‘De deur staat elke zondag open!’ Dat hoor ik een enkele keer als er een gesprek wordt gevoerd over missionair kerk zijn. Nu geef ik toe dat er veel activistische gesprekken gevoerd zijn over dat thema. Dan moest er weer heel veel. En dan is het best eens een opluchting als iemand nuchter zegt: ‘De deur staat elke zondag open!’

Open deur

Dát de deur open staat, is overigens al wel heel mooi. En heel veel kerken maken er veel meer dan vroeger echt werk van om mensen die (als gast) door die deur naar binnen komen ook echt welkom te heten. Gastvrijheid is zó kostbaar! Het gevoel dat je welkom bent en gezien wordt.

Toch is er meer mogelijk en nodig. Daar gaat het boek ‘Meer dan welkom. Samen werken aan een uitnodigende kerk’ over. Het is geschreven door Michael Harvey. Hij heeft er zijn dagtaak van gemaakt om kerken uit te dagen om veel meer uitnodigend te zijn. Gastvrij zijn voor mensen die voor de deur van je kerk staan is prachtig. Maar waarom nodigen we mensen niet veel actiever uit om te komen?

Uitnodigen? Waarom niet?

Waarom niet? Harvey  noemt twaalf redenen waarom we niet uitnodigen. Ik som er hier ook twaalf op, deels aan Harvey ontleend en enkele zelf toegevoegd. Waarom nodig jij geen mensen (vrienden, collega’s, niet-kerkelijke familieleden etc., verder even samengevat onder het kopje ‘vrienden’) uit om een kerkdienst bij te wonen?

  1. Omdat ik me schaam voor mijn kerk. Ik lijd ook aan de kerk en wil niet dat mijn vrienden dat ook moeten.
  2. Omdat ik helemaal geen vrienden heb die niet naar de kerk gaan.
  3. Omdat ik niet wil dat mijn relatie met mijn vrienden er schade door oploopt.
  4. Omdat onze diensten en onze mensen onvoorspelbaar zijn: ik ben bang dat er dingen gebeuren of gezegd worden waar niet alleen mijn vrienden maar ik zelf ook moeite mee heb.
  5. Omdat ik niet vreemd gevonden wil worden.
  6. Omdat ik nogal introvert vind en het moeilijk vind iemand uit te nodigen.
  7. Omdat ik religie een privé-aangelegenheid vind.
  8. Omdat mijn vrienden me misschien wel vragen over het geloof gaan stellen die ik niet kan beantwoorden.
  9. Omdat ik het veel te druk heb om mijn vrienden uit te nodigen en mee te nemen.
  10. Omdat de kerkdeuren altijd wijd open staan. Waarom zou ik dan speciaal uitnodigen?
  11. Omdat ik zeker weet dat mij n vrienden echt niet willen komen.
  12. Omdat ik geen zin heb om weer iets te doen wat ‘moet’, in dit geval: vrienden uitnodigen.

Kerkproeverij

Om bij de laatste reden aan te haken: het boek van Michael Harvey is verschenen ter ondersteuning en inspiratie van een landelijke campagne: de Kerkproeverij. Deze campagne houdt in dat zoveel mogelijk kerken op zondag 10 september hun deuren extra wij open zetten om mensen te ontvangen die wel (weer) eens iets willen proeven van de kerk. Op de site van de Kerkproeverij staat het zo onder woorden gebracht:

We gaan iets nieuws doen! In het weekend van 9 en 10 september 2017. Alle kerken samen. Wat heel erg voor de hand ligt en wat we misschien al veel eerder hadden moeten doen. Wat in Engeland en de VS al jaren een bewezen succes is. Namelijk, gewoon iemand uitnodigen om mee te gaan naar de kerk. Om het geloof te ‘proeven’. Want waarom zou je datgene wat voor jou waardevol is alleen voor jezelf houden?

Ik vind het een mooie en waardevolle campagne. In de Zwolse Plantagekerk gaan we er ook aan meedoen. Maar dat betekent dus wel dat we allereerst onder ogen moeten zien waardoor het nu komt dat we zoveel redenen hebben om geen vrienden uit te nodigen om een kerkdienst mee te maken.

Angst voor afwijzing

Michael Harvey wijst in zijn boek onze persoonlijk angst voor afwijzing aan als misschien wel het belangrijkste probleem. We zijn bang om een ‘nee’ te horen op onze uitnodiging. We zijn bang dat mensen ons raar vinden. We zijn bang dat we teleurgesteld zullen raken. We zijn kortom bang voor een negatieve ervaring.

Dat is in elk geval heel herkenbaar. Dat onder ogen zien en er eerlijk over zijn, is al een eerste belangrijke stap. Maar het moet mogelijk zijn om over die angst voor afwijzing heen te stappen. Bijvoorbeeld door je te realiseren dat liefde angst uitdrijft. Het gaat in het uitnodigen om het delen van de liefde van Christus. Uitnodigen is een daad van liefde. En daarnaast: horen ervaringen van afwijzing ook niet gewoon bij discipelschap? Leerlingen van Jezus moeten ook tegen een stootje kunnen omdat dat nu eenmaal eigen is aan het volgen van een Heer die zelf ook werd afgewezen.

Zes stappen

Michael Harvey helpt je in zijn boek ook nog om heel bewust om te gaan met het uitnodigen. Hij noemt vijf stappen. Ik geef daar nu even een eigen draai aan (omdat ik het door hem geïntroduceerde acroniem ACORN niet zo bruikbaar vindt, ook vanwege de Engelse taal die erachter schuil gaat). Ik kies voor zes stappen die beginnen met een B:

Stap 1: BID | Vraag aan God of hij je wil laten zien wie je kunt uitnodigen. Neem tijd voor gebed en stilte. Dan komt er misschien een naam (of meer namen) bij je op, of zie je iemand voor je.

Stap 2: BESLUIT | Besluit wie je uitnodigt. Leg dat voor jezelf vast door de naam of de namen op te schrijven en dit ook met iemand anders te delen.

Stap 3: BEREID VOOR | Denk er goed over na op welk moment en op welke manier je de betreffende persoon uitnodigt. Beeld je alvast in hoe dat zal gaan. En vertrouw erop dat God erbij is (en dat hij al lang aanwezig is in het leven van degene die jij uitnodigt).

Stap 4: BEWEEG | Kom in beweging en doe de uitnodiging daadwerkelijk, bewogen door de Geest van liefde. Wees laagdrempelig en ontspannen in je uitnodiging en leg uit wat de ander kan verwachten.

Stap 5: BRENG VERSLAG UIT | Laat het uitnodigen geen eenzaam avontuur zijn, maar deel je ervaring met anderen. Bedenk dat ‘nee’ ook een antwoord is. Vier het als iemand ‘ja’ heeft gezegd.

Stap 6: BID | Gebruik de tijd tussen het moment van uitnodigen en de dienst op de zondag van de Kerkproeverij om regelmatig te bidden voor de mensen die zijn uitgenodigd. En besef dat alles in Gods handen is.

Meer over de Kerkproeverij: