Dag 12 Ik ben die er zijn zal

De God die we in het Oude Testament leren kennen als Jahweh, heeft zich in het Nieuwe Testament geopenbaard in Jezus. Als Jezus naar je toekomt om zich voor te stellen, kan hij zeggen: ‘Ik ben de Heer, uw God.’

In het evangelie van Johannes gebeurt het een heel aantal keren dat Jezus zegt: ‘Ik ben…’. Daar klinkt voor de goede verstaander een verwijzing in door naar de naam waarmee God zich openbaart bij de brandende doornstruik, waar hij Mozes ontmoet. Mozes, die geroepen is om het volk Israël uit het land Egypte te leiden, vraagt daar:  ‘Stel dat ik naar de Israëlieten ga en tegen hen zeg dat de God van hun voorouders mij gestuurd heeft, en ze vragen: “Wat is de naam van die God?” Wat moet ik dan zeggen?’ Toen antwoordde God hem: ‘Ik ben die er zijn zal. Zeg daarom tegen de Israëlieten: “IK ZAL ER ZIJN  heeft mij naar u toe gestuurd”’’ (Exodus 3:13-14).

En nu staat in Jezus Christus opnieuw ‘Ik ben’ voor ons. Jahweh zelf komt in Jezus naar ons toe. En dat wil Jezus weten ook. Hij zwijgt er niet bescheiden over, maar maakt het volkomen duidelijk: in mij komt ‘Ik ben’ naar je toe. Tot zeven keer toe doet Jezus zo’n uitspraak:

‘Ik ben het brood dat leven geeft’ (Johannes 6:35).

‘Ik ben het licht voor de wereld’ (Johannes 8:12 en 9:5).

‘Ik ben de deur voor de schapen’ (Johannes 10:7 en 9).

‘Ik ben de goede herder’ (Johannes 10:11).

‘Ik ben de opstanding en het leven’ (Johannes 11:25).

‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’ (Johannes 14:6).

‘Ik ben de ware wijnstok’ (Johannes 15:1 en 5).

Het is mooi dat dit allemaal beelden zijn. Want eerlijk is eerlijk: naast dat de naam ‘Ik ben die er zijn zal’een diep geheimenis is, is het toch ook een nogal ontoegankelijke naam. Zo is het dus niet als Jezus zegt: ‘Ik ben’. Dan kun je wat voor je zien: brood en licht, een deur, een herder, een weg en een wijnstok. Dat kun je je voorstellen en daarover kun je mediteren.

Maar nu gaat het me er vooral om dat Jezus in al deze uitspraken niet minder zegt dan dit: ‘Ik ben… God!’ En daar ben je misschien al een beetje aan gewend, omdat je al lang gelooft dat Jezus God is. Maar verplaats je eens in de tijd dat Jezus op aarde was, en dat mensen zoals jij en ik daar een mens ontmoeten zoals jij en ik, die zegt: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven’. Als iemand zulke vergaande en exclusieve uitspraken doet (dé weg, dé waarheid, hét leven), kunnen er maar drie dingen aan de hand zijn: zo iemand is waanzinnig arrogant, of hij is krankzinnig, of het is gewoon waar wat hij zegt!

Christenen geloven het laatste: Jezus heeft volkomen gelijk als hij deze dingen zegt. En het is goed om het vergaande karakter van deze uitspraken nog wat beter te begrijpen. Want Jezus zegt niet: ‘Ik wijs jullie de weg’. Jezus zegt ook niet: ‘Ik vertel jullie de waarheid’. En evenmin zegt hij: ‘Ik geef jullie het leven’.

Vaak zijn mensen op zoek naar iets van God: ze verlangen ernaar zijn vrede, zijn vergeving, zijn rust, zijn genade te ontvangen. Maar geloven is ten diepste: God zoeken om hemzelf, God liefhebben niet om wat hij geeft maar om wie hij is. En zo is het ook met Jezus. Natuurlijk, Jezus wil ons ongelooflijk veel geven: kracht, genade, zorg, vergeving, wijsheid, zin in het leven. Maar vóór alles wil hij zichzelf aan ons geven. We mogen ontdekken dat hij de enige weg ís. We mogen erdoor verrast worden dat er niet vele waarheden zijn, maar slechts één waarheid en dat hij een persoon is: Jezus Christus. We mogen er al zoekend naar zinvol en vervuld leven achter komen dat de Zoon van God dat zinvolle en vervulde leven is in eigen persoon.

Zie je het? 

Ik hoop dat je opnieuw of misschien wel voor het eerst ontdekt dat Jezus Christus in het christelijke geloof niet een bijrol (in het verleden) maar de hoofdrol speelt (toen en hier en nu en tot hij terugkomt). En dat is waar omdat we in hem met God zelf te maken hebben. In zijn persoon vinden we alles wat we nodig hebben. Alleen in hem.

Dat schrijf ik nog een keer op: Alleen in hem! Want hij is de Heer, jouw God.

Om te doen

Drie van de ‘Ik ben’-uitspraken bevatten een woord dat begint met de letter w: weg, waarheid, wijnstok. Jezus is het alledrie: www. Onthoud deze drie namen, bewaar ze in je hart en denk eraan telkens als je surft op het world wide web.

Om te leren

Ik ben het licht voor de wereld. Wie mij volgt loopt nooit meer in de duisternis, maar heeft licht dat leven geeft.

Johannes 8:12

Om te bidden

Heer God, schepper van de hemel en de aarde, ik dank u dat u zichzelf tot op de bodem van uw hart laat kennen in Jezus, uw Zoon. Het raakt me diep dat hij uw wezen tot uitdrukking bent door uw kostbare naam Jahweh op zichzelf toe te passen. Heer Jezus Christus, u bent God, u bent de weg, de enige, u bent de waarheid, de diepste, u bent de Wijnstok, de ware. U bent die u bent, zo oneindig groot en nabij. Amen.