Ik geloof vooral met mijn verstand. Hoe leer ik geloven met mijn gevoel? Dat is een vraag die ik vaak hoor stellen. Afgelopen week stuurde iemand me een mail met de vraag. Dit naar aanleiding van het lezen van mijn retraiteboek ‘De ontmoeting. 12 uren met Jezus’. Dat boek heb ik geschreven om de lezer te helpen om een ontmoeting met Jezus te krijgen die verder gaat dan alleen meer kennis over hem krijgen.
De vraag kwam van een student theologie (HBO) en met zijn toestemming vertel ik hier zijn verhaal. Maar ik gebruik een andere naam: Anne.
“Met veel plezier lees ik je retraiteboek dat ik van mijn vader heb gekregen. Ik studeer nu voor het vierde jaar theologie (HBO). Dat betekent dat ik veel over mijn geloof bezig ben. Ik lees dit boek omdat ik weer meer met God bezig wil zijn. Anders gezegd: ik wil niet alleen maar hoofdkennis over God hebben, maar werkelijk een relatie met God.
Jouw boek is daar zeer geschikt voor, maar het boek frustreert mij ook soms. Ik zal uitleggen waarom. Ik vind het mooi wat je schrijft, ik geloof het ook, maar ik ervaar het niet. Enkele voorbeelden daarvan:
- Ik ervaar er niet veel van dat Jezus’ ont-moetende werk al in mij is begonnen. Ik moet nog steeds van alles van mijzelf (of van God, dat is soms lastig uit elkaar te houden).
- Hoe gaat het met mijn ziel? Dat vind ik zo moeilijk om te beantwoorden! Ik weet niet precies van mijzelf wat de ziel is. Ik heb gedachten en gevoelens etc. Komen die uit mijn ziel, van God, van mijzelf? Ik kan dat maar moeilijk uit elkaar houden.
- Wijnranken: hoe vast zit ik aan Jezus? Ik heb geen idee. Waar meet je dat aan af?
- “Op welke manier merk je dat bezig zijn met de woorden van Jezus je vreugde geven?” Dat merk ik niet echt. Hoe krijg ik daar meer vreugde over?
Ik kan nog wel meer voorbeelden noemen. Maar eigenlijk, als ik het zo opsom, vind ik het erop lijken dat ik dingen vaak vooral rationeel benader. Maar ik zou niet weten hoe ik dat loslaat of anders moet doen. Ik denk ook niet dat zulke dingen maakbaar of zo zijn. Maar hoe werkt het dan? Bij mij is het vaak erg ‘stil’.”
Als ik nu de vraag wat algemener maak, denk ik dat het hier om gaat: hoe ziet de weg eruit die gaat van een (vooral) rationeel geloof naar een meer doorleefd geloof? Wat kun je daarvoor doen? Welke stappen kun je zetten?
Ik wil er zelf nu niet direct een antwoord op geven (als ik dat al zou kunnen), maar ik ben heel benieuwd of je – als lezer van dit verhaal – de vraag herkent. En misschien kun je iets over je eigen ervaringen op dit gebied vertellen. En als je tips of handreikingen hebt – wees welkom om ze hieronder in een reactie door te geven!
28/01/2012 op 17:18
Hoe kom je van je hoofd naar je hart? Dat is voor een ieder misschien weer anders. Hoe het bij mij gaat? Ik lees een bijbeltekst. Ik bid. Laat tot me doordringen. Wik en weeg. Lees en herlees, vraag God om inzicht. Ik kauw erop, mediteer, peins, slik door; probeer te zien wat voor indruk het geeft; komt er een gevoel of ingeving? Vaak wel. Vaak veel. Vaak heftig. Maar ik durf niet altijd op het gevoel te vertrouwen, want stemmingen kunnen de boel ook verstoren. Komt er geen gevoel binnen ‘afzienbare’ tijd, dan laat ik het even rusten.
Heb nu pas hoofdstuk 1 van De Ontmoeting gedaan. Duurde 2 dagen. Over hoofdstuk 2 heb ik 3 dagen gedaan. Ik eet het woord op. Raak er helemaal vol van. Ik heb meer tijd nodig om alles onder ogen te komen. Het is ingrijpend, maar heel helend. “De woorden die Ik tot u spreek zijn Geest en zijn Leven”. (Joh.6:63)
Na een tijd merk je plotseling dat Hij het Woord in je hart heeft laten indalen.
Houd vol. Heb geduld. Hij zal het doen.
E
28/01/2012 op 17:28
Herkennen? Ja, ik had dezelfde vragen 30 jaar geleden. Als ik nu terugkijk op de weg dan wat het eerst in mij opkomt het volgende. Door ‘my stream of conscienceness’ zoveel mogelijk te richten op God mijn Vader en te lezen in Zijn Woord werd Hij en wie Hij is meer in mij en ook die vruchten van de Geest als vreugde en geduld. Dat is een reflectie van wie Hij is. Dit ook in tijden dat Hij er niet leek te zijn. Ik zie dit als een proces waar je in geloof Hem vertrouwd met al je vragen en Hij ons daarin tegemoet komt op een manier die past bij jou.
28/01/2012 op 17:42
Maar de stilte, dat is een tweestemmig lied, waar God en de mens elkaar raken
– Guillaume van der Graft –
zo herkenbaar, de strijd tussen een werkzaam geloof of gelovig werkzaam. Laat je ont-moeten door Jezus!
28/01/2012 op 18:03
Ik ben vooral verder gekomen door het bestuderen van boeken over Luisterend Bidden en door de Ministrycursus. Het ervaren dat God jou hoort als je specifieke vragen stelt en dat je – als je het gaat herkennen – ontdekt hoe God je antwoorden geeft, is een grote stimulans om Hem meer te zoeken – en te vinden! Het is geen automatisme of een trucje, Soms heb ik tijden dat ik minder van zijn stem hoor, maar inmiddels kan ik haast een boek schrijven over hoe duidelijk Hij in mijn leven en in dat van anderen werkt. Juist dát raakt mijn hart.. alleen maar weten ‘over’ Hem is als Job ‘Ik kende U van horen zeggen…”
28/01/2012 op 18:17
Gevoel is onbetrouwbaar en kan je overal brengen. Daarom zijn er honderden verschillende religies. Maar met het verstand kom je er ook niet. Ik moet succesvol proberen met mijn verstand te geloven in een sprekende slang, de ark van Noach, een aarde van slechts 6000 jaar oud. de sprekende ezel van Bileam, Ik moet proberen met mijn verstand te geloven in een onwillige evangelist die ooit drie dagen in een walvis zou hebben geleefd en op het land werd uitgespuugd bij Nineve. Een vrouw die in een zoutpilaar veranderd, ik moet proberen te gaan geloven in een drijvende bijl, een wonderstaf van Mozes, water uit de rots, een losse zwevende hand die op een muur schrijft, mannen die in een oven rondwandelen en niet verbrandden, een stilstaande zon, en een uit een graf opgewekte Jezus die op een wolk ging staan en de dampkring uit zwoof de sterrenhemel in nagestaard door de discipelen. Ook moet je met je verstand geloven in een eeuwige hel waar de meeste mensen in een constante straal van 100 meter om jou heen (met uitzondering van de zondagmorgen) voor eeuwig zullen worden gepijnigd. Het verstand is het allerbelangrijkste dat de mens bezit. Ik werd na een lange gevoelsstrijd van ruim tien jaar uiteindelijk ongelovig toen ik eindelijk mijn verstand ging gebruiken.
28/01/2012 op 19:00
Gevoel en verstand kunnen elkaar soms erg tegenspreken. Soms geloof ik wel met mijn hoofd dat God bij me is, maar voel ik er niets van. Dat is best lastig. Soms als ik dan bidt weet ik wel diep in mijn hart dat Hij er is. Tegelijkertijd kan je het gevoel niet altijd vertrouwen. Als je het gevoel hebt dat God niets van je moet hebben, kun je dat ook met Bijbelteksten tegenspreken. Als je het bij hem gebracht hebt, dan mag je bedenken: God houdt van me, omdat Hij zijn zoon Jezus voor me heeft gegeven.
Hij is bij je, ook als je dat niet voelt!
28/01/2012 op 20:16
Dit is nou precies, waarmee ik in mijn kerkgenootschap ook zo tegenaan loop. We weten allemaal zo goed wat God en/of Jezus bedoeld zou hebben, maar we huiveren nog steeds voor meer eigentijds lezen v.d. bijbel. Er zal radicaal iets moeten veranderen, willen we inderdaad met ons gevoel ook echt iets met al die bijbel woorden aankunnen, er (weer) door geraakt worden. Dat betekent niet, meer van hetzelfde, nee, echt openstaan voor wat er vandaag de dag bekend is over de ontstaansgeschiedenis van het christelijk geloof, de christelijke kerken.
28/01/2012 op 22:19
Het is goed als je Jezus’ aanwezigheid kunt beseffen én voelen/doorleven. Wat mij helpt?
– Vaak met Jezus spreken, over alles wat je bezig houdt. Je mag er bij lachen, huilen, schreeuwen of zwijgen, maar blijf in contact.
– Spreken over je geloof (en over wat je daarbij dwars zit) met andere christenen. Vooral als zij met of voor je bidden, gebeurt er iets.
– Zijn aanwezigheid ervaar ik vaak in de eenzaamheid, in de stilte en/of in de nacht. Is het toevallig dat Jezus vaak ’s nachts alleen met Zijn Vader sprak en eenzame plaatsen opzocht?
– Soms staat er iets tussen Hem en mij in dat opgeruimd moet worden, voor ik zijn nabijheid weer ervaar.
– Ik beleef mijn geloof op een eigen manier die bij mij past, in natuur, in schilderen, in lezen, in mijn eigen soort gospelmuziek. Het is belangrijk je geloof te beleven op jouw eigen manier, al is het bij wijze van spreken meditatief punniken. 😉
28/01/2012 op 22:44
Als ik dit zo lees dan lijkt het erop dat vrouwen “succesvoller” hierin zijn dan mannen? Klopt dit? Staan vrouwen beter in contact met hun gevoel?
Typisch gevalletje van mannenprobleem? Wat te doen….
29/01/2012 op 00:39
Ik kan me erg vinden in wat Ethel als reactie geeft. Kauw het woord van God, slik het door en laat het zinken.
Belangrijk is dat je er echt voor gaat zitten. Niet eventjes tien minuutjes voor en na het eten, maar er echt voor gaan zitten. En waar je heel goed mee kunt beginnen is naar mijn idee écht onder de indruk komen van wie Jezus is en wat Hij voor jou en mij heeft gedaan. Dat Hij helse pijn heeft moeten ondergaan. En wat dat oplevert: Eeuwig leven, in nabijheid van Hem. Niet meer onder de wet maar onder de genade.
Mijn leven gaat niet over rozen; mijn verstand moet gewoon geloven en mijn gevoel moet soms iets indammen. Maar als Jezus zegt: ‘neem je kruis op en volg mij’, betekent dat volgens mij dat het belangrijk is dat je durft in te leveren. Dat je bereid bent (letterlijk) alles op te geven voor Hem, ook je mooie geplande toekomst en je computer/auto/wat dan ook maar.
29/01/2012 op 19:26
Doe iets geks, ongewoons, iets dat je niet zou denken dat je ooit zou doen, bijvoorbeeld een weekend naar een klooster of pelgrimeren naar Santiago de Compostella of bouwen aan een kerk in Afrika (om maar wat voorbeelden te noemen) met als doel om van je hoofd naar je hart te komen. Neem de tijd daarvoor.
Peter
29/01/2012 op 19:47
Of naar conferenties die gericht zijn op het Vaderhart van God, zoals:
http://www.fatherheartministries.com
http://www.epafras.net
http://www.kinglyexpressions.nl
29/01/2012 op 20:37
Ik hoef geen deur te openen U
komt door muren van mijn schuilen
onontkoombaar onverholen U
treedt binnen waar U bent
Ontdek mij in de windsels
in woord en rede maskerade
wek mij uit gesloten cirkels
ontwaak ik open gaande
Ontwaar mij in het bladerdek
van zoeken en gevonden zijn
waar de aarde mijn verhalen voedt
draagt ieder moment de sporen
de afdrukken van de eeuwigheid
Ontsluier mij in de ander
open de muren van mijn kijken U
komt aanwezig tegemoet
30/01/2012 op 08:43
Twee suggesties.
We ontmoeten Jezus 1) in het Woord, de bijbel, 2) in de gemeenschap (waar twee of drie…) en 3) in de arme, zieke, eenzame, vreemdeling (Mat 25). Voor onze groei hebben we alle drie die ontmoetingen nodig. En we moeten bereid zijn om in alle drie deze ontmoetingen genade te ontvangen. Ik zeg dat er bij, omdat die laatste ontmoeting, met de vreemdeling, vaak gezien wordt als geven. Maar wie het Woord kent, weet, dat Gods boodschappers vaak vreemdelingen zijn.
Een tweede suggestie: je komt van je hoofd naar je hart via je mond en je handen. Je gelooft wat je hardop uitspreekt. Je gelooft wat je doet. Dus door hardop uit te spreken wat je gelooft, door te doen wat je gelooft, ga je geloven, bereik je je hart. De mogelijkheid van je hoofd naar je hart via je mond las ik in Motiverende Gespreksvoering. De mogelijkheid van je hoofd naar je hart via je handen, is mijn persoonlijke ervaring. Doen helpt mij en veel mensen in mijn omgeving om te beseffen dat het waar is wat ze geloven.
30/01/2012 op 12:10
Mooi @Pieter de suggestie dat we om het geloof in ons hart te laten komen de ontmoeting met de arme nodig hebben. En dat we daarin bereid moeten zijn om Christus te ontvangen.
Op de vraag waarom we als kerken en christenen aan diaconaat moeten doen worden vaak antwoorden gegeven als dat het nu eenmaal een opdracht is, dat we aan gerechtigheid moeten en dat we Christus’s liefde moeten laten zien. Maar zou de voornaamste reden niet moeten zijn dat het tijd doorbrengen met de armen voor ons eigen geloof essentieel is? Dat we daarin Christus ontmoeten?
31/01/2012 op 08:23
Er zijn al veel goede raadgevingen gedaan, dus waarom er nog een toevoegen. Of is het wij allemaal hoe verschillend ook iets kunnen weergeven van wat God in ons doet om elkaar te bemoedigen op de weg naar Hem toe.
1.Je bent op de goede weg als je beseft dat het geloof niet alleen te maken heeft met je verstand. We mogen het gebruiken God dienen met heel uw verstand (Luc.10:27) Zie C.S. Lewis – met reden geloven
2. Maar ook met heel je hart en heel je ziel. Gelukkig zijn we meer dan ons verstand, een levend wezen geschapen naar Gods beeld. Hoe komt het hele wezen erbij betrokken. Dat is allereerst een werk van God. Het feit dat je ernaar zoekt, verlangt is al een bezig zijn van de Geest om iets in je wakker te maken. (ps.27:8)
3. Levenservaring, de meeste waardevolle dingen in het leven worden verkregen door pijn en lijden heen (geen goedkope genade). Dat wil niet zeggen dat je dat moet zoeken, maar het leven zelf is niet makkelijk en van daaruit zoekt je hart Gods aanwezigheid. En die hunkering verdiept je geloofsleven en doet je werkelijk ervaren wat je met je verstand al weet.
4.Ga vooral niet je pols voelen hoe ver ben ik nu maar volg Jezus en gaandeweg zul je veranderen. Dat belooft Hij!
Sterkte met je studie en zoektocht.
P.s. nog een boekentip over de ziel : Heel je ziel en zaligheid (D.Willard)
31/01/2012 op 09:20
Ik denk dat we ‘in de kerken’ ook teveel de aandacht zijn gaan richten op ‘kennis over’ in plaats van ‘relatie met’. Ik merkte dat ik wel meer en meer een relatie met Vader-God en met Jezus kreeg, maar toch wilde het niet lukken om God te dienen en aanbidden met ‘hart & ziel & lichaam’. Ik heb God gevraagd hoe ik daarin kon groeien en ben een School voor expressieve aanbidding gaan doen. Het onderwijs over aanbidding vanuit de grondtekst raakte me diep, maar nog meer het uitstappen in die dingen zoals: dansen, vlaggen, etc. Beetje wennen als je uit een traditionele cultuur stamt, maar zó de moeite waard! We kunnen nog veel leren van onze buitenlandse en anderskerkelijke broers en zussen die ook deel uitmaken van Gods Universele Gemeente…
31/01/2012 op 11:26
Een christen vertelde mij: Op een dag daagde ik God uit en zei, Heer’ ik wil wel eens zien wie is de sterkste van ons, U of ik?
Want die man dacht dat hij zichzelf wel kon helpen en God en geloof eigenlijk niet nodig had. Hij leefde keurig, was gedoopt ging naar de kerk las de bijbel. Maar God liet hem gaandeweg zien wie hij was, hij leerde inzien dat hij verkeerde dingen deed of dacht en als hij blij was had hij het gevoel dat hij iets miste. Als hij de bijbel las begreep hij er niet veel van of las het verkeerd. (Zo had hij jaren gedacht dat er stond, Geloof niet, vrees alleen! Terwijl er staat: “Vrees niet, geloof alleen”) enz.
Zo liet God hem stap voor stap ontdekken wie hij was voor God… een zondaar. Toen moest hij aan God belijden: ik geef het op, maar wilt U mij laten zien Wie U bent en hoe ik kan geloven. En dat had God werkelijkheid gemaakt voor hem. De man kreeg Jezus, de Zaligmaker nodig die voor hem in de plaats voor God wilde staan. Die voor hem in de plaats wél de wet van God kon vervullen. Die aan het kruis voor zondaars en dus ook voor hém was gestorven. Wat een wonder dat dát mogelijk is geworden.
Dus zolang we het nog zelf kunnen beredeneren, met alle ‘mooie’ boeken en websites en cursussen erbij, is er voor Jezus geen plaats in ons hart. En blijft het in ons hoofd hangen. Dan geloven we het wel maar zit het een voet te hoog!