Kijken naar de Heer – les 2
Je kunt hier het Startwebinar terugkijken.
1.4 De schoonheid van Jezus
Nu het gaat over de luister van de Heer, zou ik het in het bijzonder willen hebben over de schoonheid die daarvan onderdeel uitmaakt. Ik denk dat we het in de kerk vaak over waarheid hebben, en we zeggen: iets is waar of iets is niet waar. We hebben het ook vaak over goedheid, en we zeggen: iets is goed of iets is fout. Zouden we het in de kerk van Jezus Christus niet wat vaker moeten hebben over schoonheid? Over de schoonheid van God en van zijn Zoon Jezus Christus. De drieslag waarheid-goedheid-schoonheid gaat terug op de Griekse filosoof Aristoteles (vierde eeuw voor Christus) en heeft dankzij de christelijke kerkvader en theoloog Augustinus (vierde en vijfde eeuw na Christus) een plek in het christelijke denken gekregen: waarheid, goedheid en schoonheid als drie aspecten van het leven, van God, van christelijk geloof. Je komt ze ook even tegen in de berijming van Psalm 119 vers 64:
‘Leer mij uw wet, die goed is, waar en schoon,
dan loof ik U bij dagen en bij nachten.’
In het spoor van die drieslag wil ik ervoor pleiten dat we niet alleen over de waarheid van God en over de goedheid van God, maar vooral ook over de schoonheid van God leren spreken, en dat we als christenen zijn schoonheid ook veel meer leren ontdekken en bewonderen. Want God is een prachtige God! De Heer is een stralende Heer! Jezus is mooi! Hoe meer wij oog krijgen voor de luister van de Heer, voor die schoonheid van Jezus, hoe meer wij in dat veranderingsproces gebracht zullen worden, waarin wij meer en meer door de Geest van de Heer naar de luister van dat beeld zullen worden veranderd. De schoonheid van Jezus – dat is alles waarin hij volmaakt is, alles waarin hij uitblinkt, alles waarin hij onnavolgbaar schitterend is bij elkaar. De schoonheid van Jezus – dat is zijn stralende, zijn schitterende, zijn machtig mooie en luisterrijke glorie!
Nu kan ik me voorstellen dat je het nog niet zo gemakkelijk vindt om je iets voor te stellen bij de schoonheid van God en de schoonheid van Jezus. Het klinkt je misschien nog wat vreemd en abstract in de oren. En het is waar: er valt nog veel te ontdekken als we ons verdiepen in de schoonheid van de Heer. Maar we kennen al wel de schoonheid van de natuur. Als wij in de natuur zijn en we zien een prachtig landschap en we kijken ernaar, dan worden wij veranderd. Als je chagrijnig op pad ging en je komt dan in een prachtige omgeving – een uitgestrekteheid, het strand met de zee, een berglandschap, een immense waterval – dan stroomt je chagrijn weg en dan ga je stralen! Dat gebeurt als je de schoonheid van de natuur ziet.
Ook de schoonheid van de kunst, van wat mooi is in de cultuur, kan dat veranderende effect op ons hebben. Daar kunnen we van genieten. Als we kijken naar bijvoorbeeld prachtige gebouwen of schilderijen of beeldhouwwerken, of als we prachtige literatuur lezen of prachtige muziek horen, dan verandert ons dat. De schoonheid heeft een transformerende uitwerking op ons.
Zo veranderen wij ook als wij de schoonheid van Jezus zien. En daarom is het zo belangrijk om die schoonheid van Jezus echt te leren kennen en om je erin te verdiepen. Op dit moment wil ik je daarbij helpen door wat meer te zeggen over vier dingen die samen gezicht geven aan de glorie van Christus, de schoonheid van Jezus. Ik wil het hebben over:
- de schitterende namen van Jezus;
- de prachtige deugden van Jezus;
- de indrukwekkende daden van Jezus;
- de kostbare woorden van Jezus.
Als we ons verdiepen in deze vier aspecten, zal dat ons helpen om de luister van de Heer, de schoonheid van Jezus beter te zien en meer te ervaren.
1.4.1 Jezus’ schitterende namen
Jezus krijgt in de Bijbel talloze namen. Elke naam van Jezus laat iets oplichten van zijn luister als de Heer van hemel en aarde. Hieronder noem ik ter illustratie twaalf namen:
- alfa en omega
- betrouwbare getuige
- bruidegom
- dokter
- koning
- lam van God
- licht voor de wereld
- messias
- schepper
- vredevorst
- ware wijnstok
- wijsheid
Als je die namen hoort, als je ze leest en overdenkt, als je ze binnen laat komen en ermee bidt, dan ben je bezig om de schoonheid van Jezus te ontdekken en te bewonderen. Elke naam laat een aspect van de luister van onze Heer oplichten!
Als we ons willen begeven in een echt geestelijke veranderingsproces, dan is het belangrijk dat het niet allereerst om gehoorzaamheid gaat, helemaal niet als we gehoorzaamheid opvatten in die zin dat we gewoon wat beter ons best moeten doen, maar dat het primair gaat om genieten. We moeten niet beter ons best doen maar we moeten leren om te geníeten van God. Dat zegt 2 Korintiërs 3 vers 18 in wezen: hoe meer wij genieten van de schoonheid van Jezus, hoe meer wij zullen veranderen. Wij veranderen niet als wij ons voornemen ons nu wel aan de geboden van God te gaan houden. Dan gaan we dat (meestal) in eigen kracht doen. Het zijn goede voornemens die doodlopen. Het gaat – om het even zwart-wit te stellen – níet om gehoorzaamheid. Het gaat om genieten! Genieten van God, en daardoor veranderen wij en wordt ons leven een leven dat steeds meer past bij onze Heer.
1.4.2 Jezus’ prachtige deugden
Zo kunnen we ook leren om te genieten van de deugden van de Heer. Daarmee bedoel ik zijn eigenschappen of zijn karaktertrekken, zoals zijn liefde en zijn barmhartigheid, zijn rechtvaardigheid en zijn zachtmoedigheid. In ons spreken over de luister van de Heer kunnen we ons concentreren op die prachtige karaktertrekken en daarvan genieten. Zo kunnen we ons denken laten doordrenken met de luister van de Heer.
En misschien moeten we dan ook leren om wat uitbundiger te spreken over al die heerlijke deugden van Jezus.
Laten we niet meer spreken over Jezus’ liefde – laten we spreken over Jezus’ schitterende liefde!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ barmhartigheid – laten we spreken over Jezus’ eindeloze barmhartigheid!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ heiligheid – laten we spreken over Jezus’ indrukwekkende heiligheid!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ rechtvaardigheid – laten we spreken over Jezus’ imponerende rechtvaardigheid!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ vreugde – laten we spreken over Jezus’ aanstekelijke vreugde!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ wijsheid –laten we spreken over zijn fascinerende wijsheid!
Laten we niet meer spreken over Jezus’ genade – laten we alleen nog maar spreken over zijn allesomvattende genade!
Als we dat leren, laten wij ons denken doordrenken van de luister van de Heer. En we zien Jezus en we kunnen nog maar één ding zeggen: ‘Wat bent u mooi!’
1.4.3 Jezus’ indrukwekkende daden
Als wij de luister van de Heer willen aanschouwen en zijn glorie willen leren kennen, moeten we dus letten op zijn schitterende namen en op zijn prachtige deugden maar ook op zijn indrukwekkende daden. Daarmee bedoel ik alles wat Jezus heeft gedaan, alles wat hij doet en alles wat hij nog gaat doen.
We kunnen bijvoorbeeld de evangeliën opnieuw gaan lezen, op zoek naar de luister van de Heer, op zoek naar die momenten waar hij werkelijk weer indruk op ons maakt.
En dan zien wij de luister van de Heer, als we Jezus zien staan bij die op overspel betrapte vrouw en al die mensen kijken haar aan en Jezus schrijft in het zand en zegt even later: ‘Wie van jullie zonder zonde is, laat die als eerste een steen naar haar werpen.’ Dat is de luister van de Heer!
Er komt een jongeman naar Jezus toe. Jezus kijkt hem aan en krijgt hem lief en zegt: ‘Ga naar huis, verkoop alles wat u hebt en geef het geld aan de armen.’ Dat is de luister van de Heer!
Daar ligt Jezus, geknield op de grond. Hij wast de voeten van zijn leerlingen. Dat is de luister van de Heer!
Daar hangt Jezus aan het kruis en er hangt een dief naast hem en Jezus zegt tegen die misdadiger: ‘Ik verzeker je: nog vandaag zul je met mij in het paradijs zijn.’ Hij gunt hem het eeuwige leven. Dat is de luister van de Heer!
Dat Jezus zieken geneest, dat Jezus demonen uitdrijft, dat Jezus tegenover de Farizeeërs en de Schriftgeleerden gaat staan en hen de huid vol scheldt – dat is allemaal de luister van de Heer!
En zo kun je naar elke gebeurtenis in het leven van Jezus met nieuwe ogen kijken. En er kan hernieuwde verwondering in je leven komen als je eraan denkt dat Jezus nu aan Gods rechterhand zit en daar voor ons bidt, en als je eraan denkt dat hij terug zal komen op de wolken. De luister van de Heer! Indrukwekkend! Overweldigend!
1.4.4 Jezus’ kostbare woorden
Naast zijn schitterende namen, zijn prachtige deugden en zijn indrukwekkende daden zijn ook de kostbare woorden van Jezus de moeite meer dan waard. Als je eenmaal geproefd hebt hoe goed de Heer is – Psalm 34 vers 9: ‘Proef, en geniet de goedheid van de HEER, gelukkig de mens die bij hem schuilt’ – dan kun je daar niet meer genoeg van krijgen. Elk woord dat de Heer spreekt is een nieuwe mogelijkheid om in aanraking te komen met zijn heerlijke luister en zijn fantastische goedheid. En je gaat herkennen wat Petrus een keer zegt: ‘Naar wie zouden we moeten gaan, Heer? U spreekt woorden die eeuwig leven geven’ (Johannes 6:68).
Er is zoveel gebabbel in onze maatschappij. Er worden zoveel gesprekken gevoerd die nergens over gaan. Talloze toespraken snijden geen hout en veranderen niets. Ook in de kerk worden er nog zoveel woorden verspild die uiteindelijk nergens over gaan. Laten we de woorden van Jezus indrinken en het met Petrus meezeggen: ‘U spreekt woorden die eeuwig leven geven!’
Zo is het de luister van de Heer als hij tegen ons zegt: ‘Ik ben het licht voor de wereld. Laat jullie licht schijnen.’
Het is de luister van de Heer als hij tegenover ons komt staan en tegen ons zegt, in een intieme ontmoeting: ‘Je hebt niet meer dan mijn genade nodig.’
Het is de luister van de Heer, als hij ons tegemoet komt en zegt: ‘Kom tot inkeer.’ Of: ‘Kom naar mij.’ Of: ‘Vrienden noem ik jullie.’
Dat allemaal – en er is nog veel meer: ga zelf op ontdekkingstocht in de Bijbel – is de luister van de Heer. Zijn schitterende namen, zijn prachtige deugden, zijn indrukwekkende daden en zijn kostbare woorden – denk daaraan als je nu opnieuw de woorden van 2 Korintiërs 3 vers 18 tot je door laat dringen:
1.5 Verlangen naar verandering
Misschien denk je nu: ‘Ik heb het toch nog niet helemaal te pakken, die luister van de Heer, ik begrijp toch eigenlijk nog niet precies wat daarmee wordt bedoeld’. Als je dat denkt – dat geeft niet. Het kan soms lang duren voordat het landt in je leven. Het kan lang duren voordat je ontdekt hoe wezenlijk dit is voor je geloofsleven en voor je geloofsgroei. Het kan lang duren totdat je ogen ervoor open gaan dat de luister van de Heer het allerbelangrijkste is voor mensen op aarde. Ook bij mijzelf heeft het lang geduurd voordat ik het door had. Sterker nog: vaak heb ik de indruk dat het nog meer moet landen, want er kunnen zomaar weer dagen voorbij gaan dat ik niet stilsta bij en me verwonder over de schitterende uitstraling van Jezus Christus.
Maar als het nog niet geland is, denkt dan niet: ‘Het is niet voor mij, het is zeker alleen voor anderen.’ Het is voor ons allemaal! 2 Korintiërs 3 vers 18 is niet voor een paar over-enthousiaste christenen geschreven. 2 Korintiërs 3 vers 18 is voor álle christenen. Let goed op de eerste woorden die er staan: ‘Wij állen die met onbedekt gezicht…’. Hier geldt niet: de een wel, de ander niet. De belofte van verandering is voor iedereen die intensief leert kijken naar de Heer.
Als wij de luister van de Heer aanschouwen, dan komen wij in een veranderingsproces. En waarom is dat zo belangrijk? Het is zo belangrijk omdat het onze bestemming is! Het is niet iets voor hobbyisten, iets voor de enthousiastelingen onder de christenen: veranderen naar het beeld van de Heer. Het is onze bestemming!
Dit is het doel van ons leven, hier heeft God ons voor geschapen: dat wij veranderen naar het beeld van onze Heer Jezus Christus. Om het met andere woorden van Paulus te zeggen: ‘Wie hij al van tevoren heeft uitgekozen, heeft hij er ook van tevoren toe bestemd om het evenbeeld te worden van zijn Zoon, die de eerstgeborene moest zijn van talloze broeders en zusters’ (Romeinen 8:29).
En als ik het in wat klassiekere termen mag zeggen, dan zeg ik dat het hier om: Soli Deo Gloria. Alleen aan God de eer! in die bekende uitdrukking van de Reformatie van de zestiende eeuw zie je ook dat woord glorie terug. En vanuit 2 Korintiërs 3 vers 18 zeggen we dan dat het veranderingsproces waarin de luister van de Heer zo’n essentiële rol speelt de weg is waarlangs wij aan God alleen de eer bewijzen.
De Westminster Confessie, een belijdenisgeschrift uit de zeventiende eeuw, omschrijft deze zelfde werkelijkheid in antwoord op de vraag ‘Wat is het hoofddoel van de mens?’ als volgt: ‘God verheerlijken en je voor eeuwig in hem verheugen.’ Genieten van God dus. Vreugde scheppen in de luister van de Heer. Met een stralende blik naar de schoonheid van Jezus kijken.
Nogmaals: dat is onze bestemming! Onze bestemming is niet dat we een mooi leven leiden hier op aarde, of dat we hier op aarde succesvol zijn. Onze bestemming is dat wij de luister van de Heer aanschouwen. Dat heeft eeuwigheidswaarde en zal ook doorgaan als we gestorven zijn. Luister naar dit gebed van Jezus: ‘Vader, u hebt hen aan mij geschonken, laat hen dan zijn waar ik ben. Dan zullen zij de grootheid zien die u mij gegeven hebt omdat u mij al liefhad voordat de wereld gegrondvest werd’ (Johannes 17:24). Dat is dus Jezus diepste verlangen, de hartelijke wens die hij uitspreekt voordat hij sterft: dat Gods kinderen zijn grootheid, zijn luister zullen zien.
Dus als je verlangt naar die verandering in je leven, als je ernaar verlangt dat God écht belangrijk wordt in alles wat je doet en denkt (en dat hij niet een sluitpost is in je agenda), als je ernaar verlangt dat God echt in alle opzichten in je leven op de eerste plaats komt – pak dan die sleutel van 2 Korintiërs 3 vers 18 aan. Geloof wat daar wordt gezegd. Geloof dat God wat hij daar belooft door zijn Geest in vervulling wil laten gaan. En laat dit je gebed mogen zijn: ‘Heer Jezus, laat mij toch uw luister zien!’
1.6 Gebed
Schitterende Jezus , prachtige Heer, ik aanbid u. U bent zo mooi en zo groot. U bent zo overweldigend indrukwekkend. U bent zo vol van verheven majesteit, zo vol van heilige nabijheid, zoveel kracht is er bij u, zoveel licht, zoveel eeuwigheid. En ik bid u, Heilige Geest, open de ogen van mijn hart, zodat ik de luister van Jezus mag zien. Geef dat ik de boodschap waarover ik las en hoorde niet voor kennisgeving aanneem, maar dat die woorden gaan doorwerken in mijn leven vandaag, morgen, overmorgen, elke dag. Dat ik ga zien dat dit mijn bestemming is: dat ik u zie, Heer Jezus, en uw schoonheid. Geef het aan mij en aan al uw kinderen. Uit genade, amen.
Reflectievragen
- Welke rol speelt aandacht voor schoonheid in jouw geloofsleven?
- Verlang je naar verandering? Echt?
Opdrachten
- Kies tien prachtige deugden van Jezus uit, schrijf ze op, en bid of iets van die deugden ook in jouw leven zichtbaar mag worden.
- Maak een visuele presentatie (bijvoorbeeld een tekening, een bloemstuk, een PowerPointpresentatie of een digitale collage) die de schoonheid van Jezus weerspiegelt zoals beschreven in de cursus. Gebruik hierbij de vier aspecten (schitterende namen, prachtige deugden, indrukwekkende daden en kostbare woorden).
P.S. Ik schreef jaren geleden ook een serie van 30 meditaties over 2 Korintiërs 3 vers 18. Je kunt ze hier downloaden en lezen.
