Les 1: We gaan beginnen

  • Een essay dat ik ruim een jaar geleden schreef voor het Friesch Dagblad: Mag ik even stilte?
  • Een korte column met de titel: Spatie.

Les 2: Wees aanwezig

Les 3: Trek je terug in je huis

  • Op de website van de Plantagekerk Zwolle, waar ik predikant ben, schreef ik kort geleden een blogpost over bidden tot de Vader. Hier te lezen: En bid tot je Vader.
  • Al heel wat jaren geleden hield ik een preek over Psalm 13 waarin ik ook inging op de betekenis van de ziel. Je komt in die preek ook het citaat van Bonhoeffer weer tegen. Lees de preek: Mijn ziel gekweld door zorgen.

Les 4: Biddend bijbellezen

  • Nog een korte toelichting op het langzame, liefdevolle en luisterende leren lezen van de lectio divina vind je hier: Langzaam, liefdevol en luisterend leren lezen.
  • In 2009 verscheen het boek ‘Samen luisteren in de stilte. Lectio divina en 40 oefeningen’. Een van de lectio divina-oefeningen die ik schreef in dat boek, kun je hier lezen: Als uw woorden opengaan.

Les 5: Lees aandachtig

  • Lectio divina is iets wat je allereerst zelf moet doen. Maar het kan ook vruchtbaar zijn om een uitgeschreven lectio divina-oefening te lezen en daardoor verder geholpen te worden in je eigen overdenking. Lees deze bijvoorbeeld: Ga de weg van de liefde.
  • Veel van de deelnemers van deze cursus zijn al abonnee van tijdmetJezus.nl. Daar verschijnt elke dag een meditatieve tekst die opgebouwd is volgens de stappen van de lectio divina: LEES (lectio) – LUISTER (meditatio) – BID (oratio) en WEES STIL (contemplatio). Als je je hierop abonneert krijg je elke morgen (al om 5.00 uur) de dagelijkse mail in je mailbox.

Les 6: Gods woord mediteren

  • Ik ben al heel wat jaren bezig met het thema meditatie. Al vanaf mijn studententijd (dat was van 1988 tot 1998 – da’s best lang;-). In het jaar 2000 (dit jaar 20 jaar geleden dus) promoveerde ik op een proefschrift over ‘De meditatie en het preekproces’. Hier lees je een interview van toen uit het Nederlands Dagblad: Mystiek en meditatie: pakkender preken.

Les 7: Luisterend bidden

  • In 2017 verscheen mijn boekje ‘Zin in bidden’. In dat boekje schreef ik een inleiding waarin ik iets vertel over mijn eigen ontwikkeling rond bidden. Lees: Als je mij op dit moment zou vragen wat bidden voor mij is….
  • Heb je al eens gehoord van ‘op je rode stip gaan staan’? Dat is een gebedsvorm die je helpt om in kwetsbaarheid naar God toe te komen in je bidden. Bekijk de korte video waarin ik uitleg geef.

Les 8: Contemplatief bijbellezen

Via deze link kom je op het Youtube-kanaal waar je het webinar over lectio divina terugkijken.

Les 9: Een verdieping van lectio divina

  • In het lectio divina-boek ‘Kijken en luisteren naar Jezus’ dat in februarin dit jaar verscheen, schreef ik een inleiding over lectio divina. Hier kun je die lezen: ‘Ik kijk hem aan en hij kijkt mij aan’.
  • Je kunt lectio divina ook als groep beoefenen, En ook door de vier stappen afzonderlijk na elkaar te zetten. Een handreiking daarvoor vind je hier: Handleiding gezamenlijke lectio divina.

Les 10: In de ruimte van Jezus

  • Op mijn weblog heb ik meer geschreven over de Jezusruimte. In deze blogpost kom je tegen wat ik hierboven ook schreef, maar aangevuld met enkele citaten van de genoemde monnik Benoît Standaert: Ik noem het de Jezusruimte.
  • ‘Kun je een tekst wel lezen los van de context?’ Via deze link kun je kijken naar een korte video waarin ik op die vraag inga.

Les 11: De naam van Jezus

  • Een deelnemer vroeg mij: ‘Ik merk dat je behoorlijk enthousiast bent over meditatie en lectio divina. Hoe komt dat eigenlijk zo? Wat heeft het je opgeleverd waardoor je er zo enthousiast over bent geworden?’ Als je mijn antwoord op die vraag wil horen, klik dan op deze link om te kijken naar de video.

Les 12: Jezus en mijn (on)rust

  • In 2018 verscheen het boek ‘Stoppen met moeten. Op weg van stress naar stilte’ van John Lapré. Ik mocht voor dat boek een voorwoord schrijven: Dit hebben we nodig: een stilterevolutie.
  • In een korte video deel ik iets van wat Anselm Grün heeft geschreven over de stilte: ‘Je bereikt de stilte alleen als je door de luidruchtige ruimten van je hart loopt…’. Klik op deze link.

Les 13: De weg van het Jezusgebed

  • De drie contemplatieve praktijken die centraal staan in deze cursus maken deel uit van het veel bredere thema van spiritualiteit. Daarover schreef ik in 2009 een boekje met de titel ‘Geworteld leven’. Uit dat boekje kun je hier het eerste hoofdstuk lezen: Wat is spiritualiteit?
  • In een korte video ga ik in op de vraag die ik via de mail kreeg: ‘Is het Jezusgebed ook geschikt om te gebruiken om te bidden voor andere mensen? Om in plaats van ‘mij’ aan het einde de naam van een dierbare in te vullen? Ik zou namelijk willen groeien in volhardend bidden voor anderen.’

Les 14: Jezus zien

Les 15: Bidden met een gebedszin

  • In het boek ‘Jezus uitstralen. Lijken op hem’ schreef ik voor het eerst iets over het Jezusgebed. Dat boek gaat over het thema: ‘Hoe meer we naar Jezus kijken, hoe meer we op Jezus gaan lijken’. Het Jezusgebed speelt in dat veranderingsproces wat mij betreft een belangrijke rol. Lees hier de inleiding van dat boek: ‘Heb jij uitstraling?’
  • Mag je bidden tot de heilige Geest? Die vraag komt ook als vanzelf boven als je bidt tot Jezus. In een filmpje geef ik antwoord op die vraag. Klik op deze link.

Les 17: Actief verlangen

Les 18: Hoe ga ik om met al die gedachten?

  • Ik heb zelf veel geleerd van Thomas Keating. Van hem zijn op Youtube veel filmpjes te vinden waarin hij onderwijs geeft over lectio divina en ‘centering prayer’. Via deze link kom je bij een filmpje dat een mooie eerste kennismaking met hem is en waarin hij kort uitleg geeft over centrerend gebed. Het filmpje is wel in het Engels.

Les 19: De vrucht van centrerend bidden

  • In de vorige les stond een link naar een kort filmpje Thomas Keating. Deze keer een link naar een wat langer filmpje, ook over ‘centering prayer’.

Les 20: De weg van stilte en contemplatie

  • Als je nog iets meer wilt lezen over het boek ‘Naked Spirituality’ van Brian McLaren, kun je terecht in dit artikel dat ik in 2012 schreef: Gezocht: duurzame spiritualiteit.