionaire beleid, dus: Nee.
Maar als het mogelijk is – en dat is me niet helemaal helder – om af te zien van de postcodebenadering en als kerk bijvoorbeeld 100 exemplaren van de glossy aan te schaffen en die door gemeenteleden heel gericht persoonlijke kado te doen aan mensen uit hun natuurlijke netwerken, dán zie ik opeens wel heel veel mogelijkheden om aansluiting te vinden en JA te roepen. En dan vooral om hierin mee te bewegen: hoe kunnen we echt met elkaar en met anderen in gesprek komen over die centrale vraag: ‘Is er MEER?’ En zo ja, wat is dat MEER dan?
Hans Eschbach schrijft daarover in het voorwoord van de proefeditie:
Nederland telt rond 4 miljoen spirituele zoekers. Blijkbaar is er een diep besef dat er ‘meer’ moet zijn. Wát dat ‘meer’ precies is, wordt verschillend ingevuld. Augustinus, een oude kerkvader, zei: ‘De mens rust niet, totdat hij rust vindt bij God.’ Alleen, waar vind je God? Met z’n alleen zijn we dus op een soort ‘gezamenlijke zoektocht’.
Een gezamenlijke zoektocht van kerken, christenen, mensen, zoekers die met elkaar verbindingen en gesprekken aangaan – gefaciliteerd door een landelijk campagneteam met veel drive en passie en geloof – dat is toch eigenlijk best mooi!
12/01/2012 op 20:27
Beste Jos,
Ik wil ook graag Ja zeggen, maar het lukt me nog steeds niet.
Je argumenten tegen: idd, je doet nog een duit in het zakje.
Even je argumenten voor. Geloof en goede inzet is voor mij geen argument. Doelgroep, ja, die keuze is positief. Oprechte aandacht, laat ik daar nog even op in gaan.
Hebben jullie in jullie gemeente betekenisvolle relaties met 100 spirituele zoekers? En als die relaties betekenisvol zijn, heb je dan een glossy nodig? Dan pak je toch samen de HappineZ en spreekt daar over n.a.v. het evangelie.
Het bouwen van een betekenisvolle relatie begint met luisteren. Natuurlijk kun je een cadeautje geven in het onderhouden van zo’n relatie. Maar de sceptische spirituele zoeker kan zeggen: De kerk geeft al antwoord, voordat ze de moeite heeft gedaan om naar mijn persoonlijke verhaal te luisteren.
Maar, idd, als je losse exemplaren kan bestellen, dan is dit zeker een instrument om in te zetten. Samen met de toerusting die men wil geven. Want die toerusting vind ik ook een argument voor.
Iets anders: een nadeel van deze actie kan ook zijn, dat je je als gemeente gedwongen voelt om mee te doen. Baat het niet dan schaadt het niet. Iedereen doet mee, wij moeten ook. En dat BCN-ers nadeel, dat er experts nodig zijn, is wellicht belangrijker dan we denken. Hirsch – The Forgotten Ways benadrukt dat elke christen het missionaire DNA heeft.
Tot slot: ik hoop dat het campagneteam zelf ook de nuance ziet. Er zijn dus (veel) situaties waarin MEER verkeerd signaal en en verkeerde aanpak is voor binnen- en buitenstaanders. En er zijn situaties dat MEER wel precies past.
Groeten,
Pieter
13/01/2012 op 09:16
Beste Pieter,
Volgens mij is “Jouw Spiritualiteit” (op de laatste pagina) voor velen bijna net zo laagdrempelig als Happinez en vraagt het aan gemeenteleden iets minder creativiteit om de aansluiting met het christelijk geloof te vinden. Maar natuurlijk ben ik niet objectief als het om JS gaat en de creatieven en de dapperen onder ons kunnen alles aangrijpen om een gesprek over zingeving te voeren, zelfs Happinez 😉
De vragen die je stelt leven ook bij mij, maar ik zie het maar als extra hulpmiddel voor veel kerkleden die hiermee wel hun gebruikelijke contact met de buren kunnen aanvullen met zingevingsvragen- en wegen.
Eerst grote kerken bewegen tot kleinere community’s lijkt me een weg voor langere termijn.
En bij de kapper, ziekenhuis of de tandarts (oei) is het misschien iets nieuws en daardoor uitdagends in de lectuurmand. De Happinez kennen ze immers al.
Dus ik geef het een kans =)
Vriendelijke groet!
Ronald
12/01/2012 op 21:38
Een zinvol kritisch stukje, Jos. Mooi ook dat je de passie en het enthousiasme van de initiatiefnemers waardeert en aanmoedigt.
Volgens mij heeft het inderdaad het meeste kans van slagen wanneer “MEER” een functie krijgt in de relatie van kerkleden (o.a.) met de mensen uit hun leefomgeving.
Dit kan bij het directe contact, maar misschien kan er een leeg vakje worden toegevoegd waar “aanspreekpunten hun contact gegevens kunnen invullen. Zo kunnen ze ook na het lezen makkelijker contact leggen voor een “follow-up”.
Net als de cd’s van “waarom kerst” en net als “de spiritualiteitwijzer” (natuurlijk 😉 kunnen het laagdrempelige aanleidingen worden om in contact te komen met de buren en een gesprek over zingeving met hen te krijgen.
Mooi wanneer een kerk als kerk aan de weg timmert met bijvoorbeeld een Alpha-cursus of met Jouw Spiritualiteit, maar zeker ook van belang dat individuele kerkleden iets mee krijgen om contact te leggen met hun buren.
Er zijn natuurlijk meerdere mogelijkheden om dit contact te leggen – bijvoorbeeld concrete hulp bieden – maar elke mogelijkheid is volgens mij winst om aan te kunnen sluiten en het lijkt me een taak voor kerken om zich door dit initiatief ook te laten inspireren om meer vormen te ontwikkelen voor de aansluiting met onze buren.
Hartelijke groet,
Ronald
13/01/2012 op 07:13
Hoi Jos,
Het zal met veel enthousiasme gemaakt zijn. En het ziet er professioneel uit.Maar het is wel een beetje oude stijl: massaal, glossy, concerttour, allemaal events uit de vorige eeuw.
De laatste jaren echter ontplooit zich een heel nieuwe vorm van missionair werk: kleinschalig, gericht op gemeenschap en relatie, passend in het dagelijkse doen en laten.
Dus voor mij blijft de vraagt of “Meer”dit gaat ondersteunen.
Ben dus geneigd om met ‘Nee’ te antwoorden.
Hartelijke groeten,
Hin
13/01/2012 op 11:20
Ik ben er ook van overtuigd dat mensen Jezus leren kennen via persoonlijke relatie en contact in plaats van massamedia.
De meeste mensen worden al dagelijks bedolven onder stapels folders en advertenties via e mail en tv.
13/01/2012 op 13:27
Met alle waardering voor de gedrevenheid van Hans Eschbach en het EWV zeg ik toch ‘NEE’. De argumenten daarvoor zijn door Jos al aangedragen.
We leven niet meer in de 20ste eeuw waarin evangelisten vooral op ‘zenden’ stonden. Het is nu ‘on demand’, mensen vragen het wel aan als ze het willen hebben.
Ik heb zelf een NEE/NEE-sticker op de brievenbus en vraag me af waarom je het Evangelie op hetzelfde ‘aanbiedingsniveau’ zou moeten plaatsen als de reclamefolder van Blokker of de Dixons. Een kerk die haar boodschap door middel van BN’ers aan de man moet brengen laat daarmee vooral haar eigen zwakte zien, alsof twee millennia christelijke spiritualiteit niet meer heeft opgebracht dan Arie Boomsma. Ik ben erg voor een hogere drempel voor het Evangelie (‘zoek maar naar die parel, het mag je iets kosten’) in plaats van een lagere.
Het concept glossy (exclusief) past niet bij een huis-aan-huis verspreiding. Met een glossy als zodanig heb ik geen probleem. Ik heb met plezier de glossy Arminius gelezen, die zat conceptueel ook heel goed in elkaar. Met het MEER-proefnummer heeft een hoog EVA-gehalte. De Spiritualiteitstest is nog het meest sterke onderdeel (complimentje voor Ronald).
13/01/2012 op 14:08
Hoi Jos.
Ik geloof helemaal niet in evangelisatie om mensen lastig te vallen met een religie. Naar mijn mening gaat het bij God om het scheppen van een alternatieve samenleving (counter culture) welke bestaat uit een klein aantal geroepenen / uitverkorenen. Waar we op zitten te wachten is Predestinatie 2.0 waarbij het niet gaat om verkiezing vanuit Gods souvereiniteit tot eeuwig heil, maar om roeping tot participatie in Gods missie.
Wat mij betreft doen we de tegenovergestelde actie: afschaffen van elk soort massamedia en terug naar excusiviteit: liever nog iets minder christenen, maar meer kwalitatief getrainde christenen. “Jedi Masters en Padawans” om zo te zeggen. Leefregel, Monasticism etc.
Zoektocht naar de uitverkorenen…
Zie ook mijn blogje: http://www.hetnetwerk.net/2012/01/the-quest-for-the-chosen-few/
13/01/2012 op 15:07
Tja, ik stelde ook al een moratorium voor op christelijke mediauitingen. Maar voor mij ligt de motivatie in de diepe overtuiging dat “the local community is the hermeneutic of the gospel”. En de overtuiging, dat – en dat klinkt heel vroom, weet ik – we moeten leren vertrouwen op de Heilige Geest die Jezus over ons blaast, en niet op BCN-ers. Wanneer we onszelf alle indirecte communicatiemogelijkheden ontnemen, vallen we terug op het evangelie en de gemeenschap. Een soort schoktherapie. Maar, zo functioneerde de Vroege Kerk ook en de kerk in China tot voor kort. En ze groeiden.
Of het aantal mensen dat geroepen is tot participatie in Gods missie klein of groot is, weet ik niet. Maar wel, dat christenen zich idd bewust moeten zijn dat ze geroepen zijn, een priesterschap. Die herontdekking van het ambt van alle gelovigen is ook nodig.
Ik zie, dat het evangelie goed nieuws is dat veel mensen nodig hebben. En hoewel ik mee kan voelen met de metaforen van Star Wars, ben ik ook bewogen met alles wat ik om me heen zie gebeuren. En dan hoop ik zo dat we weer die hermeneutic, die community worden zoals we bedoeld zijn, en zoals jij die in je eerste alinea beschrijft.
13/01/2012 op 14:25
Interessante blog. Ik ben het wel/niet eens met Jos. Volgens mij is hij zich er niet voldoende van bewust dat de glossy als doel heeft om ook mensen in contact te brengen met lokale kerken, via o.a. internet/antwoordkaart. Zo’n onpersoonlijke insteek heeft het dus niet.
Bovendien is het zo dat als je de gemiddelde christen vraagt hoeveel mensen hij/zij heeft gesproken over geloof in God de afgelopen week (die zelf niet christen zijn, bijv. buurman, collega’s, onbekenden) dan is dat minder dan 1 gemiddeld!! Vervolgens hebben zulke mensen kritiek op bepaalde vormen van evangelisatie, terwijl ze het er wel mee eens zijn dat ’tot aan de uiteinden van mijn straat’ het Evangelie gebracht moet worden in woord en daad.
De grote massa komt vanwege de stille christenen nauwelijks iets te weten over de relevantie van het christelijk geloof, mensen die je normaal niet tegen zou komen via reguliere contacten zodat je er vrienden mee kan worden. Daarom denk ik dat een glossy een goed idee is om met de juiste mensen in contact te komen. Een voorbeeld: Ik leef zelf in een stad waar max 700 christenen wonen, in een gebied van 60.000 mensen. Ga er even vanuit dat deze christenen allemaal 5 intensieve vriendschappen hebben met mensen uit de stad, waarvan er 2 ‘niet christelijk zijn’. Hoe bereik je de overige 58.000 mensen dan zonder massamedia/reclame?
Persoonlijk contact is natuurlijk altijd het ideaal, maar aangezien christenen hun mond houden en weinig nieuwe contacten maken is een glossy een mooie manier om met zoekers in contact te komen, de 1% die echt meer wil weten.
Volgens mij pretendeert MEER nergens dat het mensen wil bekeren, wel om mensen te inspireren om op zoek te gaan naar God. Dat is ook een wezenlijk verschil.
13/01/2012 op 14:57
We kunnen ook alle mensen in Nederland een Bijbel via de post opsturen. Waarom zou een glossy beter werken?
13/01/2012 op 18:36
Uiteraard zijn er altijd goede intenties te bedenken achter de actie MEER. Maar wat mij betreft hier mee stoppen. Het leidt af en tapt energie weg die ook gestoken kan worden in het ’trainen’ van christenen om in hun eigen netwerk christen te zijn. Te handelen. En misschien ook nog te spreken. Maar pas als ze veel, en veel geluisterd hebben.
14/01/2012 op 01:06
Ik zie nog steeds niet in waarom een blad als dit niet samen kan gaan met alle intenties – zelfs die van Johan – hierboven genoemd. Luisteren – wat Theodoor noemt – en nog eens luisteren en dan weer luisteren is inderdaad iets wat niet genoeg kan worden geroepen, maar kan dit blad niet in het verlengde liggen van goed luisteren?
Dat het energie weg zou trekken? Lijkt me niet. Als ik zie hoe een “waarom-kerst-cd” – wat ook niet gelijk mijn kopje thee is – het effect kan hebben om kerkleden te bewegen positief contact te hebben met hun buren dan genereert het eerder energie. Laat staan een blad als dit waarin nog duidelijker (dan een cd) een positieve boodschap is te lezen/zien van betekenis-zoekende mensen in diverse levenssituaties. Ook situaties waarin ouders ten opzichte van hun kinderen “participeren in Gods missie”. Om maar één ding te noemen uit het blad.
Creativiteit kent gelukkig geen grenzen. Zeker niet als de Geest van God hierin werkt. Ik zie dit blad bijvoorbeeld best zitten op de lectuurtafel van een ziekenhuis alhier. Waar mensen hun tijd moeten doorbrengen zonder internet – gsm moet je immers uitdoen in het ziekenhuis. Maar zoals ik al zei graag met een verwijzing naar (persoonlijke) aanspreekpunten. En misschien ook wel met nog meer “crossmediale” en “real life” verwijzingen waar mensen zijn uit te nodigen, wat mij betreft.
Dus ook het bezwaar van “grote massa” (Arjan & Marc – toch bedankt voor het complimentje, ik geef het ook door aan het team;) lijkt me juist iets wat de initiatiefnemers willen voorkomen door het via kerken en individuele kerkleden te laten verlopen. Echte handlangers dus…
Ook ik heb “inmiddels” veel bedenkingen opgebouwd met BCN-ers, maar aangezien zij ook in het lichaam van Christus zitten lijkt me de werking van de Geest goed mogelijk door BCN-ers. In deze samenleving waar mensen een vreemdsoortige relatie opbouwen met BN-ers, kan dit een “hermeneutic” middel zijn. Hoe gebrekkig en bedenkelijk ook. Dit heb ik zelf ook van dichtbij meegemaakt. Dus daar kan ik van getuigen, zeg maar…
Maar laat gerust profetische geluiden horen over de kracht van persoonlijk contact en kleine gemeenschappen en de “hermeneutic”, “monastic” of “lunatic” 😉 Allemaal positieve uitdagingen waarmee we iets kunnen en moeten doen, maar voor mij geen krachtige tegengeluiden voor een glossy als dit, zolang ik situaties kan bedenken waarbij mensen door een dergelijk blad inspiratie en steun ontvangen om God te zoeken en hiernaar te leven. Want dat lijkt me de inhoudelijke sfeer van dit blad. Zo’n stel als Aline en Arjan – die in het blad vertellen over het verlies van hun kindje – zullen door meester Yoda himself met groot gemak als helden van de Force met lichtsabel worden geridderd tot Jedi, is mijn indruk 😉
Ik heb de indruk dat de meeste bezwaren die zeer theologisch vroom, duurzaam en hip klinken vooral zijn terug te voeren op een soort idealisme die ook op z’n plaats is en luidkeels mag worden geroepen, maar die (de mogelijkheden en de inhoud van) dit blad weinig recht doet.
Alle hoge criteria en mooie idealen terzijde hoop ik dat hoe dan ook iets van Christus mag klinken, schitteren of voor mijn part stralen door dit blad en in de contacten die door dit blad kunnen worden gelegd. volgens mij blijft het nog steeds om Hem gaan. Welk verheven ideaal we er ook op na kunnen houden. Ik ben dus erg benieuwd naar de uiteindelijke versie van MEER.
Trouwens ook een erg goede titel, want met onze (massamediale) EO-uitzendingen van Helpdesk Live destijds die gingen over het onderwerp “er is meer” en soortgelijke titels genereerden we altijd veel kijkers en uitzonderlijk veel directe reacties tijdens en na de uitzending. Het was één van onze “succesnummers”, kan ik wel zeggen. Dus bij deze ook mijn complimenten voor de titelkeuze.
Maar goed, beticht me gerust van partijdigheid want ik zit immers ook in het complot 😉
Vrienden, van mij een groet en het ga jullie goed!
14/01/2012 op 13:58
Beste Ronald,
Je schrijft: “zolang ik situaties kan bedenken waarbij mensen door een dergelijk blad inspiratie en steun ontvangen om God te zoeken en hiernaar te leven…” En daar stemde Jos ook mee in. Iets dergelijks zei ik ook: “als je losse exemplaren kan bestellen, dan is dit zeker een instrument om in te zetten. Samen met de toerusting die men wil geven. Want die toerusting vind ik ook een argument voor.”
Mijn voornaamste punt van kritiek en dat van vele anderen is niet allereerst de inhoud van het blad, maar de distributie-aanpak. En als ik het goed heb, is juist de distributie-aanpak – “nog een keer een landelijke actie” – het vertrekpunt geweest.
Het is opmerkelijk dat je de argumenten die tegen die massale en desnoods anonieme verspreiding (want dat kon ook volgens initiatiefnemers) worden aangevoerd, weg zet door er karikaturen van te maken – zeer theologisch vroom, duurzaam, hip, idealisme, luidkeels roepen, verheven, etc. Dat doet de deelnemers aan het gesprek m.i. geen recht.
Het zou kunnen, dat je geïrriteerd bent, door argumenten die wellicht te scherp geformuleerd zijn. En dat maakt het lastiger om te luisteren. Ik heb geprobeerd in mijn reactie naar Jos ook te eindigen met een nee, tenzij (Jos formuleert ja, mits). Maar, misschien ben ik daar niet duidelijk genoeg geweest. Bij deze dan nogmaals: het is een nee, tenzij.
Het zou mooi zijn, als de initiatiefnemers ook de kritische opmerkingen die gemaakt worden, open zouden kunnen aannemen. Ik denk, dat de bijdrage van Jos voldoende inhoud heeft (en een aantal van de reacties ook) en voldoende positief geformuleerd zijn, om jou en andere initiatiefnemers ook van vragen en punten van kritiek te laten zeggen: “Ja, dat is een belangrijk punt wat je inbrengt.”
15/01/2012 op 11:09
Hoi Pieter,
Volgens mij heb ik toch bij elke reactie de kritiekpunten en de adressering aangegeven. Daarin heb ik zoveel mogelijk recht willen doen aan het kritiekpunt. Sterker nog ik kon in de meeste kritiekpunten meevoelen (misschien op het energiepuntje van de door mij enorm gewaardeerde Theodoor na). Zeker als het gaat om de massale onpersoonlijke verspreiding. Dat zie ik ook niet als ideaal, maar ik heb niet de indruk dat dit ook het ideaal is van de initiatiefnemers. Jullie kritiekpunten heb ik in zn algemeenheid profetische geluiden genoemd. En dat is voor mijn doen best heel wat =)
Maar ik kan me voorstellen dat je “vroom” en “hip” wat denigrerend vind overkomen. Voor mij zeggen deze termen nog niets over de kwaliteit van de inhoud, maar over het idealistische en eigentijdse karakter van de inhoud. Inhoudelijk heb ik volgens mij proberen recht te doen aan de argumenten. Het spijt mij dan ook dat ik dit niet heb kunnen overbrengen.
Mijn conclusie is dat ik goede punten lees, die zeker duidelijkmaken dat het meest ideale context van dit blad is klein en persoonlijk. Net zoals Jos ook al aangeeft. Echter zijn deze punten niet van dusdanig gewicht om de actie af te blazen en om de kansen die ik in dit initiatief zie te ondermijnen. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken bij sommige reacties er toch zoiets doorklinkt van “zonde van de actie, ze hadden beter iets anders kunnen doen met het geld en de energie”. Als ik dit mis heb dan laat me op dit punt graag corrigeren.
Het is niet mijn irritatie ten aanzien van de argumenten, maar eerder mijn gevoeligheid voor idealen die arrogant KUNNEN worden ten opzichte van een gebrekkige praktijk met goede activiteiten. Dat is volgens mij wat je aan gevoelswaarde meekrijgt. Soms zitten we nu eenmaal met een praktijk die niet of verre van ideaal is. Dan kunnen we ons richten op de structurele verandering die ik bij sommige idealisten hoor, maar we kunnen ons ook richten op goed doen in deze minder ideale praktijk. Ik ben voor allebei en wil het één niet ten koste van het andere laten gaan. Dat is best een lastig spanningsveld. Ik heb de indruk dat we elkaar daar ook wel tot op zekere hoogte in vinden. En als ik dit mis heb dan hoor ik dit graag.
Per slot van rekening is “zelfs” zwager Johan met al zijn lovenswaardige idealen van een derde reformatie (Schwarz) toch ook weer “terug” binnen een gevestigd traditioneel kader (PKN) om daar zijn idealen uit te leven en uit te werken. Daarin zie ik een mooi evenwicht tussen positief kritisch op structuren en ook binnen (en soms buiten) deze structuren het goede blijven doen. =)
Dus we zijn het erover eens dat het een prima initiatief is, maar dat er wel wat aandachtspunten zijn om het zoveel mogelijk in de persoonlijke sfeer door te geven. Toch?
Pieter het ga je goed en een vriendelijke groet,
Ronald
15/01/2012 op 14:52
Beste Ronald,
Ook nog even weer een bijdrage van mijn kant, in reactie op wat je aan Pieters schrijft.
1. We zijn het er wat mij betreft níet over eens dat dit een prima initiatief is! Ik vind nog steeds dat er vrij grote bezwaren kleven aan het initiatief: erg 20e eeuws, erg groots, strijdig met ’the local community is the hermeneutic of the gospel’ etc. In onze tijd zouden we zulke grootse campagnes niet meer moeten willen initiëren.
2. Een extra door Pieter Kleingeld in gebracht argument wil ik ook nog onderstrepen: ‘een nadeel van deze actie kan ook zijn, dat je je als gemeente gedwongen voelt om mee te doen. Baat het niet dan schaadt het niet. Iedereen doet mee, wij moeten ook’. Dat herken ik helemaal. Steeds meer zijn het ook bovenlokale, interkerkelijke organisaties die de agenda van de lokale kerken proberen te veroveren. Vaak is dat heel mooi en doe ik er van harte in mee (bijvoorbeeld: Week van Gebed, Michazondag etc.). Maar in het geval van #MEER overheerst bij mij het gevoel: het is er nu eenmaal, en ik ben een spelbreker als ik niet meedoe.
3. Nu de campagne er eenmaal is, lijkt het me zinvol om te proberen vanuit meer 21e eeuwse missionaire waarden toch een vorm van aansluiting te zoeken.
Met hartelijke groet!
Jos
16/01/2012 op 00:01
Beste Jos,
Wij gaan het dus niet eens worden over punt 1. Jij noemt het 20ste eeuws of in strijd met “the local is the hermeneutic of the gospel” en kiest voor klein, zonder groot. Ik zie niet in waarom 20ste eeuws en “the local is hermeneutic of the gospel” niet kan betekenen dat klein en groot elkaar ondersteunen, terwijl de nadruk op klein blijft liggen. Ik vind immers dat groot en klein blijven samengaan. Elkaar zelfs nodig blijven hebben. Klein zonder groot klinkt voor mij te gesloten. We worden het hierin niet eens en dat kan ik alleen maar respecteren.
Ook punt 2 vind ik een onnodig defensieve reactie die een zekere geslotenheid in zich heeft. Een geslotenheid die weer anders gemotiveerd is dan de geslotenheid bij punt 1. Misschien ben ik als niet-dominee wat ongevoelig voor de besluitvormingsdynamiek in sommige kerken en de druk die een predikant hierin kan voelen. Want waarom zeggen we niet gewoon nee tegen dingen die we niet zien zitten? Persoonlijk voel ik mij niet snel door dit soort dingen gedwongen, maar ik kan me voorstellen dat dit in de kerkelijke dynamiek soms anders gaat. Maar dan kunnen we elkaar toch “opvoeden” en stimuleren tot een gezonde vorm van grenzen stellen. Ook als gemeenschap/kerk.
Maar misschien is dit weer te idealistisch van mij en heb ik te weinig ook voor een praktijk waarin dit soort acties al snel tot groepsdruk kunnen leiden.
Maar je ziet desondanks toch nog een kans om dit initiatief positief in te zetten nu het is “gelanceerd” vanuit “21ste missionaire idealen”.en dat geeft dan wel weer een gezamenlijk uitgangspunt om er het beste van te maken. Dat is dan toch een conclusie waarin we elkaar weer kunnen vinden.
Jos, dank je voor je blog en je kritische noten. Ik ben er zeker door aangesproken ook al zie ik nog geen directe tegenstelling.
Het ga je goed!
Ronald
15/01/2012 op 15:07
Beste jos,
Vaak vind ik je blogs weloverwogen geschreven en van grote waarde.
Dit keer kan ik me niet zo goed vinden in je benadering om je bij voorbaat tegen de verspreidingswijze van #meer te keren.
Dat jullie als kerk gekozen hebben voor de persoonlijke benadering voor het uitnodigen van mensen voor jullie activiteiten kan ik alleen maar toejuichen en waarderen!
Maar er is #meer dan alleen mensen uitnodigen voor de kerkelijke activiteiten. Ben je het met me eens dat het erom draait om mensen tot Jezus te leiden? Want dat is mijn uitgangspunt voor evangelisatie in Nederland. In het proces dat daarbij hoort kan de Heilige Geest een heleboel middelen gebruiken. Aan de keuze van mensen om op een persoonlijke uitnodiging in te gaan om een kerkelijke activiteit te bezoeken gaat een heel proces vooraf. Mensen zullen, geleid door de Geest, groeien in interesse en nieuwsgierigheid naar Jezus.
Een glossy dat de huidige (jongere) generatie aanspreekt kan hiervoor een perfecte trigger zijn. Denk bijvoorbeeld ook aan de grote populariteit van een blad als ‘flow’.
Deze fase in het proces tot bekering verloopt voor iedereen verschillend.
Maar de trend is dat steeds meer mensen in deze fase de anonimiteit verkiezen boven het gezamenlijk delen, dat volgt pas in een latere fase waarbij mensen zelfs kunnen overwegen om eens naar een kerk te gaan.
Kortom, jullie initiatief om mensen alleen nog persoonlijk uit te nodigen vind ik top! Wellicht kan het anoniem verspreiden van #meer er op delange termijn aan bijdragen dat meer mensen in haarlem ervoor open gaan staan om op een persoonlijke duitnodiging van de fonteinkerk in te gaan.
15/01/2012 op 16:58
Bij teruglezen van mijn reactie vind ik dat mijn woorden dat je je tegen de verspreidingswijze keert te zwaar gesteld.
Had iets beter gekund, zoals te kort door de bocht oid.
Wat ik nog toe wil voegen: het slagen van #meer is mede afhankelijk van een groot draagvlak in christelijk nl. Een #ja zou daar wellicht iets beter aan bijdragen 🙂
15/01/2012 op 21:23
Dag Erica,
Je laatste opmerking raakt nu precies een van mijn bezwaren:
“Het slagen van #meer is mede afhankelijk van een groot draagvlak in christelijk nl. Een #ja zou daar wellicht iets beter aan bijdragen:-)”.
Christelijk Nederland wordt dus een beetje verplicht om mee te doen;-( Een #nee draagt daar inderdaad niet aan bij, maar die ruimte moet er toch zijn? Of is elke lokale kerk moreel verplicht om mee te doen?
Dat ligt bij deze campagne ook enigszins anders dan bij bijvoorbeeld de Week van Gebed. Dat is een aanbod dat gewoon gedaan wordt en waar je wel of niet in mee kunt bewegen (ik beweeg er graag in mee). Bij #MEER wordt het slagen afhankelijk gemaakt van de aanwezigheid van draagvlak om huis aan huis glossy’s te gaan verspreiden. Dat is dus ook kwetsbaar.
Nogmaals: ik denk dat de glossy op zich een prima instrument is om flexibel ingezet te worden in allerlei lokale en persoonlijke missionaire contacten en trajecten. Dus ik ben het met je eens als je zegt: “Mensen zullen, geleid door de Geest, groeien in interesse en nieuwsgierigheid naar Jezus. Een glossy dat de huidige (jongere) generatie aanspreekt kan hiervoor een perfecte trigger zijn.”
Maar het lijkt er een heel klein beetje op dat een #nee tegen de campagne bijna samenvalt met het tegenwerken van de heilige Geest, terwijl een #nee ook eenvoudig kan klinken omdat de gekozen en over heel Nederland uit te rollen benadering zinnige kritische vragen oproept.
Hartelijke groet,
Jos
15/01/2012 op 16:53
Om nog maar even een toevoeging te geven vanuit de gestaalde kaders van de ultramontane katholieke hoek: 😛
Als ik het zo op het eerste gezicht zie, dan kan ik me voorstellen dat de (nog) niet-Christelijke ‘zinzoeker’ het al een hele verbetering vind t.o.v. hijgerige evangelisanten die je belagen bij de plaatselijke buurtsuper.
Men lijkt trouwens nog wel eens te vergeten dat de doelgroep die wordt aangeduidt niet zozeer ‘onchristelijk’, maar ‘post-Christelijk’ is. Óf ze zijn zelf teleurgesteld (geweest) in de kerken, óf een voorvader tot ongeveer 4 generaties terug. Je hebt dus al te maken met een ‘bias’ waar je iets mee zult moeten doen. Helpt deze glossy daarbij? Een beetje denk ik, ongeveer vergelijkbaar met die groep mensen die over de EO zegt dat ze weliswaar een idioot geloof hebben, maar wel goede programma’s uitzenden.
Aan de andere kant kan het ook weer vooroordeelbevestigend zijn; “Zie je wel? Wie in deze tijd nog Christelijk is, is dat uit ‘ignorance’.”. Want het voordeel van de gekozen vorm (‘we bieden een zo breed mogelijke introductie, dus we kunnen niet echt de diepte in’) is meteen het nadeel (het ‘vanille-ijs-effect’, iedereen lust het, maar het bijna niemand’s lievelingssmaak); even ervan uitgaande dat je geen hardcore-atheist bent, staat er verder weinig in waar je geen niet-Christelijke (en dus laagdrempeliger) draai aan kan geven.
Al met al een beetje het ‘Gorbatsjov-effect’; het vervreemdt wellicht een deel van de eigen achterban, en tegelijkertijd zal het de andere doelgroep niet voldoende aanspreken.
Hier zie ik meer heil in:
http://www.katholieknieuwsblad.nl/nieuws/item/1498-stof-de-apologetiek-af.html
En ik wéét dat dat zo ongeveer tegen het zere been is van veel Protestanten uit zowel Gereformeerde als Evangelische hoek omdat men in het verleden wellicht teveel rationeel bezig zijn geweest, maar ik geloof dat men echt door aan het schieten is in het andere uiterste.
16/01/2012 op 09:42
Beste Anthony, Een prima reactie met een mooie aanvulling vanuit de spirituele taal van het denken 😉
Nu ik geen zeer been heb waar je tegen aanschopt, raak ik ook wat in verwarring of ik dan wel protestant kan zijn. Misschien ben ik dan toch meer katholiek dan ik dacht of misschien ben ik daarvoor lang genoeg bezig met het verwerken van een protestants überrationalisme. Dat lijkt me dan een bemoediging voor mijn groeiproces 😉
Ik vind je bedenkingen net zoals die van anderen zeer terecht, alleen de woorden “een beetje helpen” en “niet voldoende aanspreken” geven mij de vrijmoedigheid om te twijfelen aan de meetbaarheid en denken dat er nog een nuttig plekje is voor dit initiatief. Misschien niet groot, maar klein. Of dit dan genoeg is en opweegt tegen de kosten en de energie kan ik moelijk beoordelen.
En apologetiek vind ik geweldig – dat is ook mijn taal – maar vanuit de 9 spirituele talen zeg ik dan dat dit maar 1 smaak is van de 9 smaken (die ook nog maar een vereenvoudiging zijn). Dus van mij mag apologetiek – met een overtuigingskracht voor een beperkt aantal mensen – gerust naast een methode die meer gebruik maakt van verhalende inspiratie om kennis te maken met het christelijke geloof.
Voor mij is het en-en als het om contactvormen gaat en een zinnige vraag is dan of de kosten tegen de baten opwegen. Die kan ik moeilijk beantwoorden. Dat beslist een gemeenschap of een individu zelf.
En daarbij zijn deze kritische blogs en reacties erg hollands, maar of ze ook echt een helder adviserend geluid laten horen vraag ik mij af. Ik vrees een beetje voor een self-fulfilling profecy. Maar misschien mag ik optimistischer zijn en gaan mensen door al deze kritische geluiden nu wel extra goed nadenken, bijstellen en vuriger bidden voor het slagen van dit initiatief. Dat hoop ik dan.
Vriendelijke groet van mij!
16/01/2012 op 10:32
@Ronald: Natuurlijk mogen alle initiatieven er zijn; laat duizend bloemen bloeien, ook al zijn ze van plastic. 😉 Maar niet alle initiatieven zijn effectief als het gaat om een redelijke return-on-investment. Niet alle activiteiten brengen geestelijke vrucht voort. Jezus was daar meer op gefocust dan wij prettig vinden: 30-, 60- of 100-voudige vrucht bij de zaaier; verdubbelen van de talenten; het net 180 graden aan de andere kant uitgooien. Als aan wijnstok maar twee druiven komen ga je toch ook denken: wat is hier aan de hand?
Tien jaar geleden heb ik eens een uitgebreide evaluatie geschreven over de effectiviteit van grote evangelisatie-acties. De daarin genoemde argumenten kun je zo op MEER toepassen en een aantal zijn in deze discussie ook besproken. Om de paar jaar is er wel weer een nieuwe initiatief waar christenen in Nederland masaal op moeten inhaken. Maar vrijwel nooit wordt de effectiviteit eerlijk geëvalueerd, soms vanuit de dooddoener ‘al komt er maar één persoon tot geloof, dan was het de investering waard’, iets wat geen enkele ondernemer je zal nazeggen: ‘al komt er maar één klant, daar houd ik de winkel wel voor open’. Wat dat betreft geloof ik dat we meer moeten gaan denken vanuit (geestelijk) ondernemerschap. Jezus heeft er diverse parabels aan gewijd en dat was vast niet voor niets.
16/01/2012 op 14:45
Dank je Marc voor je reactie. Je draagt een belangrijk aandachtspunt aan die ik alleen maar kan bevestigen en meegeven aan mensen die met deze actie in zee willen gaan. Weeg de kosten af tegen de baten.
Effectiviteit is belangrijk als het om de verantwoording van middelen gaat. Maar effectiviteit kan – volgens mij – niet het laatste criterium zijn vanuit geestelijk optiek, is mijn overtuiging. Effectiviteit is ook moeilijk te vatten. Hoe schatten we de kosten in en hoe de baten? Kijken we naar aantallen, naar kwaliteit, naar korte termijn, naar langere termijn, etc. Effectiviteit kan heel ruim zijn en in veel gevallen moeilijk te meten.
Misschien moet ik eerst je scriptie goed lezen om er een evenwichtige kijk op te krijgen. Welk effect heeft Jezus nu precies op het oog met ons doen en laten? Dat lijkt me een goede vraag. Ik kan het niet eenduidig beantwoorden. De bijbel en de geschiedenis laat hierin aan mij geen eenduidig patroon zien. Soms lijkt het om aantallen te gaan en soms om de werkers die de actie uitvoeren. Soms wordt er zelfs een negatief effect op kortere termijn toegestaan om later een positief effect te oogsten. Soms blijft het effect helemaal onduidelijk en tasten we in het duister. God roept en vraagt, maar het effect valt niet vaak vooraf in te schatten. Wel vraagt hij ons om te volgen en te antwoorden en de doen wat hij ons vraagt. Vaak ook in vertrouwen en zonder beheersing vooraf. Dat vind ik best een moeilijk punt.
De oproep om kosten te berekenen en de uitspraak dat een actie veelvoudig vruchten draagt zegt mij nog weinig over het soort effect wat er wordt beoogd. Wij moeten vooraf de kosten berekenen bij de keuze die we maken. Maar op welke manier is blijkbaar iets tussen mj en God. En als het gaat om een keuze in groepsverband dan vraagt dat om een verantwoording naar elkaar toe op grond van afspraken die we met elkaar maken.
Ik wil dus je reactie niet ontkrachten. Want verantwoording blijft nodig, maar de manier waarop er wordt verantwoord is dan een volgende stap. Als lokale mensen de actie goedvinden ongeacht de uitkomst dan is dat voor hun eigen rekening. Letterlijk en figuurlijk.
Ik hoop dat we blijven verlangen naar het delen van mooie dingen die we in ons leven ontvangen en dat het effect zal zijn dat God dit hoe dan ook zegent…
vriendelijke groet,
Ronald
16/01/2012 op 13:42
Daarin geef ik je gelijk, niemand moet zich gedwongen voelen om mee te doen. Ben benieuwd of je dit zo ervaart. Want als mensen zich niet gedwongen voelen en enthousiast zijn over de pc-verspreiding van #meer (zoals ik), dan is dat toch alleen maar mooi, gezien mijn verhaal hierboven?
18/01/2012 op 17:03
Beste Jos,
Wat een discussie! Super hoe mensen meedenken en meezoeken naar de beste manier om in de 21e eeuw spirituele zoekers op het spoor van Jezus te helpen.
Ook ik heb niet de gedachte, dat Project MEER nu de enige en allerbeste manier is om mensen op het spoor van Jezus te brengen. Maar het is wel een manier. Vooral ook het creeeren van een momentum voor het gesprek over een onderwerp, waar heel veel mensen mee bezig zijn.
Mag ik een beetje reageren op een paar punten?
Allereerst: Project MEER heeft een bovenkant en een onderkant: de bovenkant is die grote actie, het creeeren van een momentum: hoe zou het zijn als in september 2012 heel Nederland met elkaar in gesprek is over de vraag is ‘Is er meer’ en dat christenen het initiatief nemen voor dat gesprek en richtingaanwijzers naar Christus mogen zijn? Naast de glossy betekent dat: een publiciteitscampagne in alle media in september, de website http://www.isermeer.nl als een follow up en vervolg, facebook en twiterr acties, enz.
Maar de onderkant is veel belangrijker: we vragen christenen in NL om voor hun buren te bidden: wie wonen er eigenlijk bij jou in de straat? Wat weet je van je buren?Hoe kun je voor hen bidden? Hoe kun je voor hen geven (door de magazines die je verspreid zelf te betalen) en hoe kun je naar ze toegaan: door het blad door de bus te doen, maar als je de vrijmoedigheid hebt: persoonlijk te overhandigen.
Als kerk kun je dat doen door bijv. een bepaalde wijk rond het kerkgebouw te kiezen. Maar ook dan is de uitdaging voor elk gemeentelid om biddend bezig te zijn in het bouwen van relaties. Daarnaast is september de startmaand, dus je startweekend als kerk met het thema, de Alphacursus met het thema, de groeigroep, enz. enz. Op de site http://www.isermeer.nl komt een postcodecheck, waar mensen hun eigen postcode invullen en dan zien, waar de dichtstbijzijnde huiskamerkring is, Alphacursus of deelnemende gemeente e.d.
Natuurlijk kun je het blad ook gericht verspreiden in de eigen vriendenkring en/of op strategische tafels in wachtkamers e.d. leggen.
Al met al heeft deze grote landelijke actie daardoor een heel kleinschalige uitwerking en stimuleert het christenen het gesprek met de eigen buren aan te gaan over die kernvraag.
Alle informatie over de actie is te vinden op de site http://www.kerk.nl. Daar komen ook preekschetsen, toerustingsprogramma’s voor gemeenteavonden e.d.
Vanaf nu tot september is het de tijd voor het groeien van visie en het toerusten van de gemeenteleden voor het missionaire gesprek. In september is het de actie, met daarna de uitloop in de reguliere lokale activiteiten.
Naast de ‘oude’ media (papier) zal er ook volop gebruik gemaakt gaan worden van de nieuwe media, zoals twitter, facebook, enz.
De kosten van het blad (€ 2,00) dekken alle kosten. Giften voor dit project zijn dus niet nodig. We hebben alleen een ‘verspreidingsfonds’ voor mensen die wel willen geven, maar zelf niet kunnen gaan.
Ik hoop hiermee de visie achter Project MEER iets meer te hebben uitgewerkt. Voor ideeen, suggesties, aanvullingen, meedoen: info@kerk.nl.
shaloom,
Hans Eschbach
18/01/2012 op 18:29
Beste Hans,
Dank voor je reactie!
Ik heb wat je schrijft güpgrade tot een soort blogpost, zodat de tekst wat gemakkelijker toegankelijk is dan hier onderaan een lange lijst reacties!
Lees: http://josdouma.wordpress.com/2012/01/18/hans-eschbach-reageert-op-vragen-rond-meer/
Hartelijke groet,
Jos