Er komt een Maand van het pastoraat. Waarom?
Omdat pastoraat zich vaak wat achter de schermen van de kerk afspeelt. En dat is ook goed. Pastoraat heeft alles te maken met persoonlijke ontmoetingen, hartelijke en oprechte aandacht voor de ander als unieke mens, liefdevolle zorg voor mensen die een moeilijk leven leiden, diepgaande contacten op zielsniveau.
Maar dit pastoraat is zo ongelooflijk wezenlijk voor kerk zijn! En daarom is het goed daar eens het licht op te laten vallen. Al jarenlang staat ‘de missionaire gemeente’ in de schijnwerpers van het kerkelijke leven. Dat werd ook wel eens tijd. Want veel kerkelijk leven was (is) naar binnen gekeerd geraakt. Het is meer dan goed, geheel in lijn met Gods missie, dat de kerk binnenste buiten gaat, op zoek naar de naaste die Christus nog niet kent.
Maar bij al die aandacht voor missionair zijn lijkt het er soms op dat de pastorale dimensie van de kerk niet zo belangrijk is. Pastoraal gemeente zijn wordt ook nogal eens uitgespeeld tegen missionair gemeente zijn. Een pastorale gemeente zou dan naar binnen gekeerd en een missionaire gemeente naar buiten gekeerd zijn. Dat is natuurlijk wel een beetje zwart-wit gesteld, maar niet helemaal los van de werkelijkheid.
Hoe het ook allemaal zij: temidden van alle aandacht voor missionair gemeente zijn, gemeentestichtingsplannen, pioniersplekken en het zoeken naar nieuwe theologische relevantie van het evangelie van het koninkrijk is het wel eens goed om een maand lang de focus te richten op het pastoraat. Heel gewoon omdat we Jezus kennen als Pastor (hij is de goede herder). Maar ook omdat we opnieuw of voor het eerst kunnen ontdekken hoe relevant en krachtig de pastorale dimensie van het kerk zijn is als we missionair gemeente willen zijn. Misschien moeten we zelfs zeggen dat het hart van een missionaire geloofsgemeenschap klopt in het pastoraat!
Een Maand van het pastoraat dus. Van 1 tot 30 september 2012. Vieren dat Jezus Pastor is. Genieten van alles wat er aan onderling pastoraat gebeurt in kerken. Hen die een speciale roeping hebben voor het pastoraat een hart onder de de riem steken en opnieuw inspireren. De missionaire kracht van een pastorale gemeente in beeld proberen te krijgen. Elkaar bemoedigen om elkaars herders te zijn.
Dat zijn allemaal wensen die ik heb voor de septembermaand in de Fonteinkerk in Haarlem. Maar het mag ook best een beetje breder. Heb je daar ideeën over? Laat ze hieronder achter!
22/05/2012 op 16:42
De eerste vraag is, misschien wat obligaat, wat wordt onder pastoraat verstaan? Is dat een bezoekje brengen, bijbellezen en bidden? Of is het meer? Zo ja, wat dan? En, tegenwoordig gaan we gemakkelijker naar de psycholoog als er sprake is van psychische problemen dan naar de pastor. Is pastoraat anders dan therapie? En, wat is het onderscheid tussen geestelijke en psychische problemen? Kortom, als je niet helder formuleert waar je het over hebt, dan heb je het nergens over.
24/05/2012 op 13:44
Beste Eddy,
Dank voor je reactie! Je stelt een paar goede vragen. Wat is pastoraat? Pastoraat is wat mij betreft zeker óók: ‘bezoekje brengen, bijbellezen en bidden.’ Maar dat is eerder een mogelijke vorm dan de kern van pastoraat.
Die kern komt in beeld als ik zeg (ik geef geen afgeronde definities):
– pastoraat is de tijd nemen om aandachtig luisteren naar de ander
– pastoraat is de kracht van Christus in jou (als pastor, luisteraar) in verbinding proberen te brengen met de verlangens en de verlegenheden van de ander, zodat die ander ook iets van de kracht van Christus gaat ervaren
– pastoraat gebeurt als twee mensen – in Jezus’ naam – zorgen voor elkaars ziel (waarbij nu eens de een dan weer de ander de pastor is).
De verhouding tussen pastoraat en therapie is niet zo heel eenvoudig. Wel heb ik in de loop van de jaren geleerd dat het ook in de (professionale) therapie niet primair de professionaliteit van de hulpverlener is die verschil maakt, maar zijn of haar onvoorwaardelijke liefde voor de cliënt.
Pastoraat is overigens niet per se probleem-georiënteerd. Pastoraat betekent vooral: de ander die je ontmoet zien als mens vol verlangens en verlegenheden, mens zoals jij, op zoek naar gehoord worden, gezien worden, gekend worden, geliefd worden.
Het gaat dus in elk geval niet ‘nergens’ over. Gelukkig de pastor en de pastorant die in die zo klassieke vorm van ‘bezoekje brengen, bijbellezen en bidden’ iets van het bovengenoemde mogen ervaren!
Hartelijke groet,
Jos
25/05/2012 op 13:24
Dag Jos, Jammer, nog te moeten wachten tot september.
Hoe gaat dit er concreet uit zien?
Ik zie uit naar deze ondersteuning.
Hartelijke Groet, Houkje Barkmeijer
28/05/2012 op 15:45
Dag Houkje, dank voor je reactie! Hoe het er concreet uit gaat zien moet in de loop van de komende weken/maanden nog duidelijker worden. In elk geval is er nu al: http://www.maandvanhetpastoraat.wordpress.com waar de komende weken korte bijdragen verschijnen van allerlei mensen die in het pastoraat werkzaam zijn c.q. passie voor pastoraat hebben!
23/05/2012 op 10:43
Gaaf initiatief! Ik voel er wel wat voor om dat ook in onze gemeente te gaan thematiseren. Ik ga er ook over nadenken.