onderwegjuniIn het nieuwste nummer van het blad OnderWeg las ik tot mijn verrassing al een verwijzing naar het boek dat ik aan het schrijven ben en dat hopelijk in okober verschijnt. Peter Wierenga schrijft er dit over:

Een nog te verschijnen boek van Jos Douma heeft als titel: Verlangen naar het goede leven. Samen lezen, samen delen, samen eten. In een kerk die voluit missionair wil zijn zou de ondertitel van Douma’s boek misschien in een net iets andere volgorde op de gevel staan: samen eten, samen delen, samen lezen.

Veel mensen kennen God niet of nauwelijks. Als je aan hen iets wilt laten zien van wat God voor jou betekent, dan is er tijd nodig voor dat samenzijn. En dan komt het eten vóór het lezen. Het samen delen ontstaat tijdens het samen eten. Door met elkaar aan tafel te gaan, schep je rust. Samen eten biedt de ruimte om echt te delen. En misschien dat in die ruimte en vertrouwelijkheid ook Gods stem (waarover jij al zoveel gelezen hebt) in jouw woorden door zal klinken.

Boeiend! Ik ben het namelijk zowel eens als oneens met wat Wierenga schrijft. Allereerst eens: praktisch gezien zal het samen eten veelal de eerste stap zijn. Aan tafel ontstaat de ontmoeting en is er ruimte om het leven te delen. Op basis daarvan kan er ook samen gelezen en geluisterd worden.

Dat ik toch voor een andere volgorde kies heeft een wat meer principiële of theologische reden. De drieslag samen lezen, samen delen, samen eten is namelijk gebaseerd op Woord, Doop en Maaltijd, in die volgorde:

Woord > samen lezen
Doop > samen delen
Maaltijd > samen eten

In mijn boek schrijf ik daar het volgende over:

Deze eerste aanzet voor een omschrijving van de drie praktijken wordt in de volgende delen van dit boek verder uitgewerkt. De volgorde blijft daarbij bewust: lezen, delen, eten. Dat is dus anders dan de volgorde die we zagen bij de popupkerk: eten, lezen, leven (omdat ‘leven’ een veel te groot iets is om praktijk genoemd te kunnen worden, gebruik ik dat woord niet). Die volgorde is vooral een praktische: je begint met eten, dan ga je samen lezen en dat heeft gevolgen voor je leven. In dit boek kies ik voor een principiële volgorde (die in de praktijk uiteraard zo niet altijd gevolgd hoeft te worden): het lezen staat voorop, omdat het Woord van God voorop staat. Het delen volgt, omdat de doop aan de maaltijd voorafgaat.

(…)

Het woord moet het doen. Dat staat dus voorop. Samen lezen is de eerste centrale praktijk. In praktische zin zal het vaak zo zijn dat je eerst samen gaat eten en samen gaat delen over hoe het nu in je leven gaat om dan vervolgens samen Gods woorden open te doen en te lezen. Dat is prima. Maar in dit boek kies ik wel steeds voor de principiële volgorde waarin woord en sacramenten staan: het woord voorop. Dat doe ik overigens ook tegen de achtergrond van deze joodse spreuk:

‘De wereld staat op drie pijlers:
– de studie van de Torah
– de cultus (de avodah)
– de werken van barmhartigheid (de gemiloet hassadim).’

Praktisch ben ik het dus van harte eens met Peter Wierenga. Principieel blijf ik graag vasthouden aan deze volgorde: lezen, delen, eten.

Voor de liefhebber volgt hieronder vast de concept-inhoudsopgave van het boek:

Voorwoord

Anders kerk zijn
Inleiding

[Deel A] Het goede leven

[1] Leven, echt leven
[2] Gods nieuwe wereld is dichtbij
[3] Discipelschap
[4] Geloven in praktijken
[5] Waar we naar verlangen
[6] Zo deelt God genade uit
[7] Doe me een deugd
[8] Nieuw wij
[9] Waar de Geest waait
[10] Monastieke inspiratie

Een drievoudige kern
Tussenstop

[Deel B] Samen lezen, samen delen, samen eten

     I Samen lezen

[1] Het woord moet het doen
[2] Bijbellezen met je hart
[3] Geloofsgesprekken voeren
[4] Waarom lezen deugt
[5] De kerk als leesclub

     II Samen delen

[1] Er is gedoopt
[2] Verlangen naar kwetsbaarheid
[3] De kracht van de geloofsgemeenschap
[4] Bemoedigen doet goed
[5] Laten we elkaar liefhebben

     III Samen eten

[1] Aan de maaltijd wordt het stil
[2] Eten met Jezus
[3] Aan tafel!
[4] Van avondmaal naar maaltijdsamenkomst
[5] Geloven is doen

Lees! Deel! Eet!
Uitleiding