Dag 22 Christus en de Geest

Jezus is niet denkbaar zonder de heilige Geest. Nog iets sterker gezegd: zonder de heilige Geest zou Jezus er niet zijn geweest.

Als we nadenken over de persoon en het werk van de heilige Geest, is het heel belangrijk om hem vooral te leren kennen als de Geest van Christus. Want ik geloof dat een van de belangrijke valkuilen voor de kerken in deze tijd is, dat de band tussen de Geest en Christus wordt losgemaakt. Dat kan naar twee kanten toe. 

Charismatische christenen lopen het gevaar om de Geest los te maken van Christus. Dan kun je uitkomen bij heel veel aandacht voor de bijzondere gaven van de Geest en heel weinig aandacht voor het kruis en het bloed van Jezus Christus en de onvolkomenheid van het bestaan. Gereformeerde christenen lopen het gevaar om Christus los te maken van de Geest. Dan kun je uitkomen bij een christelijk geloof waarin maar weinig ruimte is voor het inspirerende en vernieuwende werk van de Geest in het leven van Gods kinderen. Als we íets moeten leren in deze tijd, dan is dat dit: Christus en de Geest zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Op deze eerste dag waarop we Christus beter willen leren kennen vanuit het perspectief van de Geest, wil ik er alle nadruk op leggen dat Christus allereerst de gave van de Geest aan de kerk is. Ja, dat lees je goed: Jezus Christus is de gave van de Geest aan de kerk. Meestal zeggen we het andersom: de Geest is de gave van Christus aan de kerk. Maar met even veel bijbels recht kun je het omgekeerde beweren. Want is het je wel eens opgevallen hoe groot en belangrijk de rol van de heilige Geest is als Jezus in de wereld komt?

De geboorte van Jezus is niet denkbaar zonder de Geest. Want dit is wat de engel zegt tegen Maria: ‘De heilige Geest zal over je komen en de kracht van de Allerhoogste zal je als een schaduw bedekken. Daarom zal het kind dat geboren wordt, heilig worden genoemd en Zoon van God’ (Lucas 1: 35). De heilige Geest neemt om zo te zeggen het initiatief in het leven van Maria. Door zijn kracht wordt zij zwanger van Jezus. En let er ook eens op hoe in Lucas 1 verteld wordt dat alle direct betrokkenen rond de geboorte van Jezus vervuld worden met de Geest: Johannes, Elisabet, Maria, Zacharias. En in Lucas 2 ook nog eens Simeon en Anna. 

Het begin van Jezus’ openbare optreden is niet denkbaar zonder de heilige Geest. Kijk maar mee als hij wordt gedoopt: ‘In die tijd kwam Jezus vanuit Nazaret, dat in Galilea ligt, naar de Jordaan om zich door Johannes te laten dopen. Op het moment dat hij uit het water omhoogkwam, zag hij de hemel openscheuren en de Geest als een duif op zich neerdalen, en er klonk een stem uit de hemel: ‘Jij bent mijn geliefde Zoon, in jou vind ik vreugde’’ (Marcus 1:9-11). En direct na de doop is het opnieuw de Geest die het initiatief neemt: ‘Meteen daarna dreef de Geest hem de woestijn in. Veertig dagen bleef hij in de woestijn, waar hij door Satan op de proef werd gesteld. Hij leefde er te midden van de wilde dieren, en engelen zorgden voor hem’ (Marcus 1:12-13). Let er dus op hoe cruciaal de rol van de Geest is aan het begin van Jezus’ leven en bediening.

De verkondiging van Jezus is niet denkbaar zonder de heilige Geest. Want na de verzoeking in de woestijn, zegt de Bijbel dit: ‘Jezus keerde, gesterkt door de Geest, terug naar Galilea. Het nieuws over hem verspreidde zich in de hele streek. Hij gaf onderricht in de synagogen en werd door allen geprezen’ (Lucas 4:14-15). En de eerste preek van Jezus waarvan we in het evangelie horen, begint met een citaat uit de profetieën van Jesaja: ‘De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden’ (Lucas 4:18).

Zo ontmoeten we in het begin van het evangelie de Christus van de Geest, de Jezus die alleen in de kracht van de heilige Geest leven en werken kan. En telkens wanneer we de naam van Christus uitspreken, worden we herinnerd aan de intense en onlosmakelijke verbondenheid van Gods Zoon met Gods Geest. Want Christus betekent: gezalfde. Gezalfd namelijk met de heilige Geest. Alleen zo, in de kracht van de Geest kon Jezus Christus zijn wie hij was.

Daarom is ook de Geest al onze aanbidding waard! Want hij gaf ons Christus. En nog steeds is hij het die ons Christus toe-eigent. Want zoals Christus niet kon leven op de aarde zonder de Geest, zo kan Christus ook nu niet in onze harten leven zonder de Geest. 

Om te doen

Ga voor jezelf eens na hoe jij denkt over de verhouding tussen Christus en de Geest. Zijn zij voor jou eigenlijk twee heel verschillende Personen? En wie van de twee krijgt in jouw geloofsleven eigenlijk meer aandacht?

Om te leren

De Geest van de Heer rust op mij, want hij heeft mij gezalfd. Om aan armen het goede nieuws te brengen heeft hij mij gezonden, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en aan blinden het herstel van hun zicht, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen.

Lucas 4:18-19

Om te bidden

Machtige God, dank u dat u door uw Geest uw Zoon in de wereld hebt gebracht. Dank u dat ik Jezus mag kennen als de gave van de Geest aan uw kerk. Ik bid u of u ons in de waarheid wilt leiden als we nadenken over Christus en de Geest, en dat we hun onlosmakelijke verbondenheid vieren en bejubelen. Dank u, heilige Christus, dat u de Christus van de Geest bent. Dank u, heilige Geest, dat u de Geest van de Christus bent. Tot eer van u, liefdevolle Vader. Amen.