Het is wat rustig van mijn kant hier. Dat komt doordat ik een vrij volle agenda heb. Maar vandaag toch even weer een post (later pak ik de draad weer op rond het thema spirituele vorming). Want de EO-Visie viel op de mat met daarin een verhaal over de SpiritualiteitWijzer van de EO (de bijbehorende website zal op 17 februari, Aswoensdag, actief worden).

De EO wil namelijk meer aandacht gaan besteden aan spiritualiteit. Dat is een boeiende ontwikkeling. Centraal staat een test waarmee je kunt bepalen welk spirituele taal het beste bij je past. Op de achtergrond ben ik bij dit project betrokken. In het introducerende artikel in Visie kom ik dan  ook even aan het woord:

Jos Douma is een van de theologen die als adviseur achter het project staat en diverse boeken over christelijke spiritualiteit heeft geschreven. Als geen ander weet hij dat sommige christenen huiveren bij dit brede begrip. Is die angst terecht? “Ik kan niet bepalen of de angst terecht is,” verwoordt Douma, “maar ik weet wel dat bepaalde mensen associaties krijgen met occultisme of wat voor vage religie dan ook. Beperk ik me tot de oorsprong van het begrip, dan is die koudwatervrees inderdaad niet terecht. Zo betekent het Griekse spiritualitas geestelijkheid. Dat gaat weer terug tot het Latijnse spiritus, dat Geest betekent. Daarachter zit overigens weer het woord pneuma, dat ook Geest betekent.”

Zonder de test gemaakt te hebben, vermoedt ds. Douma dat de talen van het denken en van de verdieping zullen pieken in zijn score. Lachend: “Maar wie weet, ontdek ik nieuwe, onderbelichte kanten in mijn geestelijk leven. Ook helpt het me om meer begrip en waardering te krijgen voor mensen met een andere spirituele taal. Als iemand zegt God vooral in de natuur te ervaren, denk ik snel: ‘Hallo, prima zo’n duinwandeling, maar dat is niet te vergelijken met een geopend Woord op zondagochtend.’ Deze test daagt mij als predikant uit om in het gemeenteleven niet alleen het accent te leggen op ingeburgerde vormen zoals bijbelstudie of gebed. Míj spreekt dat wel erg aan, maar ik ben niet iedereen. Ik zou het jammer vinden als bepaalde type mensen geestelijk droog komen te staan omdat hun spirituele taal niet wordt gesproken.”

Hieronder vind je de negen talen die onderscheiden worden (je kunt ook op de afbeelding klikken). Ik geloof zelf dat dit een buitengewoon goed hulpmiddel kan zijn om in kerken en groepen het gesprek over spiritualiteit op een laagdrempelige manier op gang te brengen!

1 De spirituele taal van de natuur – God zoeken in de buitenlucht
2 De spirituele taal van de zintuigen – God zoeken in beleving en ervaring
3 De spirituele taal van de traditie – God zoeken in rituelen en symbolen
4 De spirituele taal van de eenvoud – God zoeken in toewijding en ascese
5 De spirituele taal van de idealen – God zoeken door activisme en appelleren
6 De spirituele taal van het zorgen – God zoeken door anderen te helpen
7 De spirituele taal van het enthousiasme – God zoeken in spontaniteit en vreugde
8 De spirituele taal van de verdieping – God zoeken door stilte en contemplatie
9 De spirituele taal van het denken – God zoeken met kennis en verstand