PEP-cursus: Van studeerkamer naar kloostercel
-
- verrijk je spiritualiteit
-
- ontdek contemplatie als inspiratiebron
-
- ga aan de slag met de inrichting van je ‘kloostercel’
-
- zet je predikantschap op een spiritueel vernieuwend spoor
- verdiep je in oude spirituele teksten voor een hernieuwd leven met de Heer
Inspiratie voor contemplatief predikantschap
De ruimte waar de predikant zijn of haar werk doet wordt veelal aangeduid als ‘studeerkamer’. En een belangrijk statussymbool van predikanten lijkt de goedgevulde boekenkast te zijn. Soms heet de werkruimte van de predikant ook ‘kantoor’. Wat zegt dat over de rolopvatting van de predikant? Wat zou er met je predikantschap gebeuren als je er radicaal voor kiest om de ruimte waar je meestal werkt en bidt van studeerkamer te veranderen in kloostercel? Wat zou dat doen met je spiritualiteit, met je prioriteiten, met de invulling van je roeping?
In deze cursus neemt Jos Douma je mee in een proces waarin je op zoek gaat naar de betekenis van monastieke inspiratie voor je predikantschap. Hij nam zelf afscheid van zijn studeerkamer en richtte een ruimte in als kloostercel. Vragen die aan de orde zullen komen zijn bijvoorbeeld: Wat zijn de kenmerken van monastieke spiritualiteit? Hoe kun je van manager weer mystagoog, en van ‘people-manager’ weer ‘Godzoeker’ worden? Hoe kun je je ‘inner monk’ inspireren? Hoe kunnen de ‘kluizenaar’, de ‘stadsmonnik’ en de ‘mystagoog’ inspiratiebronnen worden voor je predikantschap? Wat is het verschil tussen bidden in je studeerkamer en studeren in je kloostercel?
We nemen de ‘kloostercel’ als metafoor voor de spirituele binnenkant van het predikantschap. Zo’n kloostercel moet worden ingericht. Hoe ziet die inrichting eruit? Welke voorwerpen zijn er te vinden en welk meubilair? Welke spirituele teksten liggen er voor het grijpen? Welke afbeeldingen hangen er aan de muur? Welke muziek klinkt er zo nu en dan? Hoe nodigt de ruimte uit tot het beoefenen van stilte en contemplatie? Wanneer breng je er tijd door en hoeveel tijd?
Hierover gaan we tijdens deze cursus in gesprek om elkaar te inspireren om nieuwe stappen te zetten op de weg naar een meer contemplatief predikantschap. Jos Douma zal als cursusleider delen welke stappen hij zelf heeft gezet.
Daarbij lezen we uit klassieke spirituele teksten. De belangrijke tekst die we intensief zullen lezen en bestuderen is: De Gulden Brief van Willem van Saint Thierry, een traktaat over de etappes van het geestelijk leven en een belangrijke tekst uit de cisterciënzer traditie. Deze tekst uit de twaalfde eeuw biedt volop aanknopingspunten voor een eigentijds doordenking van de contemplatieve en mystagogische dimensies van het predikantschap.
DE DOCENT
Dr. Jos Douma is voorganger van de Plantagekerk in Zwolle, hij doceert het vak Christelijke Spiritualiteit aan de ETF in Leuven en biedt vanuit ‘School voor Spiritualiteit’ voor verschillende doelgroepen onderwijs en oefening in spiritualiteit aan. Hij schreef meerdere boeken over spiritualiteit en over kerk zijn.
WERKVORMEN
- Colleges
- Collatio-gesprekken
- Literatuurstudie en lees- en reflectieverslagen
- Praktijkoefeningen
- Spirituele herinrichting studeerkamer of andere werkruimte
VERPLICHTE LITERATUUR
- Willem van Saint Thierry, Gulden Brief, 1144.
- Thomas a Kempis, De navolging van Christus, Boek II, ‘Het rijk Gods is binnen in u’, 1441.
- Eugene Peterson, The Contemplative Pastor. Returning to the Art of Spiritual Director, Eerdmans Publishing 1995.
- Thomas Quartier, Kiemcellen. Van klooster naar wereld, Berne Media 2016.
PRAKTISCHE INFORMATIE
Cursusdagen (plan deze dagen van 7.00 tot 19.00 uur helemaal vrij, geen andere verplichtingen, geen verbinding met social media):
- dinsdag 21 mei, van 11.00 tot 15.00 uur
- dinsdag 4 juni, van 11.00 tot 15.00 uur
- dinsdag 18 juni 2019, van 11.00 tot 15.00 uur
Aantal deelnemers: 8 tot 12
Locatie: Theologische Universiteit Kampen
Investering: 395 euro
Meer informatie: contact@josdouma.nl
Aanmelden: pepredikanten.nl
CERTIFICERING
De cursus heeft een omvang van 3 EC (9 uur college en 75 uur voor literatuurstudie, praktische oefening, reflectieverslagen). Om voor certificering in aanmerking te komen dient de cursist een ‘Persoonlijk Dossier’ in te leveren waarin hij/zij (volgens aanwijzingen die via een syllabus bij de cursus worden aangereikt) onder andere reflecteert op gelezen literatuur, reflectieverslagen van concrete spirituele oefeningen opneemt en een verslag schrijft hoe hij/zij de de theorie en praktijk van de ‘kloostercel’ in het professionele leven integreert.
Om te lezen
- Willem van Saint-Thierry, Godsliefde. Meditaties, Gulden Brief, Leven van Bernardus, Damon Budel, 2016, blz. 28-49 en 189-308.
- Thomas a Kempis, De navolging van Christus, vertaald door Gerard Wijdeveld, Nederlands Dagblad Barneveld, 2008, blz 71-95. Of: Thomas a Kempis, De navolging van Christus. Inleiding en moderne bewerking door Jacques Koekkoek, Kok Utrecht, blz. 77-98.
- Eugene Peterson, The Gift. Reflections on Christian Ministry, Marshall Pickering London, 1989, blz. 15-49. (= The Contemplative Pastor, hoofdstukken I-IV.)
- Thomas Quartier, Kiemcellen. Van klooster naar wereld, Berne Media, 2016, blz. 6-86.
- Thomas Merton, Zaden van contemplatie, Damon Budel, 2015, blz. 15-26.
- Jos Douma, ‘Contemplatief Bijbellezen’, in: Jos Douma. Anselm Grün e.a., Samen luisteren in de stilte. Lectio divina en 40 oefeningen, Jongbloed Heerenveen, 2019, blz. 9-12. (link)
- Richard Foster, Eén bron, zes stromen. Op zoek naar evenwicht vanuit de grote geloofstradities van de kerk, Ekklesia Gorinchem, 2007, blz. 13-65.
Om te kijken of te luisteren
- Luisteren: interview Joop van der Elst met Guerric Aerden over de Gulden Brief
- Kijken: Richard Rohr, What is Contemplative Prayer and Why is it so Needed? en The Contemplative Pathway
- Kijken: Thomas Keating, Hope for the Christian Contemplative Movement
- Kijken: Bavinck-lezing Hans Boersma (vanaf 10 min 45) over Beatific Vision