onelifeDe cursus Christianity Explored biedt prachtig materiaal voor een missionaire leerweg op basis van het evangelie van Marcus. Die leerweg wordt op een heldere en overtuigende manier gestructureerd door deze drie vragen:

  • Wie was Jezus? (Jezus’ identiteit)
  • Waarom kwam Hij? (Jezus’ missie)
  • Wat betekent het om Hem te volgen? (Jezus’ oproep)

Nu zijn uiteraard niet alleen die drie vrágen belangrijk, het komt er ook op aan welke ántwoorden er worden gegeven vanuit het Marcusevangelie. Ik concentreer me nu even op de tweede vraag die cirkelt rond de missie van Jezus. Wat is de missie van Jezus? De cursus geeft een helder antwoord: hij kwam om zondaars te roepen en hen te redden door zijn dood aan het kruis; hij moest lijden en gedood worden zodat wij vergeven kunnen worden.

Nu weet ik uiteraard dat dit het antwoord is dat in veel (behoudende, orthodoxe) kerken gegeven wordt. Maar is dit nu ook het antwoord van het Marcusevangelie? De cursus haakt op dit punt primair aan bij Marcus 2:17: “Gezonde mensen hebben geen dokter nodig, maar zieken wel; ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar zondaars.” En ook Marcus 10:45 speelt een belangrijke rol: de Mensenzoon is niet gekomen om gediend te worden, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen.”

Laat ik mijn punt maar meteen maken: het verbaast me dat de cursus niet direct aanhaakt bij wat Jezus zelf al eerder in het evangelie over zijn missie zegt. In Marcus 1:15 wordt glashelder waarom Jezus op aarde kwam: “De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij. Kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.”

Dat zo centrale thema van het koninkrijk in Jezus’ verkondiging ontvangt in Christianity Explored nauwelijks aandacht. Het goede nieuws zit in de cursus op het smalspoor van vergeving van zonden dankzij het kruis van Christus. Nu is dat een bekend spoor en een spoor dat ook beslist tot de kern van het evangelie behoort. Maar het valt niet samen met de kern.

N.T. Wright schrijft ergens dat nieuwtestamentici het over vrijwel alles oneens zijn, behalve over dit ene punt: dat het koninkrijk van God het centrum vormt van Jezus’ prediking. Het goede nieuws dat zo centraal staat in Christianity Explored krijgt helaas niet de invulling die het evangelie er primair zelf aan geeft: “het koninkrijk van God is nabij!”

Daarom vind ik het (niet onbegrijpelijk maar wel) erg jammer dat het antwoord op de tweede van de drie centrale vragen van de cursus niet luidt: om het koninkrijk van God op aarde te brengen (waarvan vergeving van zonden door het kruis deel uit maakt). En ik vind het jammer dat het zo centrale thema van het koninkrijk van God niet veel meer heel de cursus kleurt vanaf het allereerste begin door bijvoorbeeld Marcus 1:15 als centrale tekst te nemen.

Deze tekst speelt overigens aan het einde van de cursus, in de zevende en laatste ontmoeting (handboek blz. 127-134), wel een belangrijke rol. Maar dan eigenlijk alleen nog maar om de deelnemer tot bekering op te roepen, waarbij ‘bekering’ eenzijdig wordt neergezet als ‘je afkeren van je zonden en naar God terug gaan’ terwijl deze bekering (metanoia staat er in het Grieks) veel meer gaat over het radicaal om-denken, het ontwikkelen van een nieuwe (koninkrijks)visie op de werelijkheid waarin we leven.

Dit is daarom ook echt te mager: “Geloven in het Evangelie wil zeggen dat we het cadeau dat Jezus voor onze zonden stierf en weer opstond uit de dood om ons te redden, met blijdschap aannemen en daaruit leven. Het goede nieuws is dat wie opstandig waren tegen God voor altijd welkom zijn in Zijn Koninkrijk, wanneer zij zich weer omkeren naar God en geloven in wat jezus voor hen heeft gedaan. Onze zonden kunnen ons niet langer scheiden van God” (handboek blz. 132). Dit is het goede nieuws: het koninkrijk van God is nabij! Dát uitwerken vraagt in een cursus als deze minstens een of twee aparte lessen.

De cursus wordt gepositioneerd als een goed alternatief voor de Alphacursus (een cursus met een groot acent op het werk van de heilige Geest en met weinig aandacht voor de zonde). Christianity Explored moet in meer behoudende kerken voorzien in de behoefte aan missionair cursusmateriaal. Aan de boodschap die in die kerken over het algemeen klinkt doet de cursus inderdaad volledig recht. Maar doet de cursus ook volledig recht aan de boodschap van het (Marcus)evangelie?