Paul Abspoel (van Arkmedia), verwoed blogger, is gisteren met een prachtig initiatief gestart: een weblog die geheel gewijd is aan Postmoderne Devotie. Wie een beetje thuis is in de wereld van de spiritualiteit en haar geschiedenis zal zonder veel moeite de toespeling herkennen die gemaakt wordt op de 15e eeuwse spirituele vernieuwingsbeweging van de Moderne Devotie, waaraan vooral de namen van Thomas a Kempis en Geert Grote verbonden zijn.
Wat er precies postmodern is aan de nieuwe spirituele verniewingsbeweging die Paul Abspoel voorstaat, zal nog helder moeten worden. Helder is wel dat het gaat om de vraag: Hoe kan de spiritualiteit van de 15e eeuwse Moderne Devotie in de context van de 21e eeuw opnieuw relevant en vruchtbaar gemaakt worden? Je zou ook kunnen zeggen: Hoe kunnen we de Moderne Devotie ‘hernemen’ in onze tijd? Die term ‘hernemen’ heb ik opgepikt bij de filosofe Ilse N. Bulhof die daar in haar boek ‘Van inoud naar houding’ een boeiend essay over schrijft met de titel ‘Speels variëren op oude thema’s: de kunst van het hernemen’. Dat spreekt me aan: ‘speels’, ‘variëren’, ‘kunst’ – dat is zowel creatief als spiritueel. Postmoderne Devotie is daarom wat mij betreft de Nederlandse spirituele vernieuwingsbeweging in Nederland (‘het begon in Hoofddorp’) die op creatieve wijze het 21e eeuwse spirituele verlangen in de bedding van 15e eeuwse Moderne Devotie probeert te laten stromen. En voordat het allemaal erg serieus en diepzinnig wordt: laat het spel-element niet ontbreken. Het is ook gewoon leuk en speels om een spiritualiteit uit een vervlogen tijd opnieuw aan te boren in de hoop dat er dan iets onverwachts gebeurt.
Ik voel mezelf al langere tijd aangetrokken tot de Moderne Devotie en vind het meer dan intrigerend dat Paul daar nu een bedding voor aanlegt. Ik doe en denk graag mee. Lees alvast: Met een boekje in een hoekje? Ja! En bezoek ook www.josdouma.nl/retraite en klik daar op de link ‘moderne devotie >’.
20/10/2009 op 18:42
Moeten we gewoon niet meer tijd nemen om de Bijbel te lezen??
Met de Bijbel in een hoekje… Alle tijd voor stille tijd. Lezen en herlezen van een hoofdstuk. De inhoud daarvan diep door laten dringen…
We zijn zo haastig, dat we voor het belangrijkste vaak geen tijd hebben, zo eist dit leven ons op!
20/10/2009 op 21:57
Hartelijk dank voor je reactie! Helemaal mee eens: ‘Met de Bijbel in een hoekje’. Langzaam, liefdevol en luisterend lezen. De oude traditie van de Lectio Divia kan hier weer veel betekenen.
Tegelijk zijn ook boeken die helpen om de Bijbel te lezen van waarde. Veel christenen vinden het (helaas) moeilijk om zelfstandig Bijbel te lezen: het is hun niet geleerd.
20/10/2009 op 21:43
Prachtig! En de gelijkenis is treffend 🙂 Van belang is nog te melden dat ik door een voordracht van Otto de Bruijne tijdens de Jaarvergadering van de EA recent weer aan het denken werd gezet over de Moderne Devotie. Via mijn Vrijspraak blog kun je deze toespraak nog beluisteren – tot 6 november, dan haalt de EA het bestand weer off-line.
“De geschiedenis is onherroepelijk voorbij,” zei een docent Middeleeuwen eens tegen mij en andere studenten. Ik ben genoeg kind van deze tijd om te weten dat de Moderne Devotie in onze tijd niet terugkeert. Dat moeten we ook niet willen. Maar de elementen die bruikbaar zijn – het goede – dat mogen we zeker herwaarderen en behouden.
Hedendaagse navolgers van Christus zullen veel leerzame dingen kunnen vinden in deze oude traditie van eigen bodem. Het spreekt mij ook meer aan als het Angelsaksische Emerging Church label – met alles wat daar aan vast kleeft. Een devote down to earth beweging die opnieuw iets moois tot stand brengt in de Lage Landen. Aangesproken? Bid, blog en becommentarieer maar mee!
20/10/2009 op 22:32
Goed wat je schrijft over het spel-element. Gevaar bestaat dat we een veelste romantisch beeld gaan creëren van de Moderne Devotie. Bij summiere lezing van kerkgeschiedenis (K. Exalto) kom ik al een aantal stevige kritische noten tegen. Echt weer wat voor mij hè (snif).
Ik deel het sentiment niet zo om naar iets nieuws (structuren e.d.) te verlangen, want het zal wellicht een theoretische exercitie blijven. Of weer een hobby van de full-timers? En dan nog, ik hoor dingen over afzien van kerkelijk denken e.d. Zelf zit ik niet meer in de grote kerk, maar we moeten oppassen al die kleine splintergroepjes te gaan verheerlijken. Ik zie juist uit naar de Nationale Synode en naar éénheid van de kerken. Al die simple-church initiatieven mogen er zijn, maar waar zijn de ambten en waar zijn de bedieningen? En die vele leiders bij de EA? Wat voor recht van spreken hebben die jongens vergeleken bij zoveel andere leiders? Het NL reli-veld voor een leek is een onoverzichtelijk duinlandschap. We hebben hier het regenboog-plan van Johan ter Beek gehad. De monastieke beweging scoort hoog. Een ieder zijn eigen toko en plan.
Vandaar mijn verzuchting… blij voor de luchtige noot van het spel-element; alleen dan hou ik het misschien vol!
21/10/2009 op 10:32
Hoe kan de spiritualiteit van de 15e eeuwse Moderne Devotie in de context van de 21e eeuw opnieuw relevant en vruchtbaar gemaakt worden?
Prachtige vraag.
Postmoderne devotie. Ik doe mee als het verlangen is dat we met elkaar leren wat het betekent om de fluistering van de Eeuwige te horen in stilte en gebed. Als we opnieuw de geestelijke klassieke oefeningen herontdekken en de eeuwige waarde ervan herwaarderen.
Toch denk ik soms: moeten we niet al spreken over ‘supermoderne devotie’ of ‘post-postmoderne devotie’? Is het niet juist omdat we het postmoderne gepasseerd zijn dat er een nieuw verlangen onstaat naar diepte en spiritualiteit? Dat er ruimte is ontstaan om te leren van hen die ons zijn voorgegaan?