1 Reserveer tijd | 2 Maak plaats | 3 Vind rust | 4 Bid stil | 5 Lees geestelijk | 6 Memoriseer het bijbelwoord | 7 Wijd je toe

Lees meer over deze stappen

JEZUS SPREEKT JE AAN

[lees meer: Jezus kijkt, spreekt en raakt je aan]

Blijf in mij, dan blijf ik in jullie

Bijbelgedeelte: Johannes 15:1-8

Kerntekst: Blijf in mij, dan blijf ik in jullie. Een rank die niet aan de wijnstok blijft, kan uit zichzelf geen vrucht dragen.

De woorden die Jezus in dit Bijbelgedeelte spreekt, horen voor mij bij de belangrijkste van wat hij gezegd heeft. Jaren geleden, toen ik in een moeilijke fase van mijn predikantschap zat, mocht ik deze woorden ontdekken als de ultieme bron om werkelijk met Jezus verbonden te leven: Zonder mij kun je niets doen! Dat had ik eigenlijk wel altijd gedacht: dat je in Gods koninkrijk zonder Jezus dingen voor elkaar kunt krijgen. En in de praktijk leef ik helaas ook nog vaak zo: dat ik toch in eigen kracht probeer dingen tot stand te brengen die alleen Jezus kan doen.

De ware wijnstok

Ook het beeld dat Jezus hier gebruikt, van de wijnstok en de ranken, spreekt me steeds weer aan. Ik stel me zo voor dat Jezus op het moment dat hij deze woorden spreekt met zijn leerlingen aan het wandelen is. Ze komen langs een wijngaard. En omdat Jezus ervan houdt voorbeelden en beelden te gebruiken in zijn onderwijs, zegt hij: ‘Zien jullie die wijnstok daar? Ik ben de wáre wijnstok!’ 

Nu moet je bedenken dat dit in de oren van de Israëlieten geklonken heeft als een werkelijk ongehoorde uitspraak. Een uitspraak die elke rechtgeaarde Israëliet wel een steek in het hart moest zijn. Want in het Oude Testament waren de wijnstok en de wijngaard beelden van het volk Israël. U hebt een wijnstok uitgegraven in Egypte, en volken verdreven om hem te planten (Psalm 80:9). Jezus zegt hier dus eigenlijk: ‘Nu ik ben gekomen gaat het er niet langer om dat je bij een bepaald volk hoort (Israël, Gods uitverkoren wijnstok) en dat je een afstammeling van Abraham bent. Er is vanaf nu één ding het allerbelangrijkste: dat je verbonden bent met de wáre wijnstok, dat is Jezus.’

Het is dus een heel radicale uitspraak van Jezus als hij zich de ware wijnstok noemt. Alleen in de verbondenheid met deze wijnstok is er echt leven mogelijk dat eeuwigheidswaarde heeft.

Als een rank

Als Jezus de wijnstok is, zijn wij de ranken. Het gaat om de verbinding tussen hem en ons. Dat moet je je even goed proberen voor te stellen. Misschien heb je in de tuin wel een druif staan, of ben je in Frankrijk wel eens door een wijngaard gelopen. Als je je ogen dan goed de kost geeft, leer je iets over de verbondenheid van de leerlingen met hun Heer. Het gaat namelijk om een natuurlijke verbondenheid die van binnen zit. In de wijnstok, de stam van de druif, stromen de levenssappen die onmisbaar zijn voor de groei. Precies datzelfde levenssap stroomt ook in de ranken. Als die ranken tenminste echt goed vastzitten aan de wijnstok. Want er bestaat de mogelijkheid dat de rank niet aan de wijnstok blijft: de verbinding die er was raakt los en het leven van de wijnstok kan niet langer stromen in de rank. Losgeraakte ranken worden weggegooid: ze verdorren en worden verbrand. Ze hebben geen leven meer in zich.

Als we Jezus dus horen zeggen dat hij, en hij alleen de ware wijnstok is, dan moet het dus tot ons doordringen dat er nergens anders leven te vinden is. Alleen in de verbondenheid met de Heer zal ons leven opbloeien en zullen we geestelijk groeien. Op geen enkele andere manier is dat mogelijk. Besef je dat? Geloof je dat?

Blijf in mij

Daarom spreekt Jezus hier ook steeds maar weer over het in hem ‘blijven’. Blijf in mij… Een rank die niet aan de wijnstok blijft… Als jullie niet in mij blijven… Als iemand in mij blijft… Wie niet in mij blijft… Als jullie in mij blijven… Zie je het? Telkens weer gebruikt Jezus dat woordje ‘blijven’. Want het is niet genoeg om te weten dat Jezus de wijnstok is. Het is zelfs niet genoeg om te weten dat Jezus de wáre wijnstok is. Het gaat erom dat we in hem blíjven. Het gaat om een levende en levendmakende verbondenheid tussen de leraar en zijn leerlingen doordat zij in hem blijven en hij in hen.

Maar hoe gebeurt dat dan? Veel christenen stellen die vraag, want het beeld van de wijnstok en de ranken is wel heel voorstelbaar, maar de werkelijkheid waar dit beeld naar verwijst is veel abstracter. Want waar is Jezus? Hoe kun je verbonden zijn met iemand die je niet ziet, die je niet kunt aanraken? Hoe komt de verbinding dan tot stand?

Zijn woorden in ons

Hier moeten we ons laten helpen door wat Jezus ook zegt: Als jullie in mij blijven en mijn woorden in jullie… Hier vervangt Jezus het ‘ik in jullie’ door ‘mijn woorden in jullie’. In de woorden die Jezus spreekt, komt hij dus zelf naar ons toe, komt hij zelfs ín ons. Jezus is in ons doordat zijn woorden in ons zijn! En dan kun je het ook andersom zeggen: als wij met die woorden bezig zijn door ernaar te luisteren, ze na te spreken, ze te aanvaarden, zijn wij in Jezus. Het gaat om levende woorden die als levenssappen stromen in de wijnstok en in de ranken, in Jezus en in zijn leerlingen. Zo wordt nog een keer extra duidelijk hoe belangrijk de woorden zijn die Jezus spreekt, hoe kostbaar het ook is dat hij de Heer is die ons aanspreekt met goddelijke woorden vol evangelie en vol koninkrijk.

Blijf in mij, dan blijf ik in jullie. Dat wordt steeds meer werkelijkheid als je je door Jezus laat aanspreken en als je zijn woorden in je opneemt en ze hun vernieuwende werk in je leven laat doen.

Vrucht dragen

Daar is ook een prachtige belofte aan verbonden, in het verlengde van wat we ook al leerden uit de gelijkenis van de zaaier. Als de woorden van Jezus in ons zijn en als Jezus zo zelf in ons is en blijft, zullen we vrucht dragen. Zonder die verbondenheid komt er geen vrucht. Door die verbondenheid komt er veel vrucht. Die hoef je dus niet zelf te produceren: vruchten hebben de prachtige eigenschap dat ze vanzelf groeien! 

Laat daarom echt deze oproep bij je binnenkomen, want Jezus zelf spreekt je aan: Blijf in mij, dan blijf ik in jullie! En koester ook met heel je hart deze prachtige belofte: Als iemand in mij blijft en ik in hem, zal hij veel vrucht dragen.

Bezinning

  1. Geef biddend aandacht aan Jezus’ uitspraak Zonder mij kun je niets doen. Wat betekent dit in jouw leven?
  2. Hoe vast zit jij aan Jezus?
  3. Ben je wel eens bang dat je een rank bent die geen vrucht draagt en daarom verbrand zal worden? Hoe ga je daar dan mee om?

Gebed

Heer Jezus, dank u dat u zichzelf hebt bekend gemaakt als de ware wijnstok. Alleen bij u en in u is het leven! Laat me dag in dag uit een rank mogen zijn die aan u als de wijnstok vastzit. Leer me steeds meer geloven dat ik zonder u niets kan doen, maar dat ik in verbondenheid met u veel vrucht zal dragen. Amen.