Op zijn weblog Indrukwekkende Vrijheid heeft Johan Klein Haneveld een uitgebreide reflectie geschreven naar aanleiding van mijn nieuwe boek ‘Kijken naar de Heer. Veranderen door zijn schoonheid’. Het hele verhaal is meer dan de moeite waard om te lezen. Het laat zien dat Johan en ik dezelfde passie delen voor de schitterende luister van God! Maar voor lezers die het graag wat korter houden, geef ik hier enkele passages door die rechtstreeks betrekking hebben op ‘Kijken naar de Heer’. Eerst ook even een passage waarin Johan iets vertelt uit een gesprek dat hij had met een vriend:

Ik zei tegen mijn vriend dat ik uit mezelf de lat al zo hoog leg dat ik er nooit overheen kan springen. Ik leg mezelf al veel eisen op. Ik hoef niet te horen dat ik meer moet bijbellezen – ik weet al dat ik het te weinig doe. Ik hoef niet te horen dat ik meer moet bidden – ik voel me al schuldig omdat ik weinig naar God luister. Ik hoef niet te horen dat ik minder moet zondigen – ik schaam me al om mijn vele tekortkomingen. Ik heb het goede nieuws nodig. Maar volgens mijn vriend was ik daarin uniek.

Naar aanleiding van het boek zelf schrijft Johan:

 “Het veranderingsproces waar het nu over gaat … komt niet tot stand door onze goede voornemens. Dat proces komt niet tot stand door onze inspanningen. Dat proces komt niet tot stand omdat wij onze wil aanspreken.” Dit is precies wat de predikers in de kerk wel betogen: dat we moeten voornemen meer te bidden, dat we harder moeten werken, dat als we maar meer zouden willen gehoorzamen, we zouden veranderen. Maar niet alleen is dat niet effectief – het zorgt alleen voor een (kortdurende) uiterlijke verandering, en uiteindelijk tot falen, teleurstelling en schaamte – het versluiert ons beeld van Gods karakter. “Veel christenen hebben God vooral leren kennen als een eisende God, een God die van alles van je vráágt: ‘Jij moet veranderen, en als je niet verandert, dan hou Ik niet van je.’ Het is totaal in strijd met Gods karakter en Gods woorden om dat zo te zeggen.” God is liefde. Hij eist niet van ons dat we veranderen – hij wil dat wij ons door Hem laten liefhebben. Daardoor zullen we veranderen. Het veranderingsproces is volgens Jos Douma “een genadig proces, dat uit de hemel in ons leven neerdaalt. Dat veranderingsproces komt tot stand als wij ons openstellen voor de genadige werking van God in onze levens.” Dat is het enige dat God van ons vraagt: dat we ons hart voor Hem openstellen, dat we onze handen leeg maken, zodat we kunnen ontvangen wat Hij ons wil geven: zijn grootheid, zijn kracht, zijn schoonheid, zijn wezen. We moeten helemaal niets om Hem tevreden te stellen. We ‘moeten’ maar een ding: onze ogen op Hem richten, of in de woorden van de bijbel: de luister van de Heer aanschouwen. De bijbel belooft dat, als we dat doen, verandering onontkoombaar is: “Wij allen die met onbedekt gezicht de luister van de Heer aanschouwen, zullen meer en meer door de Geest van de Heer naar de luister van dat beeld worden veranderd” (2 Korintiers 3:18). Dit is de favoriete bijbeltekst van Jos Douma, en het thema waaromheen hij dit hele boek heeft opgezet, de rode draad in zijn betoog. Het is ook een van mijn favoriete bijbelteksten. Omdat het ‘zullen’ in deze tekst een belofte inhoudt, (zoals in 1 Korintiers 15:51 “Wij zullen allemaal veranderd worden.”). Het is een belofte van God, die Hij zal vervullen. Of het gebeurt is dus niet van mij afhankelijk, niet van mijn karakter en niet van mijn inspanning. God doet wat hij heeft belooft. Ik zal dus veranderen,  meer gaan lijken op God. Zijn luister, zijn gewicht, zijn indrukwekkendheid zal in mijn leven zichtbaar worden, worden weerspiegeld. Niet omdat ik zo goed ben of zo gehoorzaam, maar omdat ik naar Hem kijk, omdat ik onder de indruk ben gekomen van zijn liefde, zijn luister, zijn genade. Dit is goed nieuws. Dit is euangelion, evangelie.

Ik geloof dat ik niet de enige ben die dit goede nieuws nodig heeft. Ik ben niet de enige die de boodschap van de genade moet horen. Ik ben niet de enige die behoefte heeft Jezus Christus als gekruisigd voor ogen geschilderd te krijgen, en in mijn geestesoog het lege graf te zien en de wolk waarop hij naar de Vader steeg. Dit is wat ons motiveert, dit is waardoor we gaan verlangen naar het leven volgens Gods geboden, dit is waardoor we ons uitstrekken naar de nieuwe mens. Jos Douma gelooft hetzelfde: “Ik denk dat we het in de kerk vaak over waarheid hebben, en we zeggen: iets is waar of iets is niet waar. We hebben het ook vaak over goedheid, en we zeggen: iets is goed of iets is fout. Zouden we het in de kerk van Jezus Christus niet wat vaker moeten hebben over schoonheid? En dat we als christenen zijn schoonheid ook veel meer leren ontdekken en bewonderen?”

 “Er is mateloos veel genade”, concludeert ook Jos Douma. “Het stroomt door deze wereld, het stroomt door de kerk heen. Alleen: we moeten er in willen duiken, we moeten er in willen zwemmen, in de kostbare, eindeloze, prachtige genade van onze Heer Jezus Christus. Als we dat gaan doen, als we gaan zwemmen in de genade, dan zullen we zijn schoonheid ontdekken. En er zal een proces op gang komen in ons leven, een veranderingsproces, waarvan we nooit hadden durven dromen.”

Het zal de lezers van mijn blog niet verbazen dat ik enthousiast ben over deze boodschap.  Jos Douma schrijft aanstekelijk, enthousiasmerend. Hij duikt aan de ene kant diep in de bijbeltekst en geeft uitleg over de oorspronkelijke woorden in de grondtekst. Aan de andere kant blijft hij altijd heel begrijpelijk en vooral praktisch. Maar zijn adviezen, zijn praktische tips zijn niet dwingend. Ze roepen geen schuldgevoel op. Het zijn suggesties aan de lezer, geen wetten of regels. De kern van zijn betoog is de schoonheid van God, zoals die geopenbaard is in Jezus Christus. Dit is een prediking waarin Jezus centraal staat.

Jos Douma hoopt dat deze boodschap in meer kerken en bijbelkringen wordt opgepikt. Hij gebruikt daarvoor de term ‘3vers18’-beweging. En hij geeft tips en handreikingen om dit materiaal in groepen te gebruiken. Dit is duidelijk geen beweging die draait om de persoon van Jos Douma, maar om de eenvoudige waarheid van zijn favoriete bijbeltekst. Ik kan dit boek daarom van harte aanbevelen. Het had voor mij wel wat dieper mogen gaan (het zijn maar honderd niet echt vol gedrukte pagina’s), maar aan de andere kant: ook wie niet zo snel leest, kan dit boek in korte tijd tot zich nemen. En ik gun dit boekje een wijde verspreiding.

(De foto bij deze blogpost is gemaakt door Johan Klein Haneveld. Het complete verhaal is hier te lezen: Boekbespreking: Kijken naar de Heer.)