In deze blogpost schreef ik over de vier dimensies die de (missionaire) gemeente maken. Het bijbehorende plaatje is door een gemeentelid uit de Fonteinkerk een stuk mooier vorm gegeven. De kleuren zijn nu wat pregnanter en maken samen duidelijk dat het wit van de missionaire dimensie samengesteld is uit het rood, groen en blauw van de spirituele, diaconale en pastorale dimensies.

Afgelopen zaterdag hebben we als kerkenraad van de Fonteinkerk uitgebreid gesproken over deze benadering van gemeente zijn. hieronder volgen wat notities die ik bij de afbeelding hebt gemaakt.

  1. De afbeelding maakt duidelijk dat het er in de kern om gaat dat we onze spirituele, pastorale en diaconale kracht inzetten voor missionair gemeente zijn. Missionair gemeente zijn is in wezen niet iets anders dan spiritueel, pastoraal en diaconaal gemeente zijn.
  2. De drie gekleurde dimensies van kerk zijn sluiten aan bij de behoeften van ieder mens (gelovig of niet, kerklid of niet). De spirituele dimensie heeft te maken met het verlangen naar zin, betekenis, hoop, verdieping, bevrijding, God (in het spoor van de ondertitel van Gerben Heitinks nieuwe boek Golfslag van de tijd: ‘Europa’s niet te stillen verlangen naar God. De pastorale dimensie heeft te maken met het verlangen naar gezien worden, gehoord worden, geholpen en bemoedigd worden in het leven, speciaal als het moeilijk is. De diaconale dimensie heeft te maken met het verlangen naar concrete praktische hulp als je in nood bent, het verlangen ook naar barmhartigheid en gerechtigheid.
  3. Het expliciteren van de missionaire dimensie in het hart van de afbeelding voegt hier in wezen niets nieuws aan toe, alleen dit: het besef dat we spiritualiteit, pastoraat en diaconaat niet voor onszelf moeten houden in de kerk. Het is de roeping van iedere geloofsgemeenschap om te allen tijde principieel open te staan voor iedere naaste (niet alleen de broeder of de zuster) en om Gods liefde voor deze wereld zichtbaar en ervaarbaar te maken in spirituele, diaconale en spirituele ontmoetingen.
  4. De afbeelding is tegelijk ook een poging om verbinding te maken tussen de naar binnen gekeerde (‘klassieke’) en de naar buiten gekeerde (missionaire) kerk. Het gaat in beide om precies hetzelfde. Daarmee is de afbeelding ook een manier om eerherstel te geven aan bijvoorbeeld de pastorale dimensie van de kerk. (Lees daarover: Pastoraal of missionaire? Of: eerherstel voor het pastoraat!)
  5. Je zou de afbeelding ook kunnen zien als een schets van het DNA van de geloofsgemeenschap. Voor ‘klassieke’ kerken is het de uitdaging om dit DNA te hervinden en vanuit dit DNA ook vingerafdrukken achter te laten op de levens van mensen die de Heer (nog) niet kennen. In situaties van gemeentestichting of kerkplanting (of andere nieuwe vormen van kerkelijke presentie) is het de uitdaging bij alle enthousiasme die het zoeken en vinden van nieuwe vormen met zich meebrengt niet te vergeten dat het ten diepste gaat om een vormgeving van het aloude DNA van de kerk van de Heer op aarde.

Een poging dus om een bijdrage te leveren aan een paradigmaverschuiving. Want dat was één van de uitkomsten van de al eerder genoemde brainstormsessie rond Total Church: hoe kunnen christenen die gewend zijn aan de bekende kerkelijke structuren en manieren mee worden genomen in een beweging naar een meer dynamische manier van kerk zijn in kleinere geloofsgemeenschappen voor wie niet alleen de zondag maar juist het doordeweekse leven van centraal belang is voor een missionaire levensstijl?

Vraag: hoe zie jij die paradigmaverschuiving? En hoe kunnen we elkaar meenemen in die beweging? Geef je reactie hieronder.