In deel 1 van zijn boek ‘The New Copernicans’ werkt John Seel uit dat millennials de dragers zijn van een nieuwe kijk op de werkelijheid en dat de kerk zich moet verdiepen in die manier van kijken. Het is als met een taal: als we de taal van een generatie niet kennen, kunnen we die generatie niet bereiken eenvoudigweg omdat we niet goed kunnen communiceren.

Seel laat allereerst zien dat je binnen een bestaand en gedeeld frame prima kunt communiceren op rationeel niveau, maar dat rationeel redeneren tussen frames niet werkt (blz. 6):

Moving between frames happens through engaging the imagination or through lived experience. A frame shift, like all paradigm shifts, is the result of a transrational aha moment that results in thinking outside the box or outside the given frame.

Van redeneerkracht naar verbeeldingskracht

Hier zit op een dubbele manier een grot probleem. In de eerste plaats zijn het Evangelicalisme en het Protestantisme zeer schatplichtig aan het Verlichtingsdenken (redeneerkracht dus) terwijl de Milenial mindset eerder wordt gekleurd door die verbeeldingskracht. In de tweede plaats is het daatmee aan dat Evangelicalisme en Protestantisme inherent dat het vrijwel onmogelijk is om buiten dat rationele frame te denken en contact te maken met het nieuwe frame. Dat vraagt echt wat. Seel wil daarbij helpen met zijn boek, eenvoudigdweg door onbevooroordeeld te kijken naar wat de kenmerken van die millenial mindset zijn (blz. 7):

If we listen to millennials and walk with them without judgment, the contours of the new social landscape they are creating will emerge.

Verbeelding en wetenschap

Er zijn goede redenen (ontleend aan de ervaring en aan de neurowetenschap), stelt John Seel, om er vanuit te gaan dat de verbeeldingskracht primair is en dat de redeneerkracht daaraan dienstbaar is. De Verlichting heeft die verhoudingen precies omgedraaid. Einstein heeft gezegd (blz. 10):

Imagination is more important than knowledge.

Bij verbeelding (de ‘artist’) horen: intuïtie, ervaring, gevoel, verwondering, poëzie, expressie, het geheel zien, en-en-denken (holistisch, non-dualistisch), concreetheid, rechter hersenhelft. HART.

Bij wetenschap (de ‘scientist’) horen: analyseren, controleren, bewijzen, weten, de afzonderlijke onderdelen zien, abstractie, of-of-denken (binair, dualistisch), linker hersenhelft. HOOFD.

Left brain bias

Er is in de westerse cultuur sprake van een ‘left brain bias’. En het zijn de millennials die daarmee breken (zonder dat dat een bewuste keuze is: ze zijn de dragers van een shift die gaande is).

De Verlichtingsmindset kan eigenlijk niet anders dan afkeurend spreken over deze shift van een denken en leven vanuit het hoofd naar een denken en leven vanuit het hart.

Wat Seel zegt is behoorlijk ingrijpend en vraagt veel van de lezer die zich vooral herkent in de mindset die georienteerd is op de meerwaarde van de linkerhersenhelft. Lees maar even mee (blz. 19):

Millennials not only think differently, they think better. They have intuited a more accurate assessment of human nature and reality. (…) We listen to millennials because the frame shift they have adopted is a corrective to three hundred years of distorted thinking, a corrective to our own blindness.

Anders maar beter

Millennials denken anders én beter dus! Seel zet dat nog wat extra aan door te stellen (19):

Not surprisingly this neuroscience research serves to reinforce the biblical. As we will see this millennial frameshift will lead to a more thoroughly biblical stance toward life and reality: a way of apprehending the world that is more Trinitarian, incarnational, communal, mystical en aspirational.

Stop dus, stelt Seel, met klagen over millennials en hun mindset. Zij zijn juist de verborgen schat van de kerk. Zij representeren de eerste post-Verlichting generatie (blz. 23):

Millennials assume experiential learning that is opposite of Enlightment assumptions: where embodiment takes precedence over cognition, practice over principle, street over book smarts, and lived experience over classroom theory. Theirs is a post-Enlightment perspective where the messiness of an incarnational reality is paramount.

Kerk en millennials

Wat vraagt dit van de kerk? Hoe kan de kerk, hoe kunnen kerkleiders en ook de ouders van millennials helpend aanwezig zijn in het leven van deze generatie, speciaal als zij zich wel eens opgesloten voelen in een kerkelijk systeem dat voor hen vevreemdend voelt? Dit is wat Seel erover zegt (blz. 30):

The fugitives in the pew need us to start listening closely, respecting their confusion, and walking with them there, without feeling the need to provide a litany of answers and quick-and-easy solutions. The answers will come in the experience of walking in pilgrimage together in a shared spiritual adventure – coparticipants in a spiritual exploration during which we learn from one another. It is particulary important for parents to think of faith as a pilgimage rather tham a light switch: a movie rather than a snapshot. The important thing is to get our children out of this feeling of being trapped – either by not respecting their agency or by dictating narrow theological boxes for them to live in.

Humaan

En tenslotte (Seel spreekt steeds ook nadrukkelijk ouders van – kerkgaande – millenials aan; hij is zelf ook vader van millennial kinderen):

We need to be able to give our millennial children an on-ramp to a more thoughtful, humane expression of genuine Christian faith.

Ja, dat spreekt me aan: een meer humane, alledaagse expressie van christelijk geloven. Daarnaar zijn millennials op zoek.