Het is al even geleden dat er in de wereld van de bloggers een stevige discussie werd gevoerd over ‘eat, pray, love’ als kern van kerk zijn. Aanleiding was destijds een spraakmakend interview in het Nederlands Dagblad (27 november 2010) met David Heek. Hij zei onder meer:
“Onrustige zielen willen thuiskomen bij God, maar dat niveau halen we niet in de kerk. En dan al die energie voor dat ene uurtje kerkdienst. Terwijl het daar niet om gaat. Kerk zijn is anders, draait om eenvoud. Kerk zijn is ‘eat, pray, love’. Eten, bidden, beminnen. That’s all”.
Een lange, vaak inspirerende en soms botsende, conversatie volgde. Je kunt er hier nog iets van terugvinden: www.etenbiddenbeminnen.wordpress.com. Nu is er de afgelopen tijd heel veel geschreven, gesproken en geconfereerd over de thematiek van discipelschap. Ik heb de indruk dat het grotendeels om hetzelfde gesprek gaat. Want waar gaan ‘eat, pray, love’ en ‘discipelschap’ over? Over de vraag hoe je, in alle eenvoud, in het dagelijkse leven Jezus kunt vertrouwen en volgen (en hoe de kerk daarbij behulpzaam kan zijn).
In de Plantagekerk hebben voor het nieuwe seizoen gekozen voor het gemeentethema ‘Verlangen naar het goede leven’. En we hebben daar drie ‘praktijken’ onder gehangen:
- Samen lezen
- Samen delen
- Samen eten
Vorige week ontdekte ik het nieuwe initiatief van David Heek: De Bovenzaal. Kerk voor niet-kerkelijken. Op deze website vind je er meer over: www.debovenzaal.nl. Deze Bovenzaal werkt met drie waarden (en als vierde: ‘iedereen is maker’):
- Eten
- Lezen
- Leven
En iemand anders attendeerde me op de overeenkomst die er is met een initiatief dat verbonden is met retraitecentrum De Spil, namelijk de LEV-groepen. Deze groepen werken met deze drieslag:
- Leren
- Eten
- Vieren
LEV werkt ook graag met deze gevleugelde woorden: “We eten samen, ook al is het niet aan één tafel, we wonen samen, ook al is het niet in één huis, we bidden samen, ook al is het niet in één kapel.”
Het hoeft niet veel betoog dat er een sterke overeenkomst is tussen deze drieslagen. Inhoudelijk zit die overeenkomst volgens mij vooral hier dat er enkele ‘praktijken’ (dingen die je samen doet, in het gewone leven, in groepen, en ook in de kerk) worden aangewezen die de kern vormen van het leven met Jezus en die, door erin te participeren, een vormende waarde hebben, karaktervormend zijn.
Op de achtergrond staat – wat mij betreft in elk geval als het om de drieslag gaat die in de Plantagekerk is gekozen – de gedachte dat christelijk geloven niet allereerst een set overtuigingen is die je samen deelt, maar dat christelijk geloven eerder een set praktijken is die je samen doet. Dat is een vrij basale gedachte: geen set overtuigingen, maar een set praktijken als kern van christelijk geloven en leven en kerk zijn.
Ik geloof dat we het gesprek over discipelschap weer een stapje verder kunnen brengen als we ons ook nadrukkelijk gaan richten op die ‘praktijken’.
Nu is er voor mij vandaag een studieverlof begonnen (van drie weken). En het thema waar ik mee aan de gang ga is: ‘praktijken die karakters vormen’. Daar is veel over geschreven binnen de praktische theologie. Voor de geïnteresseerden volgen hieronder wat titels van boeken waar ik me de komende weken in hoop te verdiepen. De komende dagen en weken hoop ik regelmatig over deze thematiek iets te schrijven op dit weblog.
- Dorothy C. Bass (Ed.), Practicing our Faith. A Way of Life for a Searching People
- Dorothy C. Bass and Craig Dykstra (Eds.), For Life Abundant. Practical Theology, Theological Education and Christian Ministry
- Dorothy C. Bass and Don C. Richter (Eds.), Way to Live. Christian Practices for Teens
- David I. Smith and James K.A. Smith (Eds.), Teaching and Christian Practices. Reshaping Faith and Learning
- James K.A. Smith, Desiring the Kingdom. Worship, Worldview, and Cultural Formation
- Thomas G. Long and Leonora Tubbs Tisdale, Teaching Preaching as a Christian Practice. A New Approach to Homiletical Pedagogy
01/06/2015 op 14:58
Ik ga je blogs dan volgen de komende dagen, want eerlijk waar .. voor het najaar van 2015 heb in de Stadshartkerk (Amstelveen) gepland om te spreken in 3 maandthema’s over eat – pray – love. Kan geen toeval zijn 😉
01/06/2015 op 16:42
Dag Lars,
Dat is bijzonder en inspirerend!
Dan weet ik ook dat ik in elk geval jou een plezier doe met de blogs die komen;-)
Wat zijn voor jou anderen bronnen voor deze drie thema’s?
Groet en zegen!
Jos
02/06/2015 op 12:37
Ik ga van de zomer nog een goede voorstudie doen op de drie thema’s, maar voor ‘eat’ kwam ik dit mooie (introductie-) artikel tegen: ‘https://blendle.com/i/knack/je-bent-wat-je-eet/bnl-knack-20150513-45247_je_bent_wat_je_eet’. Wat geestelijker is het nieuwe boek van Tim Keller voor ‘pray’. Ben benieuwd.
Voor ‘love’ ben ik nog blanco.
01/06/2015 op 16:25
Ik ben op dit moment bezig met een master-scriptie over ‘de kracht van gemeenschap in het missionair kerk/zijn’. ik las het oude boekje ‘De kerk binnenste buiten’ van Johannes Hoekendijk weer eens door. Hij gebruikt ook een drieslag: kerygma, koinonia en diaconia…..boeiende overeenkomst….Geen oud boekje, een actueel boekje!
01/06/2015 op 16:45
Mooi deze overeenkomst!
Ik vind de drieslag kerygma, koinonia, diaconia ook altijd een mooie.
Hangt ook samen met Boven, Binnen, Buiten.
Belangrijk in de door mij genoemde vier drieslagen is wel dat ze steeds duidelijk maken dat het iets is wat je doet (doe-woorden).
Zelfstandige naamwoorden als verkondiging, gemeenschap en dienstbaarheid helpen denk ik wat te weinig om het echt tot ‘praktijken’ te maken.
Zegen bij de master-scriptie waar je mee bezig bent!
Hartelijke groet,
Jos