zonnebloem

In deze blogpost naar aanleiding van de encycliek van paus Franciscus Laudato si’ kondigde ik aan dat ik nog aandacht zou vragen voor de toepassing van Lectio Divina op de schepping.

Lectio Divina is primair een manier van Bijbellezen (uit de monastieke traditie), waarbij de nadruk wordt gelegd op een spirituele omgang met de tekst, een omgang die niet zozeer leidt tot meer informatie in het hoofd van de lezer maar tot transformatie van het hart en het leven van de lezer.

Studie van non-verbale ‘boeken’

In zijn schitterende boek ‘Het feest van de navolging. Groeien in spiritualiteit’ wijdt Richard Foster een hoofdstuk aan de geestelijke oefening van het studeren. Na een bespreking van het bestdueren van de Bijbel, spreekt Foster ook uitgebreid over de studie van de natuur. Enkele citaten (blz. 68-69):

De eerste stap bij de studie van de natuur is is eerbiedige observatie. Een blad kan spreken van orde en verscheidenheid, samenstelling en symmetrie. Evelyn Underhill schreef: “Centreer uw aandacht, zoals u in meditatie-oefeningen hebt geleerd. Dan strekt u zich met een bewuste daad van liefhebbende wil uit naar een van de ontelbare manifestaties van het leven om u heen. Wat betreft het onderwerp van uw beschouwing, dat maakt niet veel uit. Van Alp tot insekt, alles is goed, als uw instelling maar goed is.”

De volgende stap is dat u bevriend raakt met de bloemen en bomen en schepseltjes die over de aarde kruipen. (…) In De Gebroeders Karamazov schreef Dostojevski: “Houd van de hele schepping van God, van het geheel en van ieder zandkorreltje ervan. Houd van ieder blad, iedere straal van Gods licht, houd van de dieren, houd van de planten, houd van alles. Als u alles liefhebt zult u het goddelijke mysterie in de dingen gaan zien. En als u dat doet, zult u de schepping iedere dag beter gaan begrijpen.”

Lectio divina van de schepping

Het is vruchtbaar om in het verlengde hiervan de Lectio Divina als spirituele leesmethode (lees dit) toe te passen op Gods schepping. De Nederlandse Geloofsbelijdenis biedt voor deze suggestie in artikel 2 ook een prachtige aanleiding, omdat daar gesproken wordt over de schepping als boek. Lees maar:

Wij kennen God (…) ten eerste door de schepping, onderhouding en regering van de hele wereld. Want deze is voor onze ogen als een prachtig boek, waarin alle schepselen, groot en klein, de letters zijn, die ons te aanschouwen geven wat van God niet gezien kan worden, namelijk zijn eeuwige kracht en goddelijkheid.

Zo kan de Lectio Divina van de zonnebloemfoto boven- en onderaan deze blogpost bijvoorbeeld via deze stappen worden gedaan:

Lectio: Wat zie je? Wat valt je op?

Meditatio: Welke ideeën en associaties komen er bij je boven? Wat vind je mooi? Wat raakt je?

Oratio: Hoe kun je God prijzen als je kijkt naar deze zonnebloem? Wat ontlokt een gebed?

Contemplatio: Geniet na in stille verwondering om wie de Schepper is. Rust in zijn aanwezigheid.

zonnebloem